������� | ������������ | ����� | ������ | ��������
���� | ��������� | ������ | �������� ����� | �����
������� << ������  << �����  << ����

�������� �������� ������ ����������� ����� ��� ������
�������� �������� ��������� ���������� ��. ��������
������� ��������� ������㳿 ������������ ������������

��������� ������

12 ��������� � ����� �������� �����������

�������
������� ���������� ij�

2003
��� 83.3 (4���) 3

������ �.�.
� 54
12 ��������� � ����� �������� �����������. -- �������: ������� ���������� ��, 2003. -- 156 �.

ISBN 966-7804-49-6

�� ����� ����� ��������� ��������� ������ ���� ������ � ����� �������� ����������� ����������� ��-�V��� ������. ������ ����� ��'����� ����� ��� ��������� ����� �������: "�������" - ���������� ��� ����'������, �������� ������ �������, ����� ��� ������ �� �������� ������. ������ ����� ����������� ��������� ��������� ����������� ������������ ������ - ��������� ��������, "����� ����", �������� �������� ������ �� ����������. ����� ���������� ��� ��������, ���������, ���, ��� ���������� ���������� ������������� ������� �� ����������� ����������� �����.

��� 83.3 (4���) 3

The book by the famous Ukrainian researcher comprises a series of articles on the history of ancient Ukrainian written language of ��-�VIII c.

The first part comprises works on little known ancient works: "Proglas" -- the main work of Slavdom, Dmytro Tuptalo's diary, drama about poor and rich Lasar.

The second part is dedicated to the best works of the Ukrainian literary baroque -- Cossack chronicle (annals), "Ruses's history" and to the problems of intersection of baroque and modernism. The book is intended for students, researchers, for all who are interested in the problems of the old-century history of the strengthening Ukrainian world.

������������ 50-���� ������� ��������� ������㳿 ������������ ������������

����������: ������ ������������� ����, �������� �. �. �����
������ ����������� ����, �������� �. �. ������

ISBN 966-7804-49-6 © ������ �. �., 2003
© �����, "������� ���������� ��", 2003



�̲��

���������

��������� ����� �������

  1. "�������" ���������� Գ������ � �������� ������ ��������� ���������

  2. ��������� ����� ��� ������ � �������� ������

  3. ������ ������� �� ���� ��������



� �²Ҳ ��������� �������Ҳ�

  1. ���� �� ������������� �������� � �����

  2. "³��� ������" ������ ������������� � ��������� �������� ������������ � �������� ��������� �������㳿.

  3. ˳����� ������ ������� �� ����� ����������� ������������ ������

  4. ����������� ���������� "����� ����"

  5. ��� ����� ��������� � ��������� ��������

  6. ������ �� ����� � ��������� ��������

  7. ��������������� ������ �������� � ���������� ��������

  8. �������� ��������� ���� ������ � ������� �������.

  9. ������ � ������: �� ��������.



CONTENTS

PREFACE

Little known works of old times

  1. "Proglas" by Kostiantyn the Philosopher in the context of the ancient Ukrainian literature

  2. Little known drama about poor and rich Lasar

  3. Dmytro Tuptalo and his diary



In the world of baroque contrasts

  1. The life long way to oneself

  2. "The social war" by S. Tvardovskiy and Ukrainian baroque historiography in the context of history of psychology.

  3. Chronicle by Samiylo Velichko as a phenomenon of Ukrainian literary baroque

  4. Research perspectives of "Ruses' history"

  5. Life of Pavlo Polubotok in the Ukrainian annals

  6. Church and religion in Cossack's chronicles

  7. Ethnopsychological mosaic of Galichyna in Cossack's annals

  8. Style paradigm of baroque period and chronicles

  9. Baroque and modernim: axes of intersection.



���������

������ � ���������� ����� ������� ����������� ���������������� ������ ����� ������� �������� �� ������� � ���������, ������������ �� ��������������, ������� � ��������, �������� � ����������������. ���� ������������ �� ��������� �������� ��������� ����������, ������� �������� � ������������ ��������. ������� ��������, ������ ���������� � ������ �������, ���� � ��� ������������ ���'�� �������� ������. �� ������� �������� ������� ���� ��������� �����, �� ������� ������� ���� � ����� ������������ ����� � ���. �������� ��������� -- �� ���������� ��������-�������� �� ��������-�������� ���������, � ������ ��� ���������� ������� ����� ������. ��'���� � ������������ ��� ���� ���� � �������� ��������.

��� � ��� ������� � ������������� ����� �� ����� � �����䳿 ������. � ������ ����, �������� ��������� �� ������ ��������� ������������� �������������� �������� ������������ ���������� � ����������� ������� �� ������ ��������� ����㳿 ��������� ������� � ������� ��������, ������ ������������ ������������� ������������� ������ � ����� �� ��������� �������� �� ���������� ������� �������. � ������ ����, �������� � ������������ ����� ���������� ���������. ���� �� ��������� �������� ������ ������������ � ������������� ���������� ��������� �������. ����������� ������������ �������� ���� �������� �������� ����������, ������������ �������� ���� ���������� ��� ���������-����������� �������� - �� ����� � ���� ���������� ����� �����.

�������� � ����������������� ��� ���� ������ ����� � ����������. ������������� ����������� �������� �� ���� ���� �������� �������� ������������ ����������. � ����� ������� �������� ����� ������ ������ ��������������� ���������������� ���������. ���������, ��� �������� ��������, ���������� �� �������� �������� ������ ������, ����'������ ��� ����������� ���������. ���� �������� ��������� ����������� �� ��������, ���������� ���������� ����������: ������ ������� ������� � ���������, ���� � ����.

����� �������� ������쳿 � ������������� �������� � ���������. �� ���������� ������ ����� ������ � ����������� ������, ��������� ������� ���� ����������� ������������ ��������� �������볿. ��� �������� ������ ������ �������� ��� ��������� �������� ��������� ����� ���������, ��� �������� ������������ ����� ���������� ����� �����, �� � ����, ���������, � �������� ������.

�������� ������ ����� ���� � ����������� ������ ����� ��������� ����� ���糿 ��������, �������� � ���������. ³� ���� � �� ���������� ���� � ������ ��� �������� ���� ������� ������������ ��������� ���������� � �������� � ��������� �����������-����������� ��������. ��������� �������� ������ �������� ���� �� � ��������� �� �������� ������������� ������ ���� ������, ������� � ���������, ���� � ������ �� ��������� �� � ����������� �����, ��� � ����������� ������� ���������-��������� �����. ���� ��������� ��������� - �� ���� �����. ���� ��������� �������� - �� ���� �������. ������ ��� �� �� �������� �� ��������, � �������. � ������ �� �� ���� ������ � ������������ ����������� ��������, ���� ������� ����������� �����. ���� ������� ��������� � ������������ ����������� ����. ��� ��� �� ����� �������� ���������� ���������� � ������ �����-��������: ��������������� � �����������, ����������� � ������������, ��������� � ������������. ������� ����� ���������� ���������� ��������� ����������� ��������. ������� ������� ������������� ����.

�� ���� ������������, �� ������ ������� ����������� ���� ��������� �.������ "12 ��������� � ����� �������� �����������" ������� ��� �� ��������. ����������� � ����: ���� ��������� ����� ��� �������� ���� �� ������ ����������� ����������� � differncia specifica ����������� ��������. ������ ���� �������� ����������� � ���� , ���� �������� ��� �� ����� ����� ��������. ���� ���� ��� ���� ��������� ��� �������� ������������� �����. ���� ����� ��� ������ ����������� ��������.

������, �� ����������� �������, ����� ����� ������� ��������������� ��������� �����, � ������ ������� ����������������� � ����������� ��������, ��������� ���������� ����� �� �����������. � ��'���� � ��� "12 ��������� � ����� �������� �����������" ����� ���������� � �� ������ ��������� �������㳿 ����������� ������, �� ������� ����� �� ��� ��������� �����, � ��� ��������. ����� �����, ��������� �������� ���� ����������� ����������� � ���������� �.������ ��������� � ���������������, ����������������, ���������������� ������, � �� ���� � ����������� �� ����������� �������, � ��������� ��������� �������� �� ���������� ���� ��������� �����������. ����� ���������� �� ����� ��������� ����������� ���������� ��������������, ��� � ������� ���� � ����� �������������� ����������. �� �� ����� ���� �� ����� ���������� ��� ����������� ����������������� � ���� ������ ���������� ��� ��������, ��� � �� ��������� ���������� ������� ����� � ��� �����������, ���������� ���������� �������� � ��������.

����� � ��� ������ ������ ������� � ������ �� ����� ����������, ��� � ����������. ����� ���������� �� �������� ������������ ���� � ��������� ������ ������ � ���� ����, �� ���������� � ��� ������� ����������� ������������ �������� � ���������-��������� ������������� ������, ������������, �������. ���� ��� �������, ���� "���� ������" � ������ ���� �������� ������� ��� ����������� �� ����� ����� ���������� �������� � ������������������, � �������� ����� ����� ��������� ��������� ��������� ��������� �������� � �������� �� ���������. ����� ��� ������� ������ ����� �������, � ������� ��������� ������� ������.

���� �. ������,
��������, �������� �������� ��볿
������ ����������� ����� ��� ������



�������Ͳ ����� �������



"�������" ���������� Բ������ � �������Ҳ ���������ί ˲��������

�������� ����� � 12 ������ ��������� ������ ��������� �������'������ ���'���� �� ��������� ����������� ������. ������������ � 2001-�� ������� "��������" ���������� Գ������ �������� ��������� ����� �� ������ � ������ ������� ��� ��� ���������� ��� - ����� ����� ������ "��������� ������� ���������". ����, ������ �� ����������� ������ "�������" �������, ������� ��������� � 1914 ���� ����� �.������, ������ - � ���� ���������� �������� �������� ���������� �����, ���������� ������� ���������.

"�������" - ���� �� ������ ������������ ����� ����'������ �����. ����������� ����� ������ ������������ ����� � ����������� ������ �� ��� �������� �������� �������������������� ��������� �� ������������ ��������, �� ���� �� ��� � ���������� ������ �������� ��������. �� ��������� �����, � ����, �� �������� ��������� ����������� ����� [1], ����� � ����� "��������" � ����������, ������������� ����� "��������" ������, "��� �������" ���������, "��� �������" ���������, "��� �������" �� "��������" ���������. Գ��������-������� ������ � ������ �������������� ��������� [2] �����, ��������, �����, ��������, ��������.

����� �� ������ ������������ ����� �� ����'������ ��� ���� "�������" ���������� Գ������, ��� � ���������� ����������� �� ������� ������ -- ������ ����'������� ����� ��������� �� ��������. ������� ������� ����'�� ������� ���������, ��� � "�������" �� ������� �������� �� �������� ����������� ��䳿, �� ��� ����� ���������� ����'������� ������ �� ������������, ������� ������, � ���� � �� ���������. �������� 863 - 867 ���� ��������� Գ����� �������� ����� �������� ���������� ��� ����'�� �� �����, � ��� ���� ���������� ��� �������� ����������, ��� � "���������". �������� ������ ��������� ������ "��������" ��������� ó�������� � 1858 ����, ������������ ���'���� � ������������ ������� "������� ������" �� ������� ����������. "� ����, ������ �����, - ����� �.ó��������, - �� ����� ���� ������� ��������� ��������� � �� � ��� ���������� �� ����� ������, ������� � ����������� ������볺, ������ ��������� ������� ղ�� �. ��� ������� ������ �������� ���, �� ����� �������� ���������� � ��� ������������ "������ ���������� ������� ������ ����������� ��������". �� "�����", �� ������ ���� ����, �� ���������, ��� ���������� ����'�������� ����������� � ����'������ ������� ������ �� ����� �� ������ �����, ��������� ��������. � ����� "�����" ������� ����'������� �������� ����� ���� �������� ������; ���� �������, ���� �������� ��������� � �����: "���������� ������� ������� �����". �� ������, �� "�����" ������� ���� ������� � ������� �������� ����� ���� ��������� �� ����, �� �� � �. 869 ������� ����� � ����� �� ��� ��'� ������. �� ����������� ������� ���������� ����, ��, ����, ��� ����� � ����� ������� �� ���᳿ � ���� ղ� ��� �� ������� �� �., �� ������ ������ � ���� ��� ��. ����, ������� ��������� ���� �� ������������� �������, ����������� �� ��������� ��������, �� �������� � ��������� ��������� �� � ������. � ���� ��������� �������� �������� ������������ � �� ���� ��� �����, ���� ����� �� ��� � � ��� �������� ������ �������� ��������� �� ���, �� ��� ��������� � ���᳿ �������� �� ���������� ��������� ��������" [3].

��� ��������� ���'����, ��� ��������� �� ��������� � ������� ��������� �� ���������� ���� ������ ����� ������, ������ ����� �� �� �������, �� "�������" ��������� �� ������, � ��������� ������. ��� � �������� �����, - �������� �� ����� �.��������, - �� ��� ���� �����, ���� ����� ���糿 ������� �� ���������, � ����������� ����������� [4], ����������� �� ����, �� � ���� ������� �����, �� ������� ����������� ����� �������, �� ���� � ��������� ����������� ��� ��������, ������� ���� �� ��������� �� ���� � �����, � ����. ������������� ��������� �������������� �������� "��������", ������� ���'����, � ����� �� ����������� ����������, � �� - ��������� ³����� �������, ����� ������� ����������� ��������, "������ ��� � ���� �� ������������ ����� �������� �������" - ������, �������� ��������� ����� ���, ���� ���� ����� ������ ������������ ������ �������� ������ ������, ��������� (�� ����� �.��������) "����� �� �� �������� �� ������������ �������".

³��������� ������ "��������" ���������� �����, �������� �������� ������, ������� ���'���� � �������� ��������� ��������� �������, ����������� ���糿 �������. ��� � � �� ����� ������ ��������, ��� ����� �� ���������� ������� ����� ������, � �� ������ - ����� �.ó���������, �.�������������, �.�������������, ��� ���'���� ���� � ���������������� �� ����� ��������� ������� ���, � ��� ������� ����������� ������ ������������� ��������, ������������� � ������� ������� ��� � ���������� �������� ������� (�������� - "����� ��� ����� � ���������" �������), �� ��� �� ����� �������� "�������". ���� ����� ����������� � ����� ����� ������� �������� �� ������ ���� �������� �� ���������. ���� ����������, �� ��������� [5] ���������� �� ����� ����������: � ����������� ����������� ���� ������� � ���������� ��'����, ���� ������� ����� ���������� ��������� ������������ ����� - ������������, ������������, �����������, ���������, ��� ����-���� �����. ��������, �� �������� �.�������, � ������������� ����������� �������� � ����� ��'���� - ��'���� �� ��������� ������ ������ ����, � �� ��������� ��������� �� �����������.

� ����� ������� ��������� �� ������ ��� �������� � ��������� ����������������� � ������������� �����������, � ������ ��� ��������� �� ������������, ��� �������� ����������, ���������� ����� � ������������� ����� ������� �������� ������ ����������� �����, �� "�������" ���������� Գ������, � �������� ��������������� ���������. ������� � ���� �������� - ��������� ���� � ���� ���'���� � �������� ����������������� �����������, �'�������, �������� ������� ��� ����� ����� ���������� Գ������ �� �������� �����������.

�������� ��������� ����������� � �������� ����� �������� ����'������� � ����� �����: �� ����� ���������, ����� ��� ���������������� ���������� ��������� ���� �������� �� ������ ���������� ����� ������ ��� [6]. ���������, �����, �� �� �� ���� ��������� ������� ������� ��� ��������� � ���������� ����� ��������� ���� "��������", � ���� � ��� ������������� ���� ����� �� ��������� ������� ���, ��� ���������� �����, �� ������������ ��������� ���� � ����� ����� �� ���� �����, ����������� � ������� ���� �� ���������� ����������� ���'����, � � ���������� ���������. �� ���������, ����, �� "�������" ��� ������ ��������� � �������� �������� ����� ������������� ��������.

� �������� ��������������� ���������, ������� � ���� ���������� �������������, "�������" ����� �������� ����. ��� ����� ����, �� �� ��������� � ��������: �� ����� �.�������, � ���������� ������ ���������� "�����" �� ����������� �����, � ����� ������� �� ����� �����- � ������������� ������. ������ ������ ��������, �� � ���������� ������� ��� ��������� ����� ��� ���� �������: �������� � ������������� [7]. �� "�������" ���������� Գ������ �������� ���� �������� �������-��������� ��������� ��������������� ���������, ��� � "����� ��� ����� � ���������" ������� ��������� �� ���������� � ��������� ���� ��������. ������ ������, ��������� ��� ������� ��������� - ��������, ������, �� ���� �� ��� ����� ���� ��������� ��������, �� "����� ��� ����� � ���������" � ��������� ������.

� ����� �������� "�������" � ������� � ������������, �� � ������� �� ���� ����� ������, �� �� ���� �������� �� ������ ������. "�������" � �������� ������ ��� ���������, ���������� �� �� ��� ����'������ ��������� ������� ����'������� ������������, ���, ������������ � ��������� ����, �� ������������� ��� ������������� ������, �� ����� ����� ������ ���������� ���������� � ����������� "���� ��� ����� � ���������". ��� � ��������� ���������, � ���������, � ��������������� ���������, � ���������, � ���� ���������� ������ (���, ���������, �� �������������, �������� �� ��������). ����� �� ���������� ������, �� ������ � � "���� ��� ����� � ���������", ���������� �� �������� ��������� ���������, � ���� �� ������ ��������� ���� ���������, � ���������� ��������� ���� ������������ �, ������, ���������� �������� ���� ������, �� ������������ �� �����:

��� ��������� �� ������� ��������.
�� �� ���� ���������� ���������,
������� ������� ������ ����������,
���� �� �� � ����� ������ �����.
�� � ������� ��������� �������.
����� ������, �� ������� �������,
������ - �� ����� ����� ����� ������,
�� � ����� ����� �������� �������.
���, �� ����'���, ������ ����� ����,
��� ��������� � ����� ���������,
��� ������, ������� � ��������������,
��� �����������, �� ���� ��������
��� �����, �� ���� �������� �� ���������.

��� � �������� � ���������� ������ ����� ������� ������������ ����� �����, ������� ����� ���������-���������� ��'����: "������� ������� ������ ����������, ���� �� �� � ����� ������ �����". �������� � ����� ����� � �����������������. ���, ���������, �� ��������� �.������������ �� �������� �������, ���, ������������, ���������������, �����, ���������, �����, �����, ����, ������, ����, �������, ��'�������, �����������, �� ������, �������, ������� �����, �������������, ��������, ������� ������, ��������, �������; ������� ��������� ������, ��������, ��������, ������, ������ ������, �������; ����, ���, ������ (������ ����); ���. ����� �����, ˳����, ������, ���������, �����, ����� [8]. ��� � ����� "��������" ��������� �������� "����� - �������" ��� �������� ������� ������� �����, ������� ������ ��������� ����� �������������, ������� �������� �� ������������ �� ����������� ������� ����� - �����. ���� � ������ �������� ��������� ����� ����� � ������볿 �� �����, �� ����� �������������� � ������: "1. ��������� ���� �����, � ����� � ���� ����, � ��� ���� �����. 2. ���� � ���� ���� ���������. 3. ��� ����� ����� ��������, � ����, �� ��������, �� �������� ��� �����. 4. � ����� ���� � ͳ�, � ����� ���� ������ �����. 5. � ����� � ������ ������, � ������� �� ��������� ���� "[9].

dz�������, �� ������������ �� �������� � "�������". ��������� Գ����� ������ �� ������ �� ������, � ��� �������� �����������, ���� ���������� ����� ����� ���� ��������� �������:

�����, �����, ����, ���� ����������
�������� ��� �����, ��� ��� ��������:
��, ��� ���� ������ ���� ������
�����������, ��� ������ ���� � �������,
�� ���� ������� ���� ��������,
�������� ����� ���� �� ��������
����� � ��� ��� ���� �����������
� ��� � ���������� ����� ��������,
������������� �� ������� ������!
������� � ��, ������ �� ����'������,
������� �����, ����� ��� ��������,
�����, �� ����� �������� ��� �������,
�����, �� ������ ����� � ������,
�����, �� ��� �� ������ �������.

����� �������� ��������� ������ �������� �� �������������� ����� ����� ���������'�������� �����������, ��� ������� ����� ���� �� �.������������ � ��� �������� � ���� ����� ��� "�������" - "�������� ������� ���������" - ���� ������.

22. ������� ��� ��� ������ ���
23. ������� ���, ���� ����� ������,
24. ������� �����, ��� ���� �� ������,
25. ����� �� ����� ���� ������ ����
26. ����� �� �� �� ������� (��) � ���,
27. ����� �� ��� ������ ���� ����� [10].

dz������� ����� ��������, �� ���������� ����� ����������� ������� �� ������������ ������ �������������, ������ �������� �������� ��������� ������ ���������� ����������� ������������ ������ �����. ������������� �������� "����� - �������" ���������� ��� ����� ������. ���� �� ��������� ���� "����� - �������" ������� ������� ������� ������������. ���������� ����� ��������� ������ ��������� ����������� ���������:

���, �� ��� ����� �� ���� �������
��� ���, �� ���� ��� ��������,
�� � ��� ��������� � �������� ������,
��� � ����, �� ������ ����������,
�� ��� ��� ���� ������ ������…

��� � - � �� � ������������ ���������� "��������" - ��������� ���� ������ �� "������� �����" � "������� �������, ������� ��������," � ����� ����� ��� ��� ��'���������".

��� ���������� ��� ������ ������ ������� ����� ����� ��� ������� ������� ��������� ������������ ������ � ����'�������� �������� ����������. � "�������" ���������� ������ ������� ��������� - ������, ���������-��������� ���������: ������ ������� � ������� �����������, ��� �� ��������� ������ ����������, ����������� � ���������������� � ��� ����� �������������� ��� ���������� ������ ��������:

�� ����, ������ �� �� ����� �������,
�������� � ������ ����� ��������?
�� ���, ������ �� �� � ����� ������,
�������� ���� ����� ���� ������?
����, ���� �� ��������� ��������,
������ ������� ������� �������.
�� ���� �� ������ ���'���
����, ��� �� ��� ����������.

�� ���������� �������� ��� ���������� �����, ������ ������, �� ����� ������ ������ ������ � �������� ������ ������ ���� ������ � ����� "���� ��� ��������� ��������". ���� ����� "��������" �������� ����� �� ������������� ���� ��������� �������� �������, ��������, ������� ���������, ������� ���������� � ����� ����� �������� ��� ����ﳺ���, ���� ������ ����� ��������� ��������� ������������ ���� ��������� �� ������� ������. ����, ���� ��������� ����� ������ ������ ����� ����� ������� ���������, ��� ��� ����� ������ "��������" �����������-�������� ������� � ���� ������� � ��������, � ���������� ��� ������ � ���� ��������� � �������� ��������� - ����� No35 -42 ���������� ������ ������������� ��� ���� � ����� �����������.

������������ ����������� ������� ������� ������������� ���� �� ����� �������, �� �������� �������� �� "���������, ���������� ���� ��������� ������������" [11] -- ��� - ���� (���). ����� "��������" ���������� �� ���������� ��������� ����, �������� ��� ���� �� ��������� ��������� ������������ � �� ��������, ������� ��������. ��� ����� ������������ ���� ������������ ������, ������� ���� ����������� ���������� �����. ���������, �� ���� ������� "��������" �� ��������� �� ����������, �� "����� ��� ����� � ���������" ������� ���������, ��� �������� �� � ����� �����������������, �� �� ���� ������� �� ��������� ���� ������. ������ ��������, �� ������ ������� ����� ����� "���������� ����� �������� ���� � �������������� ������������� � ���������� ������ ��������", �� ��� ������� ����� ����� �� �����, � ���� � ����� ����������� ���� �, �� ��������� � ������� ������ � ������ ������������������� �������, � ���� ���� � ������������ �������������� ����� [12]. ���������� �� ����� ������������ ����������� ������ �� �����, �� � �������� ������������� ���������� � ����������� ��������� (�� ���� ������� ���, � � ������ ���� - ³���� �� ������) �������, � ��� ���� "��������" �������. �� ���� �, � ������������� � ���� ��������� �������� � ������ ����� (������� �.�����������, �.��������), � ���� �������� �� ���� ����������������, ��� � ���������� �����������, ������������ ����������� ����������� �����. �������� � "��������", �� ��� �� ������� ����� ������ - �������, ������� ���� �������� ����� - ����� ����� - � ������ ���������� ������ �������� ��������� � ���� ������ ������� ����������� ����, �������� ���������� ��������� ������������, ������ � ������� ����. "�������" ����� ������ � ����� ������ �����, � ���� ��� ����� ��� �� ����������������, ���������� �������������. �������� "����� - ����� - �����" ������ ��� �� �������������� � ���������� ����� � "���������" ���� 1076-�� ("����� �, ������, ��������� ������, ���� ������� �����������"), � ����� ������� ���� � ������������ �������� ("� �� �������� ������, �� ����� �����������: � ���� ���� ��� ������, � ��� ���� �����") �� ������� ��� ����� - ������� � "����� ����'���� ��". �� ���� ����� ���� � ������������, ������� ����� ��������� �������� ��� ��������� ("������������ ������ ���������� 1483 ����"), ����� ������ � ������ (������ ������ ����� ��� �����, � ������ �� ����� ����� ���� ��������� �� ����, ��� ����������� ��, ���������� �� ������������ ������), ��������� ��������� (����������, ������ ������� �� ���� ���������� ������� �������� �� �������� � �� ���� ��������� �����������). �������� ������� - ������ ������� � "��� ��. ������ � ��.����������-������" ����, �� ��������� "�� ����� � ������ �������� � � ������ ��������� ��� ���������, � � ������������� ������� ���� ��������, � � �������� �������, ������� �� ����� ��������� ������� ����" [13]. � ���� �� ������ - "������ ��� �� ������ ����� ����� ���������������� ������� � �������, �������� ����������"- ������� ���������� �� ��, �� �� ����� "���������� � �������� ���", ���� �� � "����������", "���������� ����� �������������" [14].

����� ����� �� ������� ����� ��� ����'����� �� ������ ���, ��� ����������� �� ���������������, �� ������� ����������� ������������� ��� ���������� ����������, ������� ���� ������ ���������� ������� "��������" �, �������, ����� �.������������: "������� ���� �� ������. �������� ����� ������ ����". ���� � ���������� ����� ������������, �� ����������� ����� �������� ���� �� ��������� �� ������� - "����� � ����� �������". ��� ��� �������� ���� ����� ���������� ��������, ���� ��������: "�����- ������- �����". � ���������� �� ������� "���� � ����� �������" ����� "������" ���������� 22 ����, ������� �� �������� �� ���� ������������ (������ ����� - 21 ���, ���������� ������� - 14 ����, ����������� - 1 ���, ������������ - 1) [15]. ��������, �� ������� �.�������, ���� � "���� � ����� �������" ������������� � ���������� ����� ���'����� ������������ ��������� ������������ ������� "�����" �� �������� �� ����� ��� - 13. ��� ����, �� � ��������� Գ�����, ����� "����� � ����� �������" �� ������ ������� ���������� �� ��������� ������쳿 "����� - �������", ��� �������� � �����, � ������� � "�������" �� ��������� ����� ��������� �������������� �����������, ������� ���� - � ���������� ���� ����, ������ �� ��� ���� ����'���� ������ ������. � ��'���� � ��� ���������� ����� ��������� ����� �� ��������, ��, �� ����� ������, ����� ��������� �� "���� ����� �� ��������� ����� ���������� ���'����" � ����� �� ��������� ���� ������ "��������� ������� ���������": "������, ����� �� ������� ���������, ��� ����� �� ����� ����".

����������� ������ "��������" �.������� ��������� �� � ��������. ���� �� ������� ���������� ���� �� ��� ���������� ������������� �� �������� ����������.

��� ���� �������� �� ��������,
�� ����������, ��, ���� �� ������,
����� �� �� ����, ��� ������.
��� ���� �� �� �� ����, �� ��� ������,
������� ������ �� ��������� �����.
���� ���� ������� ����������,
� ����� ������ ������� ���� �������:
������ ��� ������ � ���� ������,
�� ���� � ��� ����, ��� ���� ������
� ����������� � ����� ��� ����������:
���� �� ���� ���� �� ��������.

������ �� "�������" ���� �� �� "�����" ���� ����������� ��� �������� ����� ��� ��, �� "����������� "����������� ������" �� ��� �� �����", �� ������ ����������� ���������, ��������� �����������-�������, ���� "��������� � ������ � � " [16].�� �, ��������, ��� ����� ������, ��������� "�������" �� ������� �������: ����� ����, �������, �� �� ��������� �������� ��������, ���, �������� �� � �����������. �� ��������� �� ��� ��� �������� ���� ������� (�����, ��������, �����, ���������� �������) "�������" � ���� ������, ��� ��泺 �� ���������� �������, ������� �� ��� ����'������� ������. �.������ (� ��, �� �����, ������� ���������� ��������� ����� ����������, �������� ��������� ����� "������� �������") �� ��� ��� ���������� ������� � ����, �� "�������" � ������������� ������, ������� ������� � ���� ��������� Գ�����.

��������� Գ����� ���� ������ �� ������������ �� �����������, �� ����������� - ����� �� ����������, �� ���� ������� �������� �� ����� �� ������� ������� ����������� ����, �� ����� ������������ ��������� � �����. ����� "�� ���'�� �������, ��� �� ��������� ������ ���������� � ����� ������������ � ����� ����������� � ���������������" [17]. ��� ����� �������� ������ ���������, ����������� ���� �����. �� ������������ �������� ������, ���� ������ "����, �������, �����" [3, 38], "����� ����������" [3, 39], � "��� ������� ��������� �������� ���� �� ������ �� ��������� �������� �������� �� ����� �� ��- ���� ����, ��������, ���� ��� �� ����� �������� �� �� ���� � �����" [3, 45], �� "����� �� �����, � ������ �� ������, ������ �������� ����…������� ��� ���� ����� ����������" [3, 70].

������ �������� ��� ������� ����� �� ����������, ������������ �� �����������, �� ������� ������� -������, ������� ���� ��� �����, - �� ������ ������� - �������� ��� ���. ���� ����� ����� ������ ����������, ��������� ������������ ��������� �������� ������� (���������, ���������, �������, ����������, ������ ������� �������), ����������� �� �������� ������������� ��������. ��� ����� ������, ��� ��-������ �������������� ������������ �� ���������� ������� ������ ����������� ����� �������, �� ����������� ��������� ������������ ������. ���� ������� ������ ����������� ���� ������ � ��������, ������� �����������������, ���� ��� ���� ����� ������ ������: � ����� �������, � ������� ���� "������� ������ ������� ���������� �������������, ��������������� ���� � �� � ���� ������� � ����� �����" [18]. �������������� "��������", ��������� �� �.������� (����� "����� � ������ ����� ���������������� ���������, �������� �� ����������"), - �� ���� ���� �� ���������������� ����� �����, � - � ����������� ������ - ����������� � �� ��������� ������������� � �� ������� ������ ���䳿, ���� ����� �� ����� ����'������ �����������. �� ���������� �� ��������� ������� ���� ���� ���������� ���� ����������: "������� �� ���� ���� ��� �� ��" (�� "��������") �� "���������, �� � ����������� �����, � ����� ��� �������…" (�� "����� ������ ���������").

"� ��'���� � ��� ������������ ������� ������������� "���������" ��� ���, ���� �����, ���� ���������� ������ ����� �����, ����������� �������� ����������� Գ�������, ���� ������ �������� ��� �������������� �� ��������������, ������ ������ �� ����������� ���������� �� ���������� ����������� �� ������ ���� ������� ������� ����������� �����, ����������� �������:

�� ����, ���� � ����,
� �� ��������, ���� ��������
����,-
� ���� ������ ������ ��
������!…

"�������" ���� ����� ������� �� ������. � ����� �����������, �� �� ��������� ���� ������, ��� �� ��������� "������������ ������, ��� �� ���� �������� ���, �������� ��� ��� � ���� ���� � � ���� ����, ���� �� ������� ���� ��� �����, � �������� ��� ������ ������� �������� ����'�������� �������� ���������� �� ���� ���������� ��������".

����� ��������, �� � ������ ��������� ���� ����� �� ����������� ����� ���� ���� ��������. ���� �� �������� ������� ��������� �������. "�������" - �� ���� �� ��������������� (�������� ���������� ������� ��������� � ������) ���'����, ���� � ���, �� ����������� ����������-����������� ���������� �������, ����� �� ���� ����������� (��� ���� ����������) ������� ����������������� �����������. ���� ����� ����� �������� ��������: ���� ���� "�������" ������� �� ���������� ��������� ������� ���, � ��� �� ���������� ���� �� ��������� ��� ������������ ���� "����� � ����� �������", ��� (�� ����������� �������� ������ ������) ����� ������ � �������� �������� ���糿, ��� ��� �������, � �� ��� ������ ������, �� ����� �� ���������� ���'���� "������� ������".

"�������" ����� �� ������� �������������� ���������� ������ - "������ ��������� ��"- ���� �� ������ ������������ ����� ����'������. "�������" - ���, ���� ����� �� "������ ��������� ��" �� ���������� "������ ��� ����� � ���������" ������� � ������ ���� �������� ���� ����'������. ��� ����������� ����� �������� ������������ �����, �� ������������ ��������� � �������, ���� � ����� ���������������� ��� ������ ������������. ���� �� ���������� �������� - "�������� �� ����" ����� ���������, ���� ���� ������������ �� ������ ������� ��������� �� �� ���� ��� ����. ���� �� ���������� ������ - ������� �������� �� ���� ��������� ��� ��, �� "������������ ����������� ������������ - ������ �����", ��� �������� ����������, �� "����� ��������� - �������� ������ ��� ����, ��� ���������� � ��������. �������� ����� ������ ���� �������� �� ���. ��� �� - �� ���� ���� ��������� ��������� - ����" [19]. ��������� ����� ���������, ��������� ������� ���� ��������� ������� �������� ���'������ �� ��� ������� (������� ������������ ��������� � �������) �������, ����������� ������� ���������� ����������� ����� �� ����� - �� "��������" �� ����������� �� �������� � �������� ����������, ��������, ������� � ������� ��� ��������� ������ � ����������.

�����, "�������" �������� ����� �� ���� ������ ���������: �� � ���� ����'������� ��� �������� �������� ������� ������� ������?

˲��������:

  1. ������� �. ��������� ����������� �����.- �., 1999. - �.41.

  2. ������ �. ������ �������������� ���������. - ������, 1977.-�.176.

  3. ������ ����. �������� ������� ��������� // �������� ������. �������.-�����-���������, 2001. - �. 35 - 36. ���, ������� ������� ������ �.������, ��������� ������� � ������.

  1. �������� ������. �������. - �. 23.

  2. ������� �.�. ���������� ����� �������� ���� � �������������� ������������� � ���������� ������ ��������// I� ������������ ����� ���������. ���������� ����������. - ������, 1983.-�. 48.

  1. ��� ��. - �. 47.

  2. ������ ���. ���� ���� ��������� ���������, ������� �����, � ղ-�II �������� // ��������� ���� �� ���������.-2000, ��������. - �.1.

  3. KopaliDski W. SBownik symboli . -Warszawa, 1990. - S. 415 -- 419.

  4. ����� �������� �� �����, 1, 1-15 // �����.Ukrainian Bible, United Bible Societies. - �.112. � "��� ���������� ������" � �����, �� ����������� � ����, �� ���� �� �������� �� ����� ����� ����������� ��������� Գ����� ����� ������. ���� ��������� �������� ����'������ ������, �� �� �������� ����� ������������ ������ �� ��������� �� ������������, � ����� ������ �������������. � �� ������� ���, ��� �� "��� ���������� ������" (��������, �������, ����� ���������� ����� ��������� ���������) �������� ���: "��������� ���� ���� ���� �'������ ���, ���� �� ������ ���� ��������, � ��������� ������ ����� ��������, � ����� ������ ����� ��������: "�� ������� ���� �����, � ����� ���� � ����, � ��� ��� �����".

  5. ������ �. ��������� ������� ��������� // �������� ������. �������.- �. 53.

  6. �������� �� ����� "��������" � "������������� ���������䳿", ������� �� �������� (�� �� ������� � ������� �.������� � ����� "��������� ����������� �����") �������� �� ���������� �� ������, �� ������ ��� ����������� �������� "�����������-���������� ����" � ���, �� ����������� "����������������� ����������" � ���������� �� ���������, ���������� ���� ��������� ������������: ����� - ���, �����- ������, ��� (����) - ���, ���� -- �������.

  7. ���.:������� �. ���������� ����� �������� ���� � �������������� ������������� � ���������� ������ ��������. - �. 50.

  8. ���������� ��������. ����� ����� ������ �� ����� ����, ���������� � ������ �� ������������������ �� ������ ������� ����������� �������������� �����, � ���� �� ��������� �� ����� ���� ����� 1689 � 1711, ���������� � ����������� ������� ����� ������, � ����������� ����������, ��������� ���������, � ���� �� ���������� ���� 7365, �� ��������� �� �� ����� ���� ����� 1856, ������� 15, ������ ��������. - �.158 ��.

  9. ����� �� ���.: �������� �. "����� � �����" ��. ������� � ��.�����������-������� � "������-������" ��. �������� ����������� //Slavia orientalis . Rocznik XXXY11. - Nr2. - S. 198.

  10. �������� "�����- ������- �����" ���������� ������ ������� ����� : �������� �. ���������� �������� ���� � ������� ��������� // I� ������������� ����� ���������. ���������� ����������. - ������, 1983. - �. 3 - 25.

  11. ������� �. ���������� ����� �������� ���� � �������������� ������������� � ���������� ������ ��������. - �. 40.

  12. �������� �. "�������" ���������� Գ������. - �. 26.

  13. ������� �. ���������� ����� �������� ���� � �������������� ������������� � ���������� ������ ��������. - �. 46.

  14. ������� �.-�. ������ � �����. - �., 2000. - �.2. - �.37.



����²���� ����� ��� ������� � �������� ������



1

�����, ��� ��� ��� ���� � ����� �������, ����� � ��� �������, ��������� ��, �����������. ���������� ��� �VII ������� "������� ��� �� �������������� ���� �� ������������ � ��������� �� ������������� �������� � ����� ������������" - ��, �� �.���������-������, ������������� ������, ��� ���� ���������� �� ����� ������������ ���� [1]. �������� ����� �.������ �������� �� �� ������, �� ���� � ���� �������: �� ������� ������ �'���, �� ����� �������, ���������� �� ������, � "�� ���������� - � ��������" [2]. ��� ������, � ���� ������������ ���� ������� ��� ���� ����������� ����������� � ������������ �� ����� �� �� ����������� - ��������� � �������.

³������� ����� � ������������ ������ �.������. ��� "����� �������� ������� ����� �V� � ��" �������� �������� � ������, ��� ���� "������ �� ��������� 29.01.1882", � ���� � ���� � ��� ��������� ������������� ������������ � ���������� �.������� ��� ��� ���� �����������. ϳ��� ����� ����� ����� �� �������������� � ���������� �� �����������, � ��� ��� �� ���������� �� ��������� ����� � ����� ���������� ������� ���������� ��� ���������� �� ������������ �����.

���������� �������� ����� ������ � �������� �.������� ������� ����� ������� ����� "� ������� � ������ ������" (����� ������ ��� ������� �������� ������), ��� ��� �'�� �� ��������. �� ��������� ������ ��������� ����� �� �����. �� ���� �.������ � ������ �� ��������� ����� [3] �� ����� (� ���� �� �����, � �������� �����, � ������ ����� "������������� ������ ������������ �������������� ���� � �������"), ��� ������� �������� �������� [4] �� ���� ����, ����, �������� ����� ����� ���� ��������� �� �� ���� ������, �� "������� ��� ���� ��������� � ������ � 1701 �. ������������ ����������������� ����������, ��������� ������� - �����-��������� ��������" [5].

����� ���� �� �.��������-������ ������ ��� ��, �� �� ���� ���� ���� �������� ��� �������������� ������������ ������, ������ �����: "������� ������ ����������� �� ���� ���������� ����������� ����������, �������� ���������� ������������ ����������, �� ������������ �� ����� "����������������� ����", �.�. � ���������� �������-�����-��������� ��������. ����� ���, ������� ����� ��������� ���������� �������� ���� � ���������� �� �������������� �������������" [6] (���������� ���� - �.�.). ������������� � �� �������� �� ����� ����� �������� ���������� ��������� �.��������������� ��� ��, �� ���� "��� �������� �������� �������� ��������� � ������ ������� ��������, ������ �������� �������� ������" [7]. � ������ ������, ����� "������� ��� �� �������������� ���� �� ����������� � ��������� �� ������������� �������� � ����� ������������" - �����-���� �� �'�� "���������� ����������� ����������". T���� �������, �� �.������ ����������� ����� ���������� ���������� ����� ��� ������ � �������� ������, ��� �� ������� ���� � ��������� ������ �� ������� �� �������, �� ���, �� ����, �� ������� ����� ������� � ���� ������ �������. ��� ��������� ��� � ������: � ���������� ������������������ ������ ����������� ���������, �� ����������� ����������� �.�.��������� �����������������, ���������������� �������. �� � ����� �����, �� ����������� �.�.������� [8], ���� ���� �� ������ ���糿, ����� �������� �������� ������� ����������� � �� ��������� �� �������.

�� ����������� ��������� ���� ��������, ��������� ����� ��� ����������� �������, ��� �� � ���� ������, � � ����� �������������. ���, ��������� �������� �� �������� ���������� ������㳿 "Dramaty staropolskie" �.���������� ����� �� �������� �� ��������� ���������� ������� ��������� ����, ��������, �� ��� �VI ������� �������� ������ ����������� "���������� �����" ������� ���������� ���� : ����� �� �������� �������� ����� �'������� ����� ����� �� �VI, �VII �� ������� �VIII ������ [9]. ��������, �� � ������ �������� ���������� ���� �� ��� ����䳿 [10]. �.к����� �������, �� � � �������������� ������ ������ ������������� ��� ���� ��������� (������� �����). �������� ��� ����� ���� ����������������� �������-���������� �����, ������ �������, �� ��� ����� �� ������� ��������������� ���������� ����� ��������� �� ������ ��������, �� �������, ������, �����, ����� � ��., � ���� ����� ��������� ����. �������� �� ��, �� к����� �� ���� ������ ������� �� ��� ������ ������ ����� �������, ������ ��������� ������ ��������, �� �������� �� " ����� �� ������� ��� ������ ��������� � ������� ��������" [11]. ��� ����� �.��������� � ������� ��������� ����������-������� ������� � 1925-��, � � 1928-�� ���� �.��������-������ � ����� "����� � ������ ���������� � ������� �������� ������ �VII-�VIII ��." ���, ������, ������� ���� ��������. �� �� ��������, � �������� ������� ������������ ������ ����� ��� ������ � �������� ������ � ������� ������ "������� ������� ������� ������", �������� �������, �������, ����������, �������, ���� �������� ��� ������� �� 1650 �� 1681 ����. ³������������ �� �������� ������ ��� ��, �� ������� �� ���������� ������� ����������� � ����, ��� �����, �������� �����, ��� ����, �.��������-������ ���'��� ���� ����� �������� �� ��������� �������� ������, �� �, �� ���� �����, �� ����� ������. �������, � �VII ������ ������� ������ � ������ ��� ������ �� ������� ���������� ����, ��� ������� ����������� ��������� ������ ������ � ������� � ������������ ����������-�������� ��������. � ����� ��� ���������� �������� ��� ������, ��� �� � ��� ���� ���.

�.��������-������, ������, � ���� ���������, �� ���� �� �� �������������� �����, �� � �������������, �� �������� ������ � ����� ���� ����� � ��� [12]. �������� ������� ����� ������ (� �������� ���� ������� ��� ��������� �������� ����� "Palaestra eloquentiae ligatae", ��� ����� ������� ������ ������ ������� � ���������� �� ��� �������: 1) �������� �������; 2) ������� ��� ���� � �����; 3) ������� ��� �����) �.��������� ������� �� ��� ��� ����� "����������� �����, ��� ���������, �������, ��������, �������, �����, ������ � ��. �� � ����� �� � ������ ��� ������� �������������� � ������� �����쳿, � � ������ ������ ���� �������� ��� � �����, �� ����� ������ �����, ��������� � ����� ����, � �� � � ���� ������ �����, ��������� ���� � ��������� �� � ���� ����� ������������������ ���������, �� � ���� ����������� �����, ������" [13].

���� �������� ������ ��� ���������� ��������� ������� � �������� ������������� ���� ������� �������, �� ��������� �������� ����� "������ ������������ ������������ �������� � ������� �� ��������� ����� �������� ��� �������, �� ���������� ���-������ ������� ���� �����, ����, ����� � ��.; �� ��������� ������, �� ������ ������� � ��������� ������, ��� ����������� �� � ���� ������ �����, ��� �� �� ������� �� ���� ������� ������������� �� �����…" [14] (���������� ����. - �.�.).

����, ������ ���� ����������: ������� � ���� ����� ����� ��� ������ � �������� ������ �������� ������, ���� ������� � ������, ��� ������ �� ����������� �� ��� �����, �� �� �������� ���. �������� �� ���������, �� � ��� ����� ���� ���������� ���� �������, ��, �� ���� �.����� [15], ���� ����������� ����������� �� ����� 䳿: ������� �������, ��� ��������� ��� �������� ������� � ������ �������� �VI �������, ������� �������� � �������, �� ���� ����� �� ���� � ������ �� ���� �VI ������� � � �VII ������ (�� ����� ������� �.�����), � � � ���, �� ��, �� ����� �.���������, "�� � ����� �� � ������ ��� ������� �������������� � ������� �����쳿, � � ������ ������ ���� �������� ��� � �����…".

�� �������� ������������ ������������ ������, ����������� ��������� �� ���� �����, ��� ���� ��, � ��������� � �������������, "����� ������� �������� �� ����� ������ ������ � ���� �� �� ����� �������� ���� �������� � ��������� ������, ��������� �� �� ����� ����� �������� ���� ����� ��������� �������, ���������� ���� �� ����� ����������� ��� ���� ���� ��������" [16].

� ����� �������� ���� � ����� "������� ����������� ����������� �� �������㳿" �.����� ������ �� ��������� ������� ����� ���������, �������� � 1594 ����, � ����� ������ ���� ���������� ��������� ��������� ����������� �������: "motta zwanego epigrafem lub lemmatem, bedcego iakby "dusz" calei kompozycji, a poza tym obrazu i poezji ("picturam et poesin, artes germanes") sztuk bli|niczych, kt�re nawzajem si obja[niaj i jedna drug interpretuie. Te trzy cz[ci zwano zazwyczaj inskrypcj (epigraf), obrazem i subskypcj" [17]. ��������� ���������� ����� ������ ���� ������� � carmina figurata ������� ���������� ���� �������� �� ���� ��������, ������ �������� �������� ����������" [18].

����������, �� ������� ����������� �������� � ��������, ��������� �� ������ ���������� �������������� ����� ��������� �����. �� �.�������, ������ ��������� ����������� ������ ������� �� ���� 1531-��, ���� ���� ������ ��������� �������� �� ������� "Emblematum liber" ����������, ����� ���� ���� ������ �������� "Ojciec i Wladca emblemat�w". ��� ���������� ����� ����� ������ �� �������� �� ���� ���������� ����������. �.����� [19] ��� ������ �� ���������� �����������, ���� �� � V ������ �.�. ��������� ����������� ��������� ��������. �������� � ������� ��������� �V ������� ����� ����������� ���� ����������� ��� � 1505 ����.

"���� �� �����, ����, ��������, ������� ����� �� ���" (�.�����) ��� ������� ����� �������������� � � ������ ��������� ������� "ó������������ �������", ������������� � 1499 ����. �.������� ��� ������������ �������� ������� ������ ������ (�� ���� ������� �� ������� ʳ����, �� ����� ��������� �������� ������� �����, ��������, ���������� �� ��). ��� �� �� �������� �������� � ��������� � ����� ������� �������� ������ г��� � 1602 ���� "���������". �.���������� ������� �� ����� � ����� �� ��������� ��䳺�, ���� ����� ���� ����� ����� ��������� ���������䳿 "Dii gentium" (1627) �.�����������: �� ������ �.����������� ����� ��������� ������������ ��������, ��� ���� �������㳺� ������ г�� "chciaB dopomaga wsp�Bczesnym mu artystom w celowym (���������� �. ����������. - �.�.) na[ladowaniu staro|ytnych wyobra|eD. Z tego te| powodu jego dzieBo, kt�re iest zarazem rodzaiem encyklopedii motyw�w i przedstawieD ikonograficznych, obudowane zostaBo tak bogatym, czsto obezwBadniajcym (zwBaszcza dzisiejszego wydawc) aparatem erudycyjnym" [20].

����������� ���������� ��������� � (�� �������� ���) ������� � ���� ������� �������������� ����� ��� ������ � �������� ������ - ����� �������, ����������� �'�������. ���� ������ ������������ �������� �����, �� ����� ����� ���� ���������� �.��������-������. �������������� ������� ������� �������, ����, �� ����������� �.���������, ������� �� ��������, �� "������� �� ����� ��� �������� ������ ����� ������ ����� �� ����� �� ������������ � ������������ �������� �� � �����������������, ������������, �����������������, �����������������, ��� � ������� � ��������-����������� ��������" [21].



2

����� ����������� ��������� ����� ��� ������ � �������� ������ �� ����� ���������� �� �������� ��������. ���������� ��� ����� ������� ��� ������������ ������������� ��������, ���� ��������� �������� ������������ ������ (�����) ������ � �������� �����.

����� "������� ��� �� �������������� ���� � ������������ � ���������" ���� ������ �������� � ����� � 1701 ���� "������������ ����������������� ����������, ��������� �������-�����-��������� ���������". �� ������ ����� �����, ��� ���� ������� � ����� �.�������� "������� ���������� �������-�����-��������� ��������" [22], ����� ������ ���������� �� ��������, �������� ��������� ������. ���, ������ ��������, �� ��������� ����� ��������� �� ����� ��������: ��������, ������ ��� �������� ����� �����, � ��� ���� � ����, �� �������� [23]. ���� ��������� ������ � ������� ��������� ���� ����������: "��� ����� ����������� ��� ����� ��������� ���������: ��������, ������������� ����� ����� ������� �������, � ��������, ������������� ����� ����������� �������� �����" (���������� ���� - �.�). ����� �����, ��� ������ ��������� ����� ������ ������������ ������, �� ����������. � ��� ����������� ���������� (�� �.���������) � �������, � ��������� ���� � ����� �� � ��������������� ��� �'�������� ��������, ���� � ����������� ��������� ������������� �������� [24].

������������ ������ - ������������. �� ���������� ����������, ������������ ������ - ����� ������ ����������� ��� ������ - ������������� � ����� ���������� ������������. ����� �������, �� ��� ���� ������� ������������ ������������� ����� � ����� �����, � ������ ���� ��������� �� ������������ ������: �� ����� �� 1504 ���� �� ������ ������� ������ ��������, ����������� � �������� � 1555 ����.

���������� ����� (� ����� ������� ����) ���������� �����, ���� �������� � ������������ ������, � ����: ��������� �� ������������� ������ �������� ������� � ������� ����.

��� �� ������� ������� ������ ����� ��� ������ � �������� ������, ���� �� ��� ��������� � ������. ��� � �.������� � ��������, �� ���� �'��� "������� ��� ��..." - ������������� ����� �� ������ ����� �������� ����� �� ���� ����� ����� "����� �������� ���� ���� ������� ����������� ������ ���������"[25]. ����������� � � �� ���������, ��� �� ����� �.������: ����� ��������� � ���� ����� "����������� �������� �������� � ���������� ��������". �������� ����� �� � �� ����� ����: ��� ������ "������� ��� ��..." ���� ����� ����� �� ��� ���� �� �� ��������. �������� �.�������� ����� ������ �� ���� �����������, ������� �� ������������ ������ ������� ��������� ������ ��� ������ � ������������ �������� ������� ������� [26].

�.������, �������� ����� ����������� �������� "������ ���� ���������� � ������� �������� ����� ��������� ������� � ����� ���������� ��", ������ ������ �� ���������� ������� ����� ����������� ����, �� �������� �������� � "����� �������� ������ ����� ����, ����������� ����� ������" [27]. ��� ���� ���� ���� �� ��������? �� ��������� ������������ ������ � �������� ���������, �.������ ������� ���������� ����� ��������� ����� �� ���������. ������ �����������, �� ��������� ���������� �� ������ ����� ������ �� � �������, "���� �� �� ������ ��� ��������� ���������� ��� (�������� ������ - �.�.) ���� ���������� �� ����� ��������� ���������, ����������� �� ����� ���� ������������ ��������" [28].

³��������, ��������� �� ������� ���� - �� ������ ������� ���������� ���������� ����������� ������������ �.-�.���� ���������, �� � �VII ������ �������� ����� �������� [29]. � ��'���� � ��� ������ ���������: �� ��� ����� �.������, ���� ������ �����, �� ��� ������ � ����������� ���� ����䳿 ������, ������, � ��������? �� ������ ����� ������������ �� �������� �.�������, ���� � ������� ��������� ����� �� ���������� ��������, �� �������, �� ������� ������ ��� �������� ���� (��� ��� ����, �� � ������ ��� ������ � �������� ������, � ���������� ������������ ������) ���������� �������, �� ���� ������������� �������� ����� �� ������ [30]. ����������� ����� �������� ��������� ��� � �.������: "����� ������������, ��� ����������� ���� �������� ������������ ��������" [31]. ������-����, � ������, � �� ������ (���. i��������� No1 � ���� �����) �� ����� �'��������� "���������� �� ������������ ��� � ���� ��������, ��� �� ��� ������ ������, ������������ ����� ������ � ����� ������� ����������� ������ ��������, ��� �� � ���� ������������� ��������� ����������" [32]. �� ������������ �쳺� ��������ᳺ ���������� �� ���� � ������� �� ����䳿, ��� � � ������� �� ������, ��� �������� ��� ������: "���������� �� 7-������� ��� ��������, �������: "��� � ��� ����� �������� �������...".

�� ������� ����� �� ����� �������� ���� ���� ��������: ��������, �� ���� �����, ������������ "����� � ���� ����� ������". ��� ���������� �������� ����� ������ �� ���������� ����� ������, �� ���� �����, ���������� ���� �����, �� ��� ��������� ������������� ����� ����䳿 ������� ���:

�����������

�� �� � ����� ���� � ����� (��������������) ������ ��������

��� ���������� �� ���������� ���������. ��, �� ��� ����������, ���������� ���������� ������ ����������� (�� ��������� �.������, ��������� ����� ��� � V ��. �.�.; ���� ���� [33] �������, �� ���������� ��� � IV ��� � ��. �.�.). ����� ���������, ������� � ������ �����������, ���� �������� 7 (� ������ ���� �����) � 9 (� ����� ����) ��������� �쳿 ��� ��������� �쳺������� (������ ���������� No2-3). ��� �� ������� ���������� ����������� ������������� ����������� �쳿�. ����� ������, �� ������ ������ ������������ ��� �� ������ �� ���������� � ������-������������ ��������.

� �������� ��������� � ��� ����������� �������� ��������� ���������� ������� ����� ��� ������ � �������� ������ - �.������� ��� ��, �� �������� ����������� ������ ����� ���� ���� �� "������������� ����������� ������� ����" -- "������� � ���������" �.�����������-�������� (����� ������� - ���������, 1705). �� ������, ������ ���� ������ ������ ������, ��� �'������� ������. ��� ����, ����� 840 ���������, ������������� � ���� ��������� ������� � ������� �� ����������, ���������, �����������, �������� � ���������� ������ ����������� ������ � ����������, � ����� �� ����� ��. ����� 1788 ���� � ������������� �������� �������� ���������� �������� ������������ - ��������� (���������� ���� - �.�.) ���� 14 ����� � ����� ���������� �쳿 ��� ���, � ������� ��� - �� ���������. � ���� ���� ����� (������ ���������� No4 � ���� �����) �� ���������� �������������� ���-�������. �� ������������-���������, �� No 694: "�������, ������� ������ � ��������� ������������" [34].

������ � � ����� ������� ���������� ������, ������������, �� �������� �.�����, ��� �����, ���������, ���������� [35], �� ��� ���� ����, ��� ������� ������, �� ����� ��������� ��������� �� ��������� ���� ������ ������ ����������, ���� ������ ���� � ����䳿 . �� ����������� ������������� Aakomstwa � ���� ����� �������� (������ ���������� No5 � 6 � ���� ����� ��� ����. 93, 94 � ���� �.�), Obfito[ci (������ ���������� No7 ��� ����. 116 � „�������㳿") {arBoczno[ci �lbo Chciwo[ci (������ ���������� No8 ��� ����. 216 � ���� �.�). �� ��������� ���� �� ����� ������ ����������, ���� "�� ����������� ���� ��������", ����� ������������ ����������� ���������� ������ �� ������ ���� (������ ���������� No9 ��� ����. 254 "�������㳿"). ������ �������� ����� �����, Grzech ������������� � ����� ��������, ��� ������ �������, ��������� � �������: "Przepasany jest w|em, bo grzech jest domen wBadzy DiabBa, naszego nieprzyjaciela. Robak gryzcy serce to robak sumienia albo samo sumienie, kt�re, jak twierdz Teologowie, d|ga i gryzie grzeszn dusz, i pracuje niezmordowanie, dop�ki w grzechu nie dogryzie si ttna i krwi, kt�rymi po|ywi si i skrzepi siBy" [36].

��������� �� ��������, �� � ����䳿 �������, ��-���������� ������� ��������� ���� ���������������� (�� �� �������������, ���������� ����� ��������� �����������, ������ "�������㳿" ������ � �� ������ �������� � �VIII ��. ��������� ��������� �� ��������� �.�����������-��������) ������� �� ������������� �������� - � �������� ���������� �� ����, � ��������� �������� ��� �� ����� ��������. ����, � ���� ��� ������ � �������� ������ ������������ ����� ��� ���������� �������������, ��������ᳺ, ��� �� ���� �쳺� ������, ������, ��� �� ������, ���� ���������: "��� � ��� ����� �������� �������…". ����������� ��� 䳺 � � ����� ���� - ��������� �������� �������������, ��� ��� �쳺� "�� ������� �����".

������� ������� ��������������� � � ���� �� ��� ����� �� �����������: ����� ����������, �� ���������� ������ "����� ������ � ������, ������� ���� ����������, � ��� ���� ������� - "��� �� �����". � ����� ���� �����, ���� ��� ������ ��������� �������, ������������ ����������� ������� "������ � ��������": ������ ����� ������ "�� ������", ��� ���� ������� ������ "����� �� �����". � �.� �� �. 400-401 ��������� ��������������� ������ � ���� ������� (���. i��������� No10 � ���� �����): "SkzrydBa u lewej dBoni oznaczaj pragnienie o|ywiajce niekt�rych utalentowanych a ubogich ludzi, aby podj trudne brzemi cnoty, ale pod naciskiem konieczno[ci |yciowych zmuszonych do znoszenia okropnej ndzy i |ycia nikczemnego, jak gmin."

�� ������ � ����������� �� ��������� �� ����, ���� ����� �������� ������ ������ "������ ��������", ���� ��������� �� ���� "����� � ��������". ���������� ��������, ���� �� ������ ��������� ����� ������� (Ub�stwo), ������� ������ ��, ������������� (��� ���������) �� ����� �.�����������-��������, � ����� ��� -- "��������������� �������� ��������������� �����������" - ������� ��������������� � ����� �����: "��������, ���� ������� � ���������� ��� ���� ���������� � ���������, ������������ � ���� ��������� �������, ������� �� ����� ������, � ��������� ������ � �����������, �������� ����� ����� ��� �����… ��� � ���� ����, ������� �������� � �������� ��������������, ���� ������ ���� ��������� � �������� �����, � ����� ������� ������, ��� ���������, ��� � ������� �������, ����� ������ ��������, ������������ ��� ���� ������ ���������" [37].

�� � ���� ������������ ������������ ���� � � ������ ���������� ������������� ������ Obfito[ci (��������), ��������� �� ����� � "�������㳿" ������ г�� [38] �� ������������ ������ �������������� ���������� �������� � "�������� � ��������" �.�����������-�������� [39].

������� ����� �� ���������, �� �� � ����������, �� � �������� �� ����䳿 �� �� �������� ����� ������ ������ �����, �� ����� �����, � ��� ��� �� ��� ����� 䳺 � �������� ���� (���. ����� i���������No 1 � ���� �����), ����, ���� ���� ������� (���. � ���� ����. 7,8,9,10,13,16). ����� ����� ����� �, �����, ��������� �� ������� � �������㳿 ����� Pojednanie w miBo[ci [40]. �� �� ���� �� �� ��������� ������ �������� �� ������ ����� �����, �� �� �� ���� ����� �������� �� �� ���������� � ���� �������� ���� ����� ("Symbolem potgi wiecznej MiBo[ci, sBawionej ju| w "Emblematach" Alciatusa, jest tu Amor dzwigajcy glob ziemski i towarzyszce mu obok dwa Amorki unoszce si skzydBach, trzymajce wience i sypice kwiaty na stojcych") �� �� ������� �V� ��. "Emblematy miBo[ne (Emblemata amatoria)" Jacoba Catsa [41], ���. � ����� ������� No 30,37,40,41,43.

����� ������ ����, ������� � ������� ����� �� ����. 17 ("�� �������� ������ �������, ������� �������� � ����: �� ���� �������� � ���") ������ �������� ����������� � ������������ ����������� ������ ����� ���� (Aaska Boga) �� ����. 94 "�������㳿" �.г��. ���� ������ ���� ��������������� (������������� ��-���������) ���� ����������� ������� � ����䳿, ���� ������ ���� �� ���� ������� "������ � ��������" ��������� ����� - ����� "������ ��������". ��� �� ���� �� ��������� "������ ��������" ��� "���� ������", ���� �� �������� � ����. �� �� ����, �� � � ���� �.г�� ����� MnczeDstwa [42] ���������������� ���� ���������. ��� ���� �� ����. 359-360 ������� ������� �������, � ��������� ���� ���� ��������� ���� ������, ���� ���� ��������� ��������� "������ ��������" � ���� ��� ������ � �������� ������.

����, �� ������� ����� ����������� � ��������� ��������� �� "�������㳿" ������ г��, �������� ���� � ��������������� �� ��������� �� �������� �������� ������, ���� ����� (�������� ����䳿 ��� ������ � �������� ������) ������� "������������ ������� ������� ����������� �������" (��� �.����� ������ ����� �.�����������-��������). "�� ��, ��� ���� ������� ���������� �� ������� � � ���� �� ������ ������ ����� ������� ����������, ���� �����, � �� ����� �������� ��������: ��� ����� ���������� ������������ �������� ������������ ������, ������� � ������� ����� ������ ���� ��������� �����, ����� �����", - ���� �.����� � �������� �� ����������� ����� "������� � �������"[43].

����� ���������: � �� ���� ��� ��������� ���������� � ������ ����������� �������� ������ �� �����, �� ����, �� ������ �.��������-������ [44], �� ���, � ��� �����? ��� ��������� ������� ��� ����������� ����� ���� ��������, ���� ����, �� �� �����, ��������� �� ���������� ����������� ���������� �� ������������ �� ��������.

�.������ ��������, �� "����������� � ������� ������������ ���� �� ����� ��� ���������, �������� � ���� ��� ��� ������� �������� �������������" [45]. � �.������� ���� ����������� ���� ������ ��� ���������� ���� �������������: "��������� ������ ���� ��������� ��������, ��� ��� ������ ��������� �������������� ���-�� � ���� �������������� �������…" [46]. ������, �� ���� �����, ���� ����������: �� ������� ����� ���� �������� �� ����� ������� (�� ��� ��� ����� �.������) �� �������������� ������� �� ��� ������� ��������� ����� �������� ������, �� � ����������� ��������� �������. ���� ����, ��������, � ������ ����, � ���� �������� ������ ���������� � ���������� ��������, ����� �������� ������������ ������ "��������" ������ ����� � �����������, ���� ���, ���� �������. ��� ��������������� ����� ������ ��������� ����ﳺ��� ��������� ������� ���� �� ������� ������� �� �ñ³º¿ ����䳿.

���������, � "������� �" ����䳿 ��� ������ � �������� ������ ������ ������� ��������:

"������ ������
����
����������
��� �� -����������

������ �������� � - � ���" . ϳ��� "������� �- �����������", �� "��������� � � � - ����" (���������� ���� -�.�.).

����� �����, ������� �������� ��� ���������� �� ���, �� ��������� ����� ����� ������� ���������� ������� ������������� ��������������� ��������㳿, � ��� ����� �������� ������ ���������� ���������, �� ��� �� ����������, �������, � ����� �� �� ������������ (���������, ���������� ������� �VI ��. ��������), ��� � ���������� ������, ��������� ��� ��, �� ����� �������, �� �.�������������, "�������, ��������� � ���������" [47]. �� ����� ������� ���� ����� �.������, ��������� ������������ ������� ���� � ������ ����. ��������� �������� �� �� ���'����������, ������ ����������� ����, �� ������� � ���� ���'����������� ���� � �������� ������������ ����� ���� ����䳿 "������� ��� �� �������������� ���� � ������������ � ���������" [48]. � ������� ������� ���������� �� ������ ������������ ���������, ��������� ��� �� ���������� �������� ���������� ���� �����, � ��� ����������� ���������� ��������� �� ���� ��� � ���� ������, ��� ������, �������� ������ �� ������. ������� �� �� ������������ ���'��������, � ��������� �� �����������, ����������. � ������������ ���� ���������� ������ �� �������㳿 ������ г�� ���������� � ������ �������� ����� �.����� ��� ��, �� "� г��� � ���� ����� �������� �������� �������, �� ���������� ������ � �������� ����. � �� ����� ����" [49].

������ ��������� ������ ��� ������ � �������� ������ � ������ �'�������� ������ ����������� ��������� �������� ������� ����� ���������� ��������.

������ ��� ������ � �������� ������ ���� �������� ������ ������, ��� �������� �� �������� �.������. �������, �� �� ������� �VII ��., ���� � ������� �������� ����� ��������. � �VIII ��., ���� ����� ���� �������� � �����, ������ � ���� �������� ������� ���������, ��� ��������� ���������� �� ������ ����.

����� ������, ������ ����䳿 �� ���������� ��� ��������� ������ �������, ������, ������������ ����� (�����������, ����������, ������, ������ г��, ����� �����, �.�����������-��������) ����� �� �� ������� ���������� ������ �����, ��� � �� �������� ���� ���������� �� �������㳿 ������ г��. �������� - �� ������������� �� ������������ ������ ����䳿 - ������� �� ������, ������������� � ���� �.�����������-��������, � ���� � �� ����������� ������� �.������� ��� �� ����� �� ������� ������� ����������� ��������� ����䳿.

· ����� ��� ���� ������� ��� ��� ���������� ���������� ��������, ���������������, � ���� �������� ��������� ��������� �������� ������, �������� ����������, ���� � ���� ����� ����� ��������� �����.

����������� ��������� - ������������� � �������� ���� ���������� �������������� ������ - ���� ����� ������ ��������� ������ ��� ������ [50].

����� �������� ��� ������������ ���������� �����, ������� ���� "������" � ������� ����, � ���� (�� �.����������) "������� ������������ � ����������� � ������� ��� ��������� ������" [51]. � ������ ������, ���� ������ � ������ � ��� ����, ��� �������, �� �������� �.������, �� ����� ��������� ��� �� ��������� ��������� � �������, � � �������� ����� ����� � ����������� ������ [52].

����������� ��������� ����������� ��������� � ����� �.���������� "� ��������� ��������� �����" ��� ��, �� �������� �������� ��������� �� � "�����������" � ������������ ��������, ��������� ����������� ����������� �������� ����������� ������ ��������� � ������. ��������� - ��� ����������, � ��������� ����� ��������� ����� �������.

˳��������:

1. ���������-������ �. ����� � ������ ���������� � ������� �������� ������ �VII-�VIII ��. // ��������� ��������� � ������. - ���������, 1928. - �. 30.

2. ������� �. "������� ��� �� �������������� ���i� � ������������ � ���������". ����� �������� ������� ����� ��� ����. �����������. -- �����-���������., 1882.- �. XVIII.

3. �������� ��� ������� �������� ���������� �����, �.������ ��������, �� ����� ��� ������ � �������� ������ ��� ������� ������������� �� ����� � �VI ��. ������� �� ������ �� ������ � �� ��������, ��� �� ������� ������: �������������� �. "����������� - ��������� � ��": ����� � ����� // Tradycja i inwencja. Wtki I motyvy obegowe w dawnych literaturach sBowiaDskich. -- Aod|, 1999. - S.21 - 27.

4. ������ ��������, �� "�� ������ ����� ����� �����������, ���� �� �������� ������������� ����� �����. ������ �����: ��� ���, ������, �� ����, ��� (������ ����), �������i�, ������, ��������, ������� � ��. ��. ����� ���������� ��������� = � � ������, ��������, ���� - �� ��, ������� -� ��, �i�� - � �� � �.�." (������� �. ������� ���������. - �.�III).

5. ��� ����.

6. ���������-������ �. ����� � ������ ���������� � ������� �������� ������ �VII-�VIII ��. // ��������� ��������� � ������. - ���������, 1928. - �. 30.

7. ������������� �. �VII ��� � ������� ������� ����������. -- �����-���������, 1884. - �. 8.

8. �urtius Ernst Robert. Literatura europejska i BaciDskie [redniowiecze. - Krak�w, 1997. - S.151.

9. LewaDski Julian. W teatrach staropolskich // Dramaty staropolskie. Antologia. W 6 t. - Warszawa, 1959. - T.1. - �. 17.

10. ��� ����. - �.38.

11. ��������� ������. ������ ��������� ����������-������� �������. - �., 1998. - �. 59.

12. ���������-������ �. ����� � ������ ���������� � ������� �������� ������ �VII-�VIII ��. // ��������� ��������� � ������. - ���������, 1928. - �. 15.

13. ��������� ������. ������ ��������� ����������-������� �������. - �., 1998. - �. 56.

14. ��� ����. - �. 54.

15. Pelc Janusz. Kilka uwag w sprawie rozumienia literacko[ci tekst�w pi[miennictwa polskiego �VI � �VII w/ Masz. 202/ - Warszawa, IBL, 1959. - �. 5.

16. ��������� ������. ������ ��������� ����������-������� �������. - �., 1998. - �. 54.

17. Pelc Janusz. Barok- epoka preciwieDstw. - Warszawa, 1993. - �. 181.

18.Balbus S. Graficzny inwariant tekstu literackiego // O jzyku literatury. - Katowice, 1981. - �. 234.

19. ����� �. "������ ��������� ���". ����������� ��������������: ������� � ����� � � ����� // ������� � �������. - ������, 1995. - �. 7.

20. Borowski Andrzej. Cezare Ripa czyli muzeum wyobra|ni // Cesare Ripa. Ikonologia. Krak�w, 1998. - �. 6.

21. ��������� �. ������� �����. - �., 1999. - �. 312.

22.������� �. ������� ���������� �������-�����-��������� ��������. - ������, 1855. - �. 18.

23. ������� �. "������� ��� �� �������������� ���i� � ������������ � ���������". ����� �������� ������� ����� �V�� ����. �����������. -- �����-���������, 1882. - �. VII.

24. ������� �. ������ �������������� �������� ����������. - ������, 1979. - �. 205.

25. ����o� �. ������ �� ������� ���������� ���������� �VIII ����. �������� ������������� ����������, ��������������� �������������. - �., 1880. - �. 88.

26. ������� ���������� ����������. - ������, 1789. - �. IX. - �. 462-465.

27. ������ �. ����������� ������� �� �������� ����� � ����� � ������ �VII � ������ ��� ����� // ��������� ��������� � ������. - ���������, 1928. - �. 94.

28. ��� ����. - �. 64.

29. ���� �.-�. ����������� ����������� � ������ � ��������. - ������, 1976. - �. 221.

30. ��� ����.

31. ������ �. ����������� ������� �� �������� ����� � ����� � ������ �VII ������� �V� ����� // ��������� ��������� � ������. - ���������, 1928. - �. 73.

32. ������� ��� �� �������������� ���� � ������������ � ���������. -- �����-���������, 1882. - �.1.

33. Praz Mario. Tradycja ikonologiczna // Ripa Cezare. Ikonologia. - S. XXII.

34.������� � ������� (����������� �����: ��������� ������� � ������� �� ����������, ���������, �����������, �������� � ���������� ������ �����������, ������ � ����� ������� ����� 1788 ����, � ������������� �������� �������� ���������� �������� ������������-���������). - ������, 1995. - �. 7.

35. Pelc Janusz. Barok - epoka preciwieDstw. - Warszawa, 1993. - �. 199.

36. Ripa Cezare. Ikonologia. - Krak�w, 1998. - �. 254-255.

37. ������� � ������� (����������� �����: ��������� ������� � ������� �� ����������, ���������, �����������, �������� � ���������� ������ �����������, ������ � ����� ������� ����� 1788 ����, � ������������� �������� �������� ���������� �������� ������������-���������). - ������, 1995. - �. 29.

38. Ripa Cezare. Ikonologia. - Krak�w, 1998. - �. 116.

39. ������� � ������� (����������� �����: ��������� ������� � ������� �� ����������, ���������, �����������, �������� � ���������� ������ �����������, ������ � ����� ������� ����� 1788 ����, � ������������� �������� �������� ���������� �������� ������������-���������). - ������, 1995. - �. 32.

40. Ripa Cezare. Ikonologia. -- Krak�w, 1998. - �. 323.

41. Emblematy milosne Jacoba Catsa w trzech r�znych jzykach , a takze w ujciu polskim z XVII wieku przedstawione. Opracowali Janusz i Paula Pelcowie. - Warszawa 1999.

42. Ripa Cezare. Ikonologia. - Krak�w, 1998. - �.274.

43.����� �. "������ ��������� ���". ����������� ��������������: ������� � ����� � � ����� // ������� � �������. - ������, 1995. - �. 15-16.

44. �� ����� �.��������-������, ���� ����� ������������� ��������� �'��, �� ����������� ���������� ��������, � ������ �'������� �� ������� ��������� �����, ��� ������� �� �VI ������� ������������� ������������ �����. � ��������� �������� �������� �������� ��������� ������� �� ��������, �� ��� ��������� ������ ����� �������� �� ���-, � �������� �����, � � ����� ��������� ������� ��� ��������� �������� ����� � ������ ������������ ������. ������� ��� ����������� ����� � ��� �.��������-������ ��������, ������� ���� �� �������� "���������� ��� ��������� ����������� ���������� � �����o������� � ������������ ������� �� ��������" (���.: ���������-������ �. ����� � ������ ���������� � ������� �������� ������ �VII-�VIII ��. - �.15-17).

45. ������ �. ����������� ������� �� �������� ����� � ����� � ������ �VII � ������ �VIII ����� // ��������� ��������� � ������. - ���������, 1928. - �.94.

46. ������� �. "������� ��� �� �������������� ���i� � ������������ � ���������". ����� �������� ������� ����� �VII ����. �����������. - ��������������, 1882. - �. V.

47. ������������� �.������� (��� ���������). - �., 1993. - �. 41.

48. ������ �. �� ������� ��� ������ �������� � ����������� ������� (���� ������ � ������� ����) // ��������� �������. - �., 1993. - �. 254.

49. Praz Mario. Tradycja ikonologiczna // Ripa Cezare. Ikonologia. - �. XXII.

50. Jerzy Faryno. ������� ���� // Studia Literatura Polono-Slavica 3. SOW, Warszawa 1999. - �. 267 - 282.

51. ��������� �. ������� ������� ������� ������ ����� // ��������� ��������� �VI-�VIII ��. �� ���� ����'����� ���������. - �., 1984. - �. 233.

52. ������ �. �� ������� ��� ������� ������ ��������� ������ ����� �VII-�VIII ��. // ��������� �������. �������� 1 �������� ̳�������� ��������� ��������� (���, 27 ������ - 3 ������� 1990 �.) - �., 1993. - �. 105.

�������ֲ� �� ����Ҳ "��������� ����� ��� ������� � �������� ������"

No1



No2



No3





������ ������� �� ���� ��������



1

� ������, � ���� ����� ������������, ���� ������ 2001-��, ����������� 350 ���� �� ��� ���������� ������ ���������� - ��������� ����������� �����������-��������, �����, ����������, �����������, ���������� �� ����������� ����, ���������� ����� � ���������� �������� �����. �� �� ���� ������, �� ������� �� ���� ����� ������� ������� ������ � ������, ���� �������� ������������ �� ������ �������� ���������. ��������, ������� �������� ��������: "������ �������� �� ��������� ������� ��� ����� ������� ����, ���� � ������� ���� ���� ����� ��� ��� ���� �������, ����, ��� �������� ����� �� ���� ���������, �� ����� �� ���, 򳺿 ����, �� ������ ���� �������� ������� ���������� ������� �� �����������" [1].

����� ����� 򳺿 ���� � ��, ������, ���������� ��? ³������ �� �� ��������� ��������� ��� �� �������� ������ ��������� ���������, ���� ��������� ��� ����� ������� ����������. �������, ��������� ���� - "ij���� ���������� �������, ����������� ������������ ��������� ���������" ��� "����� ������� ������� �������, ����������� ������������, �� ����������� ������ ��� �����, �� �� ����-��������� ���������� ��������, �������". ��� ������, ���� ����� �������, � �� �� ������� ���������� � �������� �񳺿 ������ �������� �����������. ��� "ij����" ���������� ������� "����� ��������� ������� ��������� �������� �����������" � "������� ���������" �� 1884 �� ��������, ���� ��������� �� ����������� �.�-��. ��� ��� ��� ��� �� ���� ����� �������� ���������, �� ������� ���� 򳺿 ���� �� ��������, �� �� �� ���������. � ��� ��� �� ���� "ij����" �� ���� ������� ����� �� ���������� ���� �.������� (1702 - 1709), �� ���� ��������� � ���� ���, � � �������� ��������� ���������� ���� ����� �����������. ����������, ������� ���� �����, ������ ������ ����� - ������������ "���� ������". ��� ����, "ij����" ����� ��������� ��������� ������ �������. Գ�������� �����, �������� � �, �� �������� ���� � ����� ���� ������������� ����� � ���������� �������, ��� ���� ����� ����� ���� ��������� � �������� ��������� �������������, �� ���� ������������, �� ������������ �.������� [2], ������ ����� ����� ������. Գ��������� ��������� ����� ������� ����������, ��������� � "ij�����", �������� � ����� ���� 1702-1709, ��-������ ���������� ������ ������� ������ �����������, ���� ����� ��������� ������� ���������.

ʳ���� �������� ������ ���� ������� ��������㳿 �������� ����������������� �����. ����� - �� ���������� ��������, - ������ ������� ���� ����� [3], ��������� ������� � ������� ������� "����������", ��� ��������� �� �������������� ��� � ��������������� ���. ��������������� ���������� �������� ���� ������ ������������ ����������� ���������, � ���� ��� ������������� �������� � ��������� ��������������� ���������, ����� ����� �������� �� ������ ��������� ��������, ��, �� ����, � ������ �������� ������ �������, ��� �� ���������� � ������ ������������ �������� � ���������� ����������������.

������ ������, ��� �� ������� ����'������� �������� ������ ��������������� ��������� ������� �����, ����� ������� ��� ������� "�rubadurzy imperium. Literatura rosyjska i kolonializm". ��������������� ���������� ��� ��������� � ������� � ������ ���������, ������������, ���������� ��� � ��������� �������� - ��� ��������, �� ������������ �������� ������� ������������. ���� � ����������� �������� �������� ��������� ���� � �� �������� ����������, �� �������� ��� ������� [4], �������� ��������, �� ��������������� ���������� ��-����������� ��, ������, �� ���������� ������������ �� �������� ���������. ��������� ������������� ��������, �� � �������� �������� �� ���������������� ��'���� �� ������ �� ����������� ������� � ������ ������� �� ������������, ��� �� ���� ������� �� ������ ������. ³� ����� �� ���� � ��������� �� �������� ��������, ��� � � ������� ����������� �������� �� � ����, �� ���� ���������� � ���'�� ������ ������������ ������. ���������, ��� ������� ��� ��������� ������������ ������ � ������ "³��� � ���", �� ��������� ����� �� ��� �� ���������, �� �� ���� � ��������������� ������� �������� �� ���� ���� ������ � ���� ������� ������, ��������, ���������. ���� ��� �������� ����� ��� �������� ����������������� �������� ����������������� ������� �������� �� ���������� �� ��������� � ������� �������� ����������� ������� ������ � ���������� ������ �������� ���� ��������� ����. �� � �� ���� ������� ����, � � ���� ��������� �� ��������� ���� � ��� �������� ��������� ������� �����.

��� ������� �������� ������ �������� ������� ����� ��� ����, ���� �������� ����� � ����������� ��������� ������ (����������, � ������ ����. �.��������) ���� �������� ������������� �� �������������� �������� � ����������� ���. ��������� ������ ��� � ���� ���������� ������� ��������� ����� ���� ������ ������������ ��������������, ���������� ����� ���������� �� �������� ����, ����� �� ���� �����������. � ���� ��������������� ��������㳿 ��������, �������� ���������, ������������� ��� ������ ����������� �����������, ��� �� �� � ����� ����� - ������������ ������ ����. ��������� ������ ������� ��� ������� ������������ - ����������� �������� � ������� ������� � ���� ��������. ��� ����� ������������� ����� �.������� �������� ���� ��������. �� ��� �������� ������������� ���, ��������� ��������� �����, ������� � �����- ���� �����, �������� �.�㳺���, ��� �������� ��� � ����� ��������. ������� ��� ������ 7 ����� 1677 ���� � ��������- ѳ������� ������ �� 96 ������� - "���� �������� � ���������������� ij�� ���, ������ �� ������ �� ������������ � ��������� ��. �������� ������� �볿 �������������". � 1680 ���� �'��������� ����� ������ ���������� "���� ���������", �� ��� (��� ����, �� � �� ���� ����� �������) ����������� ������ �������, ����������, �� ������� � ��� ������� "����" "��������� �������� ������ �� ������ ���������� �� � ������� ��������� ���� � ���� ������� ������� ������� �� ������".

������� ���������� ������ ������ ������� ����� "���� ������", ��� ����� �� �������� ��� ��� ������ �����. ������� � ���� ����� ���� ������ � ������ ���� ���������, �� � ������������, �� �������� �.�㳺���, �� ����� ������������ ��������� "����", ���������, "����" ����� ����� ������. ������������ ������ ��� ���� ������� ������� �������� � ������ 1684 ���� � ������ ��� �� ����� � ������ �� ��� ���� ��������� ����: "���� �� � ���� ������, �� ����� �������, ��� ����������, ������ "���� �������", �� � ��� ����. ��� ���� ���������!"

������ ���������� ���������� ������ ���� - ���������� ������ �������������� �� ������� ����������, � ������ � ������� ���� ������. ��� ������� ������ ���� �������� ������ ���������, �� ��������� � ���� ������������ ������� �����. ��������� � ������ ������ �������� � 򳺿 �������, �������� �.�㳺���, �� ����� ���� �� ���� ���������� ������. ������������ ����������� ������ �㳺���� (���. ������� 337- 342 ���� �����) ������������� ������� ��������� ������� ���� ����� ������������, ���� � ��� ����������� ��������-�������������� ����������� � �����, ������, �� �� ������, ���������, � �������� ����� �.��������� ��� ��������� �������� � ������ "˳�������� ��������". ��������� ������� ������� �������, ������ ����� ������, ���� ����, ���������� �� ����� �� �����������, �� ��� ��� ������������ ����, �� �� ����� ������� ������� "˳�������� ��������". ��� ����� �.��������� ��������: "������������ �������� ���������� ���������, ������, �������� ��������� ������, ������� ����� ���� ���������-����������� �������������" [5] (���������� ����.-�.�.). �� ������, ��� �������� ������ ������ ���� �������, ��� ������ �������� �����. ��� �� ������ �����: �������� ���������� ������ ����� (����������, ������� � ��� ��� ������� ��� � �������� � ������) �� ������������ ��� �������� ���� ������, ���� ���� ����� �������� ���� ������ ���� ����, � ���� ����� ����� ��� ���� ���� ����� ���� ���������� � ��������� �� ��������? "�� � �� �� ��������� ������ � ����, �� ���� ����� ������������� �� ���� �������� � ������� �� �� ��������� ������� �������. � �� ��������� ������ � ����, �� ����, ������� �����������, �������� ��������� �� ������ ���� �������� ������"[6], - ����� ���� �㳺���, ����������� �������� �� �������'�������� �������� ��������� ����� �������. ³����, �� ���� � ��������� "���� ������" �� ������ ����'�������� ����, ��� ���������� ������ ������ ���� ������. �� ������ ������ "����� ���� ����", �� ����� � ���� ������ �.��������������, ��������� "���� ������" ��������� ������� �������������� ������. "ij����" ������ ������� ����� ����� ����������, � ���� ��������� ������ �������� �� �������� �����. ��� ��� ��, � ����� ��� ������ ����� �������� ���� �� �� ����� ������, ��� � � ����� ������ �� ���� �������� ��������. ³� �������� � ��� ������� ������ ��������� ����������� � �������� - ����������� ���������� ���� ����������, �������������� ����������. ������� ��� �������� ��������-������� �������, ���� � �������� ���������� �� ���� � ������ ���������. ����� �������� ���������� ������� ���������� ��� ������� ����������� ��������� � �������������� �������� ����� ������ ��������� ��������� ��������� �� ���������� ���������, �� �������������� ������� ��, �� �������� �� ���� ����������������� � �������� ����������� �� ����.

����� ���������� ����, ������ �� ������������� � ��������������� ���������� ����������� ����㳿, ��� �� ���� ����������� ����� �����, ��� �������� ���� (� �� �������� ���� ���� �㳺���) ���� ����������. "���� ����, �� ������� � ����", - ��� ������� ������ ������� �������� ��������� ������� �����쳿 �.���������������, �������� ��� ����, �� ���������� ��������� "�������� �������� ����… ������ ��������� �������" [7]. �����, �� �� ������� ���� ������ �����, � ����� ������� ������ ������ ����� ���� ����, �� ���� ����������� ���������. ��� ����� ������ ��������, ��������� ����������, �������� ������ [8].



2

����� �������� � ������� 36 ���� ��������������� �����, �� ������� ���, � ���� �������������� ������ �� � �������������. � ������ �������, �� "����� ������" ����� ���� �������� � �� (�� ��������� ����������) ���������� �������� �� �������� ������, ������ � ��� �� ������, �������� �������� �������, ����� ������ ������ "̳���", - ���� ���� ���� ��������������� ���. �� ���� ��������, ��� ���� ���������� ����. ������� ���� ��������� ���'���� ���������� ����� �������� ��������� � ���� ������ ������ - ����������� ��������� ���� ����� ��������� ��������� - �������� ������� ����������� ������������ �������. �� �����, ��� ����������, �� ����������� ����������� ���������, �� �������� ���������� � ������, ��������� ���� �� ������, ��� � ����, � ������� ���������.

�������� ������ ������� �, � ������ ����, ��������� � ��� �������� �� ���� ������ ��� ����� ����������� �����������, � ������ -- ���� ����� ����� �����������, �� � ���� ��������, �� ������ ����� ���, ������� ������� ��������� ������������ ���� ������-������ �� ������������� ����������� �V�- �V� ������, ������ �������� ������� � �������� �������� ����� ������ �������� �� ����� ������. ֳ���� ��������� �������� �.�������� ��� ��, �� „��� �� ����� ������� �����������, �� ��� �������� ������� ������ �� ���� ��������", ��������� �� ������� �� 䳿, �������� �� ��������� ������� �� ������ ����� ��������� ���'���� ����� �����, � ����� �������� �� ��������� �� ���������� ���������, ������������ �� ����������, ��� � ��� ��������㳿 ������ ������������ ������. ��� ���������� �������� ����������� � ������ �������� ���� ���'����.

"ij����" ������ ������� ������ �� ������� �������: "����� �������", "˳�������� ��������", "������� �������". ���� � ��������� "��'�������" �������� ������ ������� ���������� ��� ������� "������� ���������� ���������� ��� �������� ���������� ����������, �� ���������� �������, ��������� � ���������� ����������, ���������� ��������� �������� ���������", �� �����, ��, ��� ����� ������� �� �������� ���'����, ����������� �� "…��������� ������� � ����������� ��������� ��������" [9]. ���� ��� ���������� �������, �� �������� ��� �� ���� ���� �������� �������, ���� �� ������ � ����������� �� ��� ����� � ��� ��������, �������� ����� "ij�����" ����� � ����� �������. ����, � 1774 ���� ���'���� ������ �������� ��� �� ����� ����������� ������: "������� ������� ������� �������� ����������� ����������� �� ��������������� �������� ��� �����, �� �������������� ����������������� �������������, ���������". ��� ���� �������: "������� �� ����� ���������� ��������, ����������� ������������ ��������� ���������". ����� ����� ���� ������ ���� ���������� ����� � ���� �.��������� � �������� ������� ��������� � 1784 ����: "�������� �������� ��� ������� ������� ������� ���������� ��������, ����������� �����������, �������� �� ��������������� �������� ��� �����, ����������� � �������������� ����������".

�������� ��� ������� �������� ������ ������� �������� �� ������, ��� ����� ������ ��� �� ��� ������� ���������, ������� ��������� �� 112 �������, �������� 10 �� 15 ����������, �� ��������� ���������� �� ����� � �� �������� �������. ���� ������ (� �� ���� ����� ����� "ij�����" ������ -- �� ��� ��� �� � �����-���������, � ��� � ����� � 1781 ����) �������, �������� �.��������� ����� �� ���� ���� �������, ���� �� �� ���������� �����: "������� ������� ������� ���������� ��������, ����������� �����������, �������� �� ��������������� �������� ��� �����, ����������� �� �������������� ����������".

�������� ���� ���� ������� � �������� ������ ��������������� ���'����. �� ������� ������� �� ������ "������� ������� ������� ����� ����������� ������ ��� ����"[10], � 1787 ���� � ����������� ������� ������ ���� ������������ 252 ��������� ������ "������� ���������� ����������" �� 1774 ��, � ����� ��� ������ ��� ������������ �������� ������ �������. �������� � ���� � ���� 1787 ���� ���� ������������ ����� 1184 ��������� ����� ����� �������, ����������� � 1784 ����. �� ���� ��� ���� ����������� "ij�����", ���� ��� ������������ � ����� ����� "�������� ��� �� ������ ���� ������ ��������…� ���������������� �������� �������� ���� �� ������� ����������…" (� ���������� �.�������� � �����, ����� �.�������).

�� �������� ������� ����� ������ ������� ������� � ��������� ������� ���� ����� ������ ���������������, � ���� ����� ���� ������������, ����������� �� �������� 296-297 �������� ���� �������-�������. � 1796 �. � �����-��������� ����� ����� ����� ������ �������, ���� ������ � ��������, - ������ ������. � 1799 �� 1800 �. � ����� (� ��������������� ���������� � �������� � ������, �� ����� �.��������� ("���������� �.���������") �.������� "�� ���������� ���������� ������������������ ������ � �� ��������� ���������� �������" ����� "�������� ��� �� ������ ���� ������ ��������, ����������� ����������� ����������, ��������� ������ �� ������ ��������� �� ��������� ��������, ��������� �� ������������� �������, ��� ��������� ������������ � ������������� ���������, ����������, �������, ��������, ��������� � ����, � ���������������� 1) ������������ ����� ���� ��������� 2) �������� ������� 3) �������� ������� 4) �������������� ��� �������� � 5) ������� ������������� � ��������������� �������� �������."

� ������ ��� ������ "ij�����" � ��� ������ �� �����, ������� �� ����� ������� ������-����������, � ������� ������� ���������. ��������� ������ ������ �������, � ���, ��� ���������, ������ ���� �� � ���� �������, ��������� ��������, ���� ��������� �������� �.������- ���������� � 1774 ����. ��� � ���� �������� � "������� ���������� ����������" ���������� ������ �������, ���� "�������� ���������� �������� ��� ������������� ���������� ����������� ". �������� �������� ����� ������ �������������� ��� ������� � ������ ������ �� ���� �������. ��� �� ������� ��������� ��� "���������� ��� ��������" (�.163-164). ������� ��������, �� ������ ������ "������� ��������� ����������" �� ������� �� ����, ���� ������ �������� �� "���������� ������������ ������� ��������� �� ���������� ���������� ��� ������� ������� ������ �����", �� ��������� ���� �������� ������� ����� ������� "���������� � ���������� �������������".

� ������ 2000 ���� � ���� ����� ���� ������ ���� ���� �������� ����� ������ ���������, �������� � ��� ������. �'��� �� ��� ����������� � ����� ������� �������, � ���� ������� ���������, �� ��� ��������������, � ������, �� ������ ��������� �������� �������� 10 �� 15 �� � ����� 112 ������� (�� ������� �� 1781 ��). ���������, �� ���������� ������� "ij�����"- �����, ��� ����� ���� � ����� "�������� ��������" �� 1781 �� - � ������������ ���� ����� �������. �������� ���� ��������� ������� � ������������ ��� �������� � ���������� ��������, �� ����������� �� ������� ����- ��������� �����.

����� �������� ���� �'��� ������, �� ����������� � ������������ ���� �����, ����� ����, ��������, ����������� � ����� "������� ���������� ����������", ���� ������ �������� � ����� ��'����� �������, �� ����� ���� ������ (�� ���������� ���������) �����: "�������� ��� �� ������ ���� ������ ��������, ����������� �����������, ������������ ����������, ��������� ������� ������ �� ������ ��������� �� ��������� ��������, ��������� �� ������������ �������, �� ��������� ����������� � ���������, ���������, ����������, �������, ��������, ��������� � ����; � ���������������� �������� �������� ���� �� ������� ����������". ���� ��� ������� ����� ����� �������, ������������� ��������� � ���������� ���������� �.�������� � 1784 ����). �������� ����� �� ��, �� ������� ������������ �� ������ �������������. ���������, �� ������, ����������� �������� ���'���� ��������� � ������� "������� ���������� ���������"(1774) �� ������ ��'�����, �������� �������� "�������� ��� �� ������…" � ���������� �������� (1784) ���� ������ ����, ��� ����, �� �� ������� � ��� ������ -- � ������ ������ ������- �������� ��������� � 1781 ���� �� �� ������ �������� � ����� � 1791 ���� � ����� "������� ���������� ����������". �������� ����� ����� ������ ����������� �� ������� ��������� ����������, ��� ��� ���� �� ��� ������� �� ���� ������ ����� �� ���'����:

1774 - "������� ���������� ����������" (�����-���������.)

1781 - ������� ������� ������� ���������� �������� ����������� �����������, �������� �� ��������������� �������� ��� �����, ����������� � �������������� ����������. ������� ������ (�� ����� , �� ��������������� ���������� � �.��������)

1784 -- "�������� ��� �� ������… � ���������������� �������� �������� ���� �� ������� ����������" (����� �.�������, ������, ���������� �.��������)

1791 - "������� ���������� ����������, ���������� � ���� �������� ���������� ���������, �� ������, ��������� � ��������� �������� ����������", �������� �������� ���������, ������ �������� ���������� �������� ��� ������������� ���������� ������������, ������, �� ���������� �������� ���������������

1796 - "�������� ��� �� ������…" (����� � �������������� ������ ������ � ������� ������� ������)

1799 - "�������� ��� �� ������ ���� ������ �������� ����������� �����������, ����������, ��������� ������ ��� ������ �������� �� ��������� ��������, ��������� �� ������������� �������, �� ��������� ����������� ���������, ����������, �������, ��������, ��������� � ����, �� ���������������� ������������ ����� ���� ���������, �������� ��������, �������� ������� � �������������� ��� �������� " ������� � ������������ ���������, � ������, ���������� � ��������� �����������, �������� ����������� ��������� �����, �� ���������� ���������� ������������������ ������ � �� ��������� ���������� �������, ����� �.�������. ����� 1. �� ��������������� ���������� � �������� � �������. ���������� �.���������.

1800 - "�������� ��� �� ������ ���� ������ �������� ����������� ����������� ����������, ��������� ������ �� ������ �������� �� ��������� ��������, ��������� ��� ������������� �������, ��� ��������� ����������� � ������������� ���������, ����������, �������, ��������, ��������� � ����, �� ���������������� 1)������������ ���� ���� ��������� 2) �������� ������� 3) �������� �������� 4) �������������� ��� �������� � 5) ������� ������������� � ��������������� �������� �������. ����� ������. �� ���������� ���������� ������������������ ������ � �� ��������� ���������� ������� ����� ����. ���. �.��������. ������, �� ��������������� ���������� � �������� � �������. ����������� �.���������".

�� ������������ ������� ��������� �������� ����� ��� ������, � ����� ���� ���������� ����� � �������� �������. ��� ������� ������� (���� �� ���� ���� -- �.������� � �����-��������� � ��� -- �.�������� � �����) ��������� �������� ������� ������, � ������� ����� (� ����� ���� ���������� ���������� �� �������) ���� �����������.

dz�������� ������� ������� ���������, ��������� �� ��������, �� �� ���� �� ������ ���������� ����������, ������������, ���������� �.��������� � 1774 ����. ��������� ����������� ����� �������. � ����������� �������� �� 1796, 1799 �� 1800 ���� �������� ������� ���������� -- �� ��� �� "������" (*), � ����� ����������� ���������� �������. �������, ����, ������ �� ��� ��� ���� ����, ���� ����, ���� ���� ��������� �� ����� � ��������� �����. ����������� �����, ���������� �� ����� �������� ������, �������� � ������� � ����������, �������� ������� ������� �������� ��� ��������� ���'���� �� ������ ����������� ��������������, ����������� ������� � ������, ������������� �� ���������� � �������� �������� ��������, ���������, ����.

������, ��� ����� ������� �.�������� � ���������� ������� ���'���� ������ ������ ���������: "����� �� �� ������ ������ �� ���� �� 1774 ���� ��������� ��������� ���������� (��� ��� �������������� �������� ��������), ������� ������ ����, � ��������� ������� � ������������� � ��, �������� ��������� �� ʳ������������ �����, ��� ��� ������� ���� ���� �� �. �������� �������� � ���� ���� �� ����� �� ������".

�������, �������� ��� ������� ������� �.���������, �� ���� ������������ (���������� ������������� ��������� ������, �� ���������� �� ������ �� � ��� �������� �V�-ղ� ��.) �������������� �� ��� ��������� ������ ������ ���'����. ��, ����, ����������� ���������� �� ������� ��������� ���� ������� �� ������ ���������: � �� ��� �� ���� ������������ � ������ ������� ���'����?

�� ������� �.�����������, ������� ��������� ������ �������, �� ���� ���������� "ij����" �������, ��� ��������� �� � 1834 ���� [11]. � ³��� �������� � ������ ����� � ����� ����������� ��� ������ ���������, � ������� ������� ������������, ��� ����� �������� - � ���������� ������� �� 1987 ���� �.��������� �� �.�����, � ��� �� ������ "ij�����" ������� ��������� � �������. ������ ������ "ij�����" � ��������, ������ ����������� 1689 �����, � ��� ������ ��������� ���������� � ������ ³���� ������ � ��������� ����� �������� ������� ��������� (����� ���) � ���������� �����: ������� ��������� �������� ����������� ���. 1222. ������ ������ �������� �� ���� ��� �������. ������ ���������� ������ -- ������� 510- �� ������ ����������, � ���� ����� ������� ������ ������ ��������� ������ �������. �� ���� �������, �� ������ �.��������� �� �.���� [12], ����� ��������� ���������� �� ������� �.��������. �� ���� ������ ����� ��������� ����� ������ "ij�����".

�� - �����, �� ����������� ����� ������� ������� G. 1�. 186, ���� �� 23 ������, ������� ����� ������ ���������. �� ������� 10 ��.- 12, 16 ��.- 19 ������� �� ������� �������� �������� ����� ������ ������� ���������, � ����� ����� �� ������� �� ���������. �� ������ � ���������� ������ ��������� ��������� ������� �� ������ ���� �������� - ������� ���. �� "�������� �����, ���������� ��������� � �������� ��� �����������, ���������������� �������, ������������� ��� � ��� ��� � ���������, ������ ������ ������".

�� -- �����, ����, �� ����� ���������� ����� ������ "ij�����", �� ��������. �� ���� ���� ��������� �� ������� ����, Pro Patria � ������� �� �� ��������. ���������� ������������ ����� ������ �� �������� ��� ��� ��������. �������� �� ����������� �������� ����� (����� �� "��������� � �������� �� ������ �������� � ������������ ������������ ���-�� ����" �.�������� �� 1959 ���� �� Uchastkina Z. "A histori of Russian hand papermills and thoir watermarks" �� 1962 ����), �.��������� �� �.���� ��������, �� ����, �� ����� ���������� ��������� �������, ��� ������������ �� ������ ���� 70-� ���� ��� �������. �� � ���� ����� �������� ������� ��������, �� ������� G. 1�.186 � ������� ������ (�-���� ������ ���) ������� "ij�����". ����������� ����� ���� ���� �� ����� ����� ������� �� ������ �������: "�����" �� "�� ���������� �������� ����� ���������". �� ������ 23-�� ��������, ���� � �������� � �������, ��� ������ ������� ��������, �������� �������: "���� ���� (1681) �� ������ ������ ������ �� ����� ��� ����� ���������". �������� ���� ��������� ����� ����� ������� �� �������� ������ �������� �� ������ ������� �������� ��� ������ ���'����: "� �������, ����� ��� ����� ������ ������, ��� ������ � �������� ���� �� ����� ��������� ���������: 1681 ����, �� ������� ������ ������ �� �����, �� ����� ���������". ���������� ��������� ����� �������� � ������ G.1�.186 � ������� �������� � �������� ��� ����� �������� ��������� �� �����, �� �� ��� �� �������������, - ����� ����, �������, ������ � ��������. � �� ���� ������� ���������. � ������� �������� ��������� ����� ������� ������ �� 1687 �����, ��� �� ������� 35-� �������� � 1774 ���� "ij�����" ��� � �� ������� 377-� ���������, �������� � 1781-�� ����, ������ �������: "���������� ����� �� �������: ���� �� ����������� ������� �������, ��� � ����� ��� ��������� ���� � ��������� ������ �����". ³������� � � ������� G.1�. 186 ����� �� 1687 �� ������ ��������.

�������� ��������� ����� �������� ������ G.1�.186 �� ������, ������������� �.���������, ��������� � ����������� �� ����. �� ��� �������� ����� �� ��, �� ����� ���'���� ������� ����� ���������� ��������� �����, ����� ��� �������. � � ������ G.1�.186 ��������� ���������� ������ ������ ��������� �� ���������� ������. ������� ����������, �� �� ��� ������� ����� ���� ��� �������� � ����������������� �������� �������� ������� -- �.������, ��� ������ ������ ���������� ����� ������, ���������� ��������� �� ������� -- � ����� ����� ������������, ����������� �� ������ G.1�. 186: �� "�������"�������� ����� "��- ����������", �� �� ������� �.������ [13], � ��������� 75 �������. ���� �������� ������� ������ "ij�����" �������� ��������� �� ������� -- ������ �����, �� ��������� �� ������ ��� ������������� � �����. ������ �������������� ��� ������� ��� "ij����" - �.��������� �� �.���� ������ � ������ ������ ������ ���������, ���������� ������ ������� � ����� �.�������. ��� ��������� ���������� �������� � ����� �� �������� �� ������������ ��������, �� ������ G.1�.186 � ������ ������� �� ������������ �������� ��������� ������ ������� � � ��'���� � ������� �������� �� ������ �������� ������������[14]. ��������� ������ ����������� �������� ����� � �� ��, �� �.������� ���������� ������ ������ ��������, ������ ����, �� �������� ����������� �� �� ����, � �� ��� ���'����.

������ ��������� � ������ �������� ���'���� ������ ���� ������� �������� �.������� � ���� ������, ������������ � ���: � 1875-�� - "�������� ��������� ��������- ���������������� ����� ��� �������� �������� ��������" �� � 1896-�� - "�������� ���������� ��������, ����������� � ������ �����" [15]. ���, �.������ ��������� ������ ����������� ������ ��������� ������ �������, ���� �, ���� �� ���� ����������� � ������� �� ������� 293 � ��������- ������������� ���� � ���, � ������ -- �� ������� 162- � ����- ��������� ����. ��������, �� �������� �� ����������� ������ ����������, ���� �� ���� ����� ���������� �� ���� �.�������, ��� � �.������. � ��� ��� ��������� �� ���� ������ ������� ������, ���'����� �� ������������� "ij�����". ������ � ����, �� (� �� �� ������ � ����� "��. ������� ��������� � ��� �����") �.������ ���������� ��������� ����� � �� ������, � �� ��'���� �����, ����� ��� ����� �������: ����� ��������� �� ���� � ������c� �� ������� 162. ������� ������ �� ������� ����� ������������� ��� �������: "������ ��. ��������". ��������� ����� -- ����, � �� ����� -- ������ ���������� �� ������� ������� �������: ������ ������ ��������� ������ ������ ������������� ������� ������. ���� ������ � ���������� "��. ������� ��������� � ��� �����" [16] � ���������� ��'��, ��� ��� ����, �������� ������� �� ��� ����� ��� �����. ϳ������� ������� ����������-�������� ����� ��� �������� "ij�����" �� "ij���", ��������� �����������, �� "��������, ����������� ��������, ���������� � ����������� (1651- 1703), � �� ������ ������������� ��������� ������ � ������� ����� ��������� �������� "ij�����", ��, �������, � ��������� ������� ���������� �� "ij��� ��. �������"[17].

�� ������, ������ ������� �� �������� ������ � ���� ������ �� ������ ���'���� ������ �������, �� ��������, ����������� �� ������, ����������� �� ������ � ��� �� �����. �������� ���� �� ������� ��������� ����, ��������� ���� �� �������� "ij�����" � ����� ������� ����� ������� �� 1781 ����, ���� ���� ������ �� ��� ������, ������ ������ ������������ � ���������� �� ���� ������ �����������, � � �������� �������� ������������ ������, �� �� �� � ������� ����� ��������� �����������. � ����� ������� �.���������� ��������, �� ��������� ������ �� ��� �񳺿 ������������� �����. ��� ���� ���������� ����� (�� �� ����, "�������"), ������ ����� ��� ����� ������� ����������, �� ������ ������� 1645 ����, �� "����������� ��� �������" ������ �����������--���������, ���� �������� 1745 �����, ��������� � ����� ����� 100-����� ������� �������. �� ����� � ����� �������� ��������, �� ������ ������������ ���������, � ���� � ����� 1681- �� �� 1720-��, ���� ��������� ����� ��� �� ����� �������� --������ ������� �� ������ ������.

"ij����" ������ ������� ���� � ����������� �� ������� - �� �'���������� "������������ ����" ������ ������, ������������ ����� ��������� ������������� ���������� ������������� �����, �� �� ������, �� �������� ���������� , �� ����� ������ �� ������ �� ����� ������������. �� ���������� ���� ������ � �� ������.

� ������ �������, � ����� ����� - ��� ������� �������� �������� � ���� ����. ������� -- � ���������� (1709). ����� -- � ���������� (1742). �������������� ������ ��� �������� ������, � ���� ���������, ������� �������� ���� ��������� ��������� � ������������ ��������. ������� ��� ������ ������� � ������ ������ (����� �������� ��������) � �� � ��������� ����������� �� ������� � ����������� ������. "����� ��� �� �� ����� ��� ��������,"[18] - �� �������������� �.�������� ������ ������ � �������� �� ���� ����������� � ������ �������. ��������� ��������� ��������� ���� ������� � ���� "ij����". �������� ����㳺� �����, � ���� ��� ������� ����� �� ������ ����� � ����, ������ ������ ������������, "ij����" �������� ������� ����� � ����� ����������� �������������� ���� ��������, � ����� ����� ��������-������� �����. �� ����� ����������-������� ������� ���� �������� -- ����������-��������� ��������� ������ "������� ��� ����, � ���� �����" � ����������� ����� ������������ "�������", ���������� ������ ���������� ��������, ������� ���������, ������� ��������� � "����� ������������" ������ ��������… � ���� ���������� ��������� ����� ������, �� �������� ������������� ������������� ��� ���������� ������ ������ ����, ����� � ���, � ������ ���� ����� � �� ������� �������, � ������ ����������� ����������� �������.

˳��������:

1. ��������� �. ������ ���������� �VIII � ��. -- �����-���������., 1905. - �. 53.

2. ������ �. ������ - ������ � ���������� ��� // ������. - �., 1993. - �.159.

3. ����� �. ����� - �� ���������� �������� // ˳��������� ������, 25 ���� 2001 ����

4. Ewa Thompson- Trubadurzy imperium. Literatura rosyjska i kolonializm.- Krak�w, 2000. - S. 239 - 310.

5. ��������� �. "��������� ��������" ��. ������� ����������� �� ��������� �.�.������ � ���������� ������ �������� ��������� � ������� // ������� � �������� ���������� �����. - ������, 1995. - �. 28.

6. ���������� ������ (���� �㳺���). ������ ������� ������� // ���������� ������ (���� �㳺���). �������� ������� ��������. - �., 1999. - �. 342.

7. ������ �������� ����������, ��� ������e����. - ������, 1909. - �. 3-4.

8. ���� �㳺��� �������, �� �� ��������� ������ ������� ���������� ����� 8, ��������� ����� ���������� ����� (���.: ���������� ������ (���� �㳺���). �������� ������� ��������.-�.337.

9. ������� ��������� ��������� ��� �������� ����������, �� ��������� ������, ���������, ��������� ����������, ���������� ��������� �������� ���������. ����� V�. ����� ��������.- �����- ���������, 1774.-�.163.

10. ������� ������� ������� ����� ����������� ������ ��� ����. 1725-1800.-������, 1962.-�.1.-�.296-297.

11. ������� �������.-1887.-�.53.-�.662.

12. ��������� �.�., ���� �.�. "�������" ������� ��������� // ������������ ���������� ���������� �������� � ��������� � ������� ������ ��������� � ������ ����.-���������, 1987.-�.12.

13. ������� �. ��.������� ��������� � ��� �����.- �����-���������, 1891.-�. 364.

14. ��������� �.�., ���� �.�. "�������" ������� �����������…�.13.

15. ������ �. �������� ��������� ��������- ���������������� ����� ��� �������� �������� ��������.-�., 1875.-������ 1.- �.297; ������ �. �������� ���������� ��������, ����������� � ������ �����.-�., 1896.- ������ 2.-�.111.

16. ������� �. ��.������� ��������� � ��� �����.-�����-���������, 1891.-�������.-�.1-11.

17. ����������.�., ���� �.�. "������� ������� �����������…"�.11.

18. ������ ������. �������-��������� // ������� 2000.- �.,1993.- �.72.



� �²Ҳ ��������� �������Ҳ�



���� �� ������������� �������� � �����

���� ������������, ����, �� ������������ �.�����������, ��� �� ������ �� ���� ��������������, ������ ������ �� ����� ���, �� "���� ����� �������������� ���'��������� �������� ������" [1]. ��� ���� ����� ������� �� ����� ������� ������, ������ � ��'����� ���� �����, �� �������� ������ �� ������������� ����� � ��������� �������. ³� �������� ������� ���'�������� ������ � �������� ������� ���������, �������� �� �������� ����� ����� � ������. ���� � ���������� � �� ����������� ��������� ����. ���������, � �������� �������� ����� ������, �������, � ����� "Dymitr Tuptalo Metropolita Rostowa" ������� ������ ���� �������� ������ �������� ������� � ��������� �� ��������: "���� �������� ��� ������� ����������� ������������, �� �����, �� � ���������� ����� ����������� ���� ���������� �������, ���� ���� � �� ���������� � ���� ������ �����������. ϳ� ��� �������� ����� ��������� �� ��������� ��������� ��� ���� ����������� �������� ���� �������� �������, ��� � ���� �������������� � ���������� �� ���� �����" [2].

�������������� �������� � ����������, �� ��� �����������, ������ � ����� ������� ���������. ���� ����� �� �������� ���� ����� �������, ����������� �������������, ���������-�������� �� ������� ����� � ���������� �������. ��� ��������� ���������� ������ � ��������� �������� ���� ���� ���� �� ��� ���������� �������, ����� ����� ���������'� �������� ��� ������� ����� �� �������� �� ��������� ��� [3]. �������� ��������, �� �� ����� ���� � ������������ ����� ���� ������ ������� - � ��������, ����, ������, �������� �����, ������, �����, ���������� � ���� ���� �� ���������, �� ����� �������� ���, �� ������ �������, ������ 7 ���� � ������, ������ ����� � ���������� ���� �����, �������� ����� ��� ������ ������, ������� ��� ����� �����. ³��������� ��������� ���������� ������� �� �������� � ���, ���� ���� ����, �� ���� ����� ������� ������� ��������, "��� �� ������, translatio studiorum" [4], �����������, �� ��������� ���� ������������ �� ���� �����, � � ����� � ����������� �������� � ���. �������� �������, �� ������ �������, �� ���� �� ������������� ���������, ��������� ���� ����������, � ���� �� ������������� �������� ����� ���������� �� ���� �������� ��.

� � ������, � � ������, �� ������ �� �����, ������� ����������� �� ���� ������� ��������� ��������� �� � ������, ��� � � ���, � (� ���� � ���� ����� ���� �������� �������� �������� ������) ������� �������� ��������� ��� ������ �������, ���� ������ ������ ��������� ���� ��������� ����� - � ������ ����, � ������ - ������� ���� ������ ���. ���� �� ���� ���������� �� ������� ��� ��������, ��� � ������� ���� �����, ���� � ��� ���� ��������� ��������� ������ �� ���� ����. ������� ����������� ���� � ������������ ��������� ������, ��� ��� ���� ������ �������, ��� �� �����������, � ������ ���� ������������ ���� ���������. ���������� ������ � ����, ��� ���� ��������� �������� ���������� �������� ������, �� �� ������� � ������� ��������� ������������ ���� ����. �������� � ij����� �������, �� ���, ��������, � ������� ��������� �������� ����� ������, ��� (���� �� ����������� ����������) ��������� ����������� ��������� ������ ���������� �������� �������, �� �������� �� ����� ������������ �� ������������ �� �������: "dz ����� ��������� �������, �� � ������ ���������� ������������� ��� �������� �� ������������ �� �������. ��������� ����������� ��� �� � ����� ���������, ������ ������ �� ������� ���������� �� �����������, ��� ������� � ��������� �������� ������������ �� �������� ������; �� ��� �� � ����� ��������� ���������� ����������� ��������, ������� ��� ��������� ������ (�� "�����" ������), ������������ �� �������� ��������� ������ ���������. ��������� ���������� ���������� �� ������ � ������ �� �� ��������, �������� delectare z docere, ������������ ������� �� ������ �� ���� ������� ������� �� ������������, �� �� ��������� (������ ��������). �� ���� ������� ������� ���������� ����������� �� ���� ������ ��������� ����������, �� � ��� ��������� ���������, �� �� ������ ����� �����, ��� ������������� � ��������㳺�, ����� �������� � � ����, ���� �� �����; ���� ���� ����, �����, � ������ �� ������� ����������� � ����� �����" [5].

����� �����, �������� ����������� ��������� ����������� � ������ �� ������� �������� ������糿 ������ �������, ��������� ���������� ��� �������� ����� � � ����� ��������� ��������� �����������, �� �� ������ �� ��������. �������� �� ��� (��� ��� �� ����� ����� ����) ����� �� ���, ������, ����. ���� �������� ������������� ������� �������, ��� ������ � � ������� �������� ����� ����� �� ������ ������������� �� ����������� �������. ���, �������� ��� ��'������� ������������ �� ��������� � ����� "������ ��������㳿", г��� �������, �� ����'������� ����������� ���� � �������� ���� ��������, �������� ������������ ��������, ������������� � ���� ������, ������ ���� ������� ������ ����. ����� ������� ����, �� ����� г����, ���� ��� ��� �������� ������� [6]. ��� ������� ���������� ���������� ������� ������� � �������� ���� ��� ��� �������, ��������� ������ ��� �����. ����������� � ���c� ��������� � ��� ����� ����� ������������ ��������� ����, ������, �� �������� ������� ������� ����� (��� ��� ������� � ˳����� ������ �������), � ����� ������� ���������� ����� ���������� ����-�����. �������� �������� ����������� ������ ������� (��� � �������� ��������� ������� ���� ������� ��� ������, �����������) ����� � ��������� ���� ������ �� ����, �� ���������� ����������� ������� ���������, ������� ���������� ��� � ���� ������ �������. ���-������ ��������� ������� � �������� ������������. ���� �������� ������� �� �����, �� ��������� � ������� �� ���������, ���� �� ������ ���� ����, ������ ������ ����, ����������� ������� ������ �������� �� ���, - ��� �� ������������ � ������ ������� �� ���� ���������� �� �������� �������. ����������� �� ������� ������������� ����� ���� ������� �� �����, ��� � ����, �� �������� � ���� ��� ���� ������� ���������� ������, ��� �� ��'������� ����������� ������������� ����, �� ���� ������� ������ �� ���� ������ �� �������� ������ ��������� "���� ������", ���� �� �� ���� � ���������� ������. ���, �� 1685 ����� ��������� ����� ������, �� � ��� �� 10 ������ �� ���� � �������, ���� ���� �������� �� �������� ���� ����� �������, ������ ����� �������� ����� �����, ���� � ��� �����.

"����� �� �������� ��� ������, ������ � ������, � ��� �� �����������" [7], - ���� ������� ��������� ������� ����������� ����������� ���������: "����� � ����������� �����, ������������ ������ ��� � ������� �������" [7,376]. � ���� ��� ��� ����������� ������ ������, ���� �����-�� � �� ���, �� ���� �������� ����� ����������� ���, ��� � ����� ������, �� ��� ����� ��� ��� ��� ����������� ���������� ����� ���������� ������ � ��� ������ ������. ���������� ����� ��� ��䳿 ������ 1684 ���� ���� ��� ������� ������ ��� ������, ��� ����� ������� ������ ����� ("…������, �� ��泺� ��������, ��� ����������, ������ ���� ������, �� � ��� ����. ��� ���� ���������!" (374). ����� �� ��������� - ���� ������ ��� ��������� ������ - 1686 �� ��� ������� ��� ����� ���� � ���� �������: ������� �������� ����� ����������� �� ����� ������� ���������� ���� ���������� �������� ������������� ���������.

������������ ���� � ����������, ���� �������� ��� ���- ������ ������ � ���������������� �����, ��� �� ������� ��� ������, ������ ������, ��� �������� ������ � ������� ����, �� ������� ������, � 1689 ����. ����� ������� ������ �������� ������� ��� �� 1685 ����. ���� ����� ��� �� �������� ����������: ���� ������� ��� �������� ������, ���� ��������� ���������� ��� ������ ����, �������� ������� "���� ������" �� ��, �� ��� �� �� ���� �� ���������� ������� ��������, ������ ��� ������� ������. ��� - ������ ����� �� ������� ����������� ���������. ����������� ��������� ����� ����� ��� �������� ������, � ������ � ����� ��������� �������� ����, ��� �� ������� ������� �������� ������� ��������� �����������. ���������������� (���� ����, ������, �������� ���), � ������ �� �������� ���� ���������, � ������ ���� ������� ������ ����, �������� ���� ������, ���� ������ ������������ � ����, �������� ����� ���������� � �������� ����������� ��������-����� "���� ������". �� ����������� ���� ������ ������ ����� ����� �������������� ("…�� ������� � ����������� � ������� ������� ��� �…"[,382]. � ����� ����� ����� ������ ������������ �� �� ������ ������� ���������� ������������, ��������� ����� [8], ����� ��� ���� �������������� � �� ���, ��� � �� ���������, ��������� ����� ����������� ���� ������ � ����� ������� �� �� ������������, ��������� �� �������� (������ ������, �������� ��������, �������, ������ ��������, ������ ��� ���� � �����). � ������� ������ ����� ����� ����� ���������� ������ ������, �� �������� ����� � �������� ������. �������� ��� �������� �� ������, ��� � ����� "���� ������", ����������� ���� �� ������������� ��� ������ ��������, � ����������� �� ����� ��������� � ������ �����, ��� �������������� � ���������� ������. � �� ����� - ��'� �����, ��� �� �.�����������, ������� ���������� ������� �������, ������, � ��� ��� � ��������� ����� �����, "���� �� �� ��� �� ��������, � ������, ���������� �����" [9]. � ������� ������ ������� ������� ���� �������.

"����� ��� (��� ���� �����) �� ����: �� ��� �� �� �������, �� ��� �� ��� ��� ��������, ����� ����� ij����� ��������, � ������� �����������, ���� �� �������, � ������ � �� �� �� � ������ �� �������� ����������, � ����� � ��� � ���������; �� �� ������ ���� �� �������" [7,385].

�������� ��� ������� ������� ������. ������������ � ����������� ���������, ��������� ��������� � ����� � � ��� �����:"����� ���� � ����� �� ������ � ���, �������� ����������, �� � �� ���� ������ ������ � �� ����� �����, ����� ���� ������������� ����������, �������� ������� ����������: �� ��� �� �� �������, � ������, ��� ������ �������. ������ � �� �� ������� ������� � �����������, � ������ ���� ����� �����" [7,385].

����� ��� ����������� ������� ����� �� ������ �������� �������, ����������, �� �������� ����������� �����-��������, ������������� ���������� ��� �������� ��������� �� ������� �� ����� ������� ����������� ������ � �������� ��������� ������ � ������ ��������� ����������� [10]. ��� �� ���� ������� ��������������, ���� ���� ���������� �������� ������ ����������� �������, ������������ ��������� �������� ��������� ����� ������� �� ������� ����� �������. �� �� ������ ����� ��� �� ���������� � ������, �� ����� ��������� ������ - ��� �� �������� ������ ���� �㳺��� � ����� "������ ������� �������" [11]. ������������ �����, � ���� ���������� ���������� ��������� � ������, ����������� ������� ������� ���������, ��������� �� �������������, �� ��� �� ����������� � ������, ���'������� � ������ �������� �����. � ����� ����� ������������ �������� ������ ���������� � ��� ��������� ���������� � ��������� �������������. ������ � ������ ����� ��������� ��������� ����������� ����� ���� ����� �������. �.�㳺��� �������� �������� �� ������ "������" � "������", �������� �� ����� ��������� �������� ���������� �� �������� ���������. ��������, �� � � ��� ������ ������ ������� ����������� � ��������� ������, � �� ��������� � �������� ������� ������. ����� ������� �������, ��� ���, �� �������� �.�㳺���, ������ ������ �� �� ������.

������ ��������� ������������� � ������. ������ � �������� ��������� ������������ � ������, ������������� ������������. � �������� ���������, ������� ��������, ������ �������, � "����� ����" ����� ����� ���������� ��������� ���������'��, ����������� ���������-�������� ������, ���������� �������, ���������, ��������� �� �������������� �� �������� ��������, ��� � ��������� ����� ����������� ����.

������ (���� ������, � �� �� ����������) � ������ �������, � ���� ���� � � ���������, � ���������� ������� ������� �������� �� �� �������, � �� �������� ���� �� ����������� �����, �� ����� ������, �����������, �� ��� ��������� �������� �� ����������� ������� ������������. � "ij�����" ��� ��������� ������ �������� ����������, ��������� �������, ��� ������ ����������. �������� �� ��������� ����������� ��� ������ ���� �� ������ ���� ��� �� ���� ���� ������� �������������� �������� ��������� ������ �� ���������. ���� ��� ������ ������� ���������� � ����� �� 1690 �� ��������� ����� ������ ����������, �� �� ����� ������� ����������� � ����� �� 1689 �� ������ ��� ������� ������:

"������ ������ 3 ���, �� �������� �������� ��������, ����������� ��������� ������ ���� ������ ����������, ���� ������ � �������, � � ����� ����� ���� �����������, ������ ���� ����������������, ��� �������� ����. �������� ��� �� ����� ����, �� ����, �� ���������� �� ���� �������. � ���� ��� ������!" [7,384].

�� ��� �����, ����� ������ ���� ������ � �����������, ���� ������� ��� ������� ������. ��� ��� ������� ���� ����: � ��������� ������ ��������� �� � ����������� ��� �� ������. ����� ���� �� ������ ������ ������� ��������� ���������� ��� �������� ����� �������� - ����� ���������� ������-����������. ����, ���������, �������� dz��⳿� �� �� �������� ����� ���� ��� ������ ��� ������ ("� ������, ������, ���� �� ���� � �������?"), �� ������ ������� �������� ��� �� ����������� � ����������, � ������� �� ������, ��� ���� �������� �����������. ����� �� 1689 ���� ��� ������ ������ ����� � ������, ���� �������, �� ����� ��� ������ ������ ��������� � �� ������ ���������, ��� �� �������� ��� ���� �����������, ��������-��������� ���������: "����� 29 ���, �� ������ ������ ������ ������������ �������, ���� ��� ����� ����������, �������� ������� ���� ����� ���� ������������, ���������� �� ������� ���� ���, ����� �� ���� ����, ����� ��������� ���, �� ����� ����������, �� �������� ���� ���� ���� ���� ���� �� ��� �������. �� �� � �� ��� �������� ������ �����������; �� �������� � ������� �� ������� ������ ���������! ���������� �� �������� ��������������, ������� � � ���. � ���� � ���� ������� ��������� ������� ������� ��������� �� ���������! � �������� ����������� �� ���� �������…" [7,383].

�������, ��������������� ���������� ������ ����� ���������� �� ���� ���, ��� ����� ��� � ������ �� �������� ����� ������� (���, �� � ���������� ������ ������������� ����� ������� ���������, ���� ������� ����, ������ ���������� � ������). "���������� �� ������, � ������ �� �������…" [7, 407] - �������� ������� � ���� �� �������������� �������, ����������� �����������, � �� �� �� ������ � ��������� �������� ������ �� ����������� ������� ����������, �� ��� �������� �����������. ������, �� ������, ����� ������� ���� � ���������� ���� �� �������: "���� ��������, � ����� � ������ �� ������" [7, 410].

������ �������, ���� ������ � �� ��������������, ������������� ������������� ������ ����� ���������� ���������,- �� ��������������� ������ ��� ���� �����, �������� �� ������ ���, ����� ��������. "�� �������� ���� �� ��������� �������� , ������� ������ �������� ����� �� � ������� ����, ������ ��� ����, � ���� ������� � ����, ����� ����� � ����, ����� ���, � �� ������ ���������." [7, 387]. �������� ������- ������ �� � �������� ��������� ������, �� (��������� �� "�����������") ������� ������ �������� � ������ ��� ������ �V�� �������, �����������, �� " ������ ��� ���� ���� ��������� ������ ����� ����-���� ������ ��� ��� (������.-�.�.) ����, � ����� - �� �� ���� ������� - ���� � ����� ��������� �������� ������� ��������� ������, ��� ���� �������� ��������� �� "���������" �� ����������� �� �� ������ ��������� ������ (�� ����, ������ ��������, �� � ����������, �� �������� ������� ��������� ��� ����� ���������� ����� - ���������� ��������, ������ ���������, ����� ̳�����������, ����� ����, ������� ������������� �� ��., ����� "���������", �� ����������� ���������, ����)" [12].

������� ��������� �.��������� �� �.���� �������������� ������� ��������� ������ ������� ����� �� ��������� ������� �� ������ �� ������ �������� �������� ���������, ���� �� ���, ������, ��������� � ����� ���������. ��� �� ��������, �� ������� ������ �� ��� ������ ����������, � ��� ������ ���������� ��������� �����, ���� �������� ������������� ������ �������, �� "�� ������������ ����� ������ �� ����, �� ���� ����, �� ������ ��������������� ����������. ������� ���� ��!" .

�������� ���� �� ����������, �������� �� ������ �������, � �������� ���������� ��������, ������� ����� � ���������� � "ij�����". ������, ���� ����� � ����� ���� ����, �� � ������ ��������, �� ��������� �������� �������� � ��������. �.������ ���� ��� ��������� ������, �� ����������� �� ���������� ����� ����������� ���������� ������������. ������������ �� ���� ������ ��� ��, �� ����� ����� �� "��������� �������� ���������, �������� ��������� ������� �� ���������� � ������ ��������� ��������, ����������, �����, ����� - ����������" [13], ����������, �� � ������ ������� ���� ������ �� � �������� �������, � �� ���������������� ��������� ��������, ������ �� �� ������ ��� (�� � ��������� ������������� ������� ��� ������ ����������, ���� ������������ ���������, ��-���������� �������������, ������������ �� ��������, �� �������� ����� � �����) ���� �� ����� ��������� �������, �� �����, �������� ������� �.����������� "���� ������ �����".

� ���������� ������ "������ �������" �������� ����� ����'���� ��� �������� ������ Memento mori, ����� �������� � ����������� ������� ��� ���� � �����������, ��� ����������� ����, ���� ������ ��������� ����� �������. ����� ������� ��������� ������ �������, �������� �������� ��� � ���� �����, ��������� ��������� ��������������, ��������� ������������, ������� ��� ��������� ����������� ���� �������� ���� ���������. ������� ������, �������, "������� ������", �����������-������� ��������� �������� �� ������ ���� � ���������� ������� �� ��������, �� ���� ������ ���������� ����. ������� ��������� ��� ������ ������ �����������, ���������� �� ���� ���� "�����" ���� ����� � �����, ��� � ����, ���� � ����, �� �� ��������� �� ��������, �� ���� ������� - �� ������… ����� ������� ��������� ����� ��� �� �����, ������ ����� �� ��� ������� ������, �� ����� ��������� ����������� ����������� ����.

����� � ����� ����� ������� ��������� � ������� �������, ����������, ���� ����� ���� �� ����� ��������� ����������, �������� ������ ���������, �������, ������ � ������� �� ������ ���������. ���, � ������ �-������� ��� - � ���� ������� �� �������� ������� � ������ �� 15 ������� 1688 ����, � ����� ���������� ������ �� ������������ ������ ������, ���������� ������ ��� ������, � ����� ���������� ���������, - ����� ����� �������������� ("…��������� ��� �� ���� ����� ����� ����� ���� ��������� �����, �������� ����� ����������"), �� ���� �������� ������� ������� ������. ������ �����, � �� �������� ������� �������, ����� � � ������� � ������ ������� ����� �����. �� ���� ���� ������ ����� �� ������� ��������� ��������, � ����� ����� �������� ��� ������ ����������� �������������� � �������� ������� "��� ��� ���� ����� ���� � ������ ����". ������ ������ �� �������� �������������� ������� ���� � ������ ��� ������������ ����, �� ���� ������� ������� �� ������ ����������, ������ �������� ���� ��������� �������, ��� ����� �� ������ ������� � ����� ���������: "�� ����� ������ ��������, �� ����������� ���� ������� ���� �� ������ ������������, ��, �� ����� �������, ����� ��� � �����: �������� �� �������� �����" [14].

³� 1702 ���� � ��������� ������������ ��� �������� ����� ������ �������: ������ �� ����� �� ������ �������������� �������, ����������� ����������� - ��� ��� ���� �������� ���� ������ ���������. ����� ������� ������ ������� ������������ ������� ����� � ������ ����� - ��� �������� ���� ������ �� �����, � ���� (� ������ �� ������ ������'� ����������� ����������) ��������� ������ ��������. �������� ����� ������������ ������� ���, �� �������, �������� �������������� �� �� � �����, �� ������� ������� ������������ ���, �������� ���������, �� �� ������� �������� ����������. �������, ���������, ������� ����� ����� (� �������� �� ���������� ������ �� ��� ��� � ������) - ��� �� ������� ������������ �� ������� ������ ��� � �����������. ��������� � ���������� ���� ������ ������������ �����������, ������� �� ����: "��������� ������� ��������� ������� ��� �������, �������� �� � �� ������� � �� ������, ����� ����� ���� �� ������ ������, � ������ � �� ��, ��� �� �������, �� ���� ��������, ������� ���� ���������. �� ���� � ���, ���������� �� ��. ���������� �� ������, � ������ �� �������: � ��� � ������� �������� ��������� ������ � ����� �� ������������. ������� ������ �� ����� ���� �����" [7, 407]. �������� �����, �� ���� ���������� ����� ����� ����� ������ ���� ������� �������� ������������ - ����, ��������, ������� �� ����� �� ������������ ������� ���������������� ����� ���������, �.��������� [15] �� ������� ��� �������� ������, ����� ���������� �� ���� ������������ ����, � ����� �������� ���� ���� �������, � ���� �������� ��������� ������� ��������� ����������� [16].

� ������������ ������� �� ������ �������� ���� ����� ������������ ����� ������������ ������� ���� ��� �����. ������������ � ������ (� ������ �� ��� - �� 28 ������ 1707 ���� ���������� �������� � ��������, ������, �������, ��������), ���� ��������� ������� ����������� � ��������� �������, �� ���������� ��� ����� ���������. ������� "�������� ����� ��� �� ������ ���� ������ ��������� ��������, ����������� �����������, ����������, ������������ � 1759, 1760, 1762 � 1763 �����" ������ �������� ��� 150 ���������� ������� 66 ������� �� 84 ���� [17].

����� �����, ���������� ���� � ��� �����������, �������� ��� �������, ��������� ��������� �� ����������� ���������� ������������ ��� ����������� ������� � "ij�����". �������������� ���������� � ������� ��������� �����������. �������� ��������� ����������� � ����� �� ��� ����, ������ �������� � ������, ����, ����������, ���� ����� ���� "���� ������" � ����� ���� - ��䳿 ��������� ����� (���� ��� �� ������ ����� � "������ ��������"). ������� ��������������� ��������������� ������ ������� ������, �������� ������� � ������������ ����� � ���������� �������. ��������- ������������ ���������, ��� ��������� ���� �������� ����� ��������� [18], � ��� ��� ����� �������� �������� ������ � �������� [19], ��� �������� �������� �� ����� �����, ����� ������, �� ���������� � ��������� ������������� ���������� ��������� � ������� ���� �����, � �������-���������, ��� ����������� ���������� ��������, ������ ��� ������� ��������� ����. �������� ������ ����������, ������������� �������, ���������� ���������� ����������� ������ ����� �� ������������ ��������, �� ��� � ������������� � ���� �� ����� ������� ����������, ������ ��� ������ -"����� �� ��� ������": �� ��� �����, ������ ��� ������. ������� � ������, �� �� ������� ��� �� �� ���� ���� ��������� � ��������� ���. ������ ����������, ������ �����, ������ ���� ������ ������� �� ����, � ����������� �� �� � �������� ����! �� � ���� ���������. ���� �������� �� �����. �� �� ������ �������� � ��, � ������� ���������� ������� �������� �� ������� [7, 416]; ���������� ����. - �.�.).

������� ��������� [20] ���� ���� ������������� �� �������� ������� ������� ����, �� ��� ������������� ������� �� �������, ��� �������� ������ ������������� ����������-�����������: "��� ���� ������ ������� ����"[7, 405], "� �� ��, �� ���������������� ���� ���� ���� ����������, ���� �������������, ���� ��������������"[7, 408], "����� �������� ��������, ����� ����������� �����" [7, 410 - 411], "������ ���� ������ �������� � ������������ �� � �� �� ������� ���� �������, � ������ ��� ��� ���� �� �����" [21].

����������� �������� "����������� �����䳿" ��� ��������������� � ��������� ��������-������, ����������� �������� ������������ ("� �����- ������� ���"): "��� ��������� ����� �� � ������ �������� ���������� ����� � �������� ���������� ������� ��� �� �� ������" [7, 417].

� ���������� �� ����� �������� ���� ���� ����� ���������, �� �������� ���������� ������� ����������� ��������, ������� ���� ������������ � �������� ���������, �� ���� ��������� � ���� ������� �������� �������, ��� ���� �� � � ��, ��, ������ ��������� �����䳿 �� ������, ������� ��������� �� ������, �� ���� ��'����� ���� �����. �������� ������� ������ ��������� ����� ���������������, ������� ������� ��������� ������������ ������ �������������. ��� (����� ��������� ���� ������� ������ ������� �������) �������� ���������� ������� �� ���� � ���� ������, � � � ��������� ��� ���� ������ ��������. �� ��� ����� ����������� ��������� ��������� ������� (����������� ���� �� �������� ��-��������, ������ ������� ��������� ��-��������� �������� ������, ������ ����� 8 ���������, ��������� ����� ���������� ����� [22]).

"ij����" ��� "����� �������" ������ ������� � �������� ��������� �������� ������������ ����������� �������� ���������, �-���� ���� ������ � ������������ ������ ���� ��������� � ����� �� ������������.

˳��������:

1. ���������� �. ������ ��������� ���������.���-����, 1956. - �.301.

2. Giovanna Brogi Bercoff, Kr�lestwo SBowian. Historiografia Renesansu i Baroku w krajach sBowiaDskich. Izabelin, 1998.- �.192. ��� �������� ������ ������� ������ �����: Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa. Twoje imi.- Krak�w, 1995. - �.191.

3. ���� ����. ���� ������� ���������- ��������� ������ � ������ ��������. // ��������� ������������ �������. �� ���. �.������. - �������, 1989.- �.1. - �.112

4. Ta� ��. - �.113.

5. Giowanna Brogi Bercof. �������� �����. - �.190. ��� ������������ ���������� ������� � ����� ���� ������ ������ �����: �������� �.�������� � ���������� ����������� � ��������������� ������� �������� //���������� �������� � ������� ������������ �������. ��������� ������������� ������� ����������� ������. - �����, 1985.- �. 270-272.

6. ���.: ��������� �. �������� ��������� � 6 ����� - ������, 1982. - �.2. - �. 162.

7. ������� ������. ij����� �� ����� ���������� ��������, ����������� ������������ ʳ������� ���������.- ������, 1800, � ��������������� ���������� � �������� � ������. - �.357. ��� ���������� �� �� �������, ���������� ������� � ������.

8. „���� ������", �� ���� ��������� �������� �.���������, ���� "�������� ��� ������ ����� �������, �� ��� ������, ���� � ���� � ��, ���� ������ ��������⳺, ���� ������ ��'� �������" (������ ���������� ��� ����. - ��������������, 1905.- �.36).

9. ���������� �����. �����. ������� 2000. - �.170-171, 175. ������ �����: Jerzy Faryno. Wstp do literaturoznawstwa . Warszawa 1991. - �.125- 153; Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa, Twoje imi. Krak�w, 1995. - �. 441-445.

10. ��������� �., ���� �. ������� ������� ����������� //������������ ���������� ���������� �������� � ��������� � ������� ������ ��������� � ������ ����. - ���������, 1987. - �.16.

11. ���������� ������ (���� �㳺���). ������ ������� ������� // ���������� ������ (���� �㳺���). �������� ������� ��������. - ���, 1999. - �. 242-351.

12. �������� �. ������ ����� � ����: ������������ ����� ��������� // �������� �. ����������� ���. ���������� � ����� ������� �� ���� � ������ �V1-�V�� ��. - �., 2002. - �. 220.

13. �.������, ����� ����� � ���糿 ����������� ������, �: ���������������������� �������, ������� 1989, ����� 1, �.99.

14. ������ �������, ����� �������… 369. ��������, �� ������������ ������ ���������� ����������� �� ��������� ����. �������, ������ ������ "Dymitr z Rostowa" ������� �������� ����� � �������� "Twoje imi", ������������ ������� ����������� ����������, ���������� � ���� ������� ������� �����, � ����������� �������� �������� �� �������� �����: "W zalozonej przez siebie szkole kazaB uczy greki i Baciny, zreszt w tej dziedzinie szerzyB idee Akademii Kijowskiej i uznal jej kierunek teologiczny" (Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa. Twoje imi. Krak�w, 1995, s.190-191).

15. ��������� �. Biblia sBowiaDka w spu[ciznie sw. Dymitra Rostowskiego w: Biblia w literaturze i folklorze narod�w wschodniosBowiaDskich.-Krak�w, 1998. - .�. 102: �������� ��������� ��������� �������� ����������� � ������������ ��� �����, �����, ��������� �������� � ��������� ��������� ������������ ���������� ������, ������ 2000, �. 541-559

16. ���.: �������� ��������� ��������� �������� ����������� � ������������ ��� �����, �����, ��������� �������� � ��������� ��������� ������������ ���������� ������.- ������, 2000. - �.541-559.

17. �������� ��������� ��������� �������� ����������� � ������������ ��� �����, �����, ��������� �������� � ��������� ��������� ������������ ���������� ������.- ������, 2000. - �.651-656.

18. ���������� ��� �� ������: �. ���������. ������ ������ �.�.������� (��. �������, ����������� ������������) � �������� ��������� ������� ��������. ����������� ���������� �� �������� ��������� ������� ��������� ������������ ����, ��� 1996, �. 3-26.

19. �� �������� �������� ����� ������������ ����� �������� - �������� ������, �� ��� �� ���������� ���� ���������� ������ (���� �㳺���) �: �������� ������� ��������, �. 304-306.

20. Գ������� ����, ��� �� ��������� �������� � ���������� ������� (�� ���������� �� �� ������� ���������) ���������� � ����� �����- ������������� ������� ����� ³���������, �: ����������� �� ������� ���������--������, 1997.- �.161- 173.

21. �������� ��� ����� ��������, ������� ���� � ��� ���������, ������ ��������� ��� ��������� ����� ���������������� �������������� ���������� �������, ���������, � ������ ��������� ������ ����� �� 28 ������ 1707 ���� �� �������������� ������� �� �������� ³���������, ���� ������� ������ �� �������� ��������, �������, ������, �������, �������, ��������, ������ (�. 410-412).

22. ���������� ��� �� ������:���������� ������ (���� �㳺���), S. 324-337.



"³��� ������" ������ ������������� � ��������� �������� ������������
� �������� ��������� �������㳿

��������� ��������-�������� ���������� �������, �.�������� �������, �� ����������� ��������� �������� � �������� �������� ������������ ������ ���� ���� � ��������, ��� � �� �������� ��������, �� �� ��������� ������������ [1]. �������. ���� �� � ������ ��� ������������ ������������ ����������� �������������, ���������� ����������, �������� ����� "³��� ������" ������� �������������, �������� �� ������������� ��������� ���� ��������� ���� ������� �������������? ��� ���������� ������� �� ����������� � ������ ����� ���������-���������� ��'���� �� ����������� ���������. �� ������ �� ���� ������ ��������� ���� ���������� �������, ������� �� ���� ����� �� ���� � ���� �� ��������� ���� ����� - "������������� � ����������, ���������� � ���������������" [2]. ��������� ������� � ����� ����, ������� ���� � ����� ����� ������������ ��������� � ������ ���������� ������, ��� ���� "³��� ������" � �������� �������� ��� ���� �� �������� ������� �������������.

��������� ���� ����� ���� �'�������� ������������ ��������� ������������� ��������, �� ������� ���� ��������� ���������� ������������� ��������� ������� XVII-XVIII ������. ������� ��� �������� �� ������� �������� ����� ³��� ������ �. �������������, ��� �������� �� ������� ����� "���������� ������" �� "������������ ������" [3] �� �������������������� �� ��������� �������, ���� ��������� ���� ������ ������ �����, - ������ ������ �������.

��� ����� ������ ������� ���������� ������� ���, ��� � �������� ������������� ���������� ����������, �� �� ��������� ����� �.������������� �������� ��������� � ������� �������� � "����������� ���������" [4], � ��� ��� �� ���������� �������� �� ���������, � �������� ���� ����� ������� ³��� ������, � ������� ���� ����� �� ���������. ����� ������� - �� � ������� � ������ ������� � ���, � �� ��������� �������.

�. �������� �������� [5], �� ������ ������� ����������� ���������� ����� �. �������������, ���� ������� �. ��������� � 1718 ����. �� ���� �����, ������� �������� ����� �. ������������� ���������, �� ������ ����� ����������. ������, ���� ��� � ���� �������� ���������� �������� �� �������, �� ����� ���� ����� ���������� ����, �� ������ ������������ ����� ����� ������.

�������� ������������ � �������� ��������� �������㳿 - ����� ����������� ������ � ����� ����� ���������� ���� ��������� �� �������� ���������� �������������, �������� � ���� � ���� ���� ��������� ��������� ������, ������. ���� ������ ���� ���������� �� �� ���� �� �������, ������� ���� �� �����䳺�� � ������� �� ����������� ����������� ����� �� ������������ ���� � ����. � ����� �����������, ���������� �������� ������ ������������ ���������-��������� ������� ������� �������: "�����, ���� - �����", "��������� ������ ���, ���� - �����". �� ����� ���������� ����������� ���䳿 � ����� �������㳿, �����������, �� ��� ������� "��� ����� ���� ����� ��������� ��������, �� ���� ���� ������� �����������" [6]. ��-�������� ��� � �������� ���� �����, � ��� ������� ���� ���� ������ ����'����� ������. ����'������� ����볺�, ������ ����� �������� ����� �������� ������ ����� ³��� ������ ���� ��������� - ����������, ���������, ���������. �������� ���� ���� ������ ���������, � ������ ��� ����� ����� � ������ ������ (��������� �� �������� � �� ���������) � �������� �� ���������� ��������� �������� [7]. �. ���������� ��������� ������ ³��� ������ � ����, �� � ���� ���� „bohatera wBa[ciwego w og�le brak, � w cigBem przerzucaniu si na r�|ne tereny bojowe, przy zmianie czasu nawet Czarniecki nie zdobywa sobie gB�wnej roli, a harmonia ukBadu pryska � rozbija si coraz bardziej" [8].

� �� �� � �� ������� ������? ��� � ������� ����� �� � ���� "Satyr� �� twarz Rzeczypospolitey", �� ������������, ��������� ��� ������������� („niby w sk�re satyra si ubierajc"), ������ „n� bBdy publiczne � prywatne. Pierwsze zBo, najog�lniejsze, jest, |e gwaBt si dzieje prawdzie � dobrym radom".

„Za tem zasadniczem zBem idzie szereg innych. Zrywanie sejm�w, swawola, prywata, wielkie spory � bBahostki, przekupstwo urzdow, panowie rozdrapuj dobra stoBowe, nieufno[ wzgldem kr�la, dworskie pochlebstwo, przedajno[ sdow, nawet trybunaBu, sofizmatyka palestrant�w � calej przez to procedury sdowej: oto bardziej pobie|ne wady" [9].

„PrzytBoczony lawin fakt�w, bezcennych zar�wno dla historyka tych czas�w, jak � dla pisarza, kt�ry by w nich szukaB materiaBu dla powie[ci czy dramatu, kronikarz nie zdobyB si ani na plastyczn wizje epoki, ani na sBuszn, ocen ideologii politycznych, kt�re doprowadziBy do tragicznego konfliktu..." - ������� ������ ���� ������������� [10].

���������� ������ ������ 3.˳����, �.������������� �� �. ������ ���� � �������� �� ����������-������������ ���������� ����� ("Zawieraj ogrom materiaBu, opisy wypraw wojennych, sejm�w, poselstw, dworskich uroczysto[ci, ale brak im kompozycji, jednolito[ci, ciglo[ci fabuBy" [11], ���� � �����������, �� „fragmenty wielkiej pikno[ci... to tylko fragmenty", ��� � �� �������� �������������� ��� ���, �� ������� �� �.������������� „bardzo typowego reprezentanta sensualistycznego nurtu sztuki barokowej" [12]. �������� ����� �, �� ���� �����, ������������ � ���� ���������, �� ���� ������� ³��� ������ �.������������� � �������� ��������� ��������� � ��� ����� ������� ���������-��������� ������� ����������� �������� �������� ����, �������� ������ ��������������� ������, �� �� ������� ������� ��������������� ��� ������.

ӿ���� ����� ������������� �� ������ �� ������ ������� � �. ������������� ������ �������� ������, ��� ���������� �������������� ���������� ������� ������������� ����� - �� ���� � ����������� �� ���� �������. ��������� ���� ������ ������������� ���������� ����������� ��������� � ������� ����������, �� ��� ���������� ����� ��������� [13]. ����� �������� ��� �������� ����� ���� - ���� �������� �������������. � ����� ����� ��� ������ ����� �������� ���� ������. ³� ����� ��'����� ����������� �����, � ���� ����������, �� � "³��� ������" ����� ���� „w wikszym stopniu ni| sygnalizowanie ukBadu zdarzeD (zakBocenie porzdku chronologicznego, przemilczenia � skr�ty) sBuzy zawieszaniu opowie[ci � zdarzeniach � jest sygnaBem przerzucenia si do refleksji � siBach sprawczych historii � moralnych ocen prezentowanej spoBecznosci:

� m�j Boze, je[li|e[ zamierzaB koniecznie
Ojczyzn t ukara � przez gmin tak lekki
Narodowi naszemu haDb te na wieki,
Sam bij raczej...
A chlopom tej pociechy nie daj � fortuny" [14]

��� ���� � ���� �. ������������� ������, �������� ����������� ������������ ����, "���� ��� ���� ���� ������� � ������������� ������ �� ������� ��� ������ ��������� ����� ������� �������� �����" [15], �� � ������ �. ������� ���� �� ������� �� �� ����������: ����� ���������� ��� ������ ���� ������� ������ �������, �� � ���������� ���� �� ��� "��������-������� �����" �� ���� ���������� �� ��������� �������, ������� "������� ������, ���������, ������� �� ���� ��� � ������������" [16].

������ ��� ������ � �.������������� - �������� ��� ��������� (�� �. ����������), ���� � ��� ���� �.������������� ����������� "��������� ����������� ������� ����" (�� �.����������-�����). ����� �������� ������������ ���� �.������� ����� �� ����� ��������� ���������� ����������� � ����� �� ����������� ����, ��� �� ����������, ������������������, ������ [17].

��� � ������ �������� ���� ����� � �. ������������, � �. ������� �������������� ��� ���������� ���������. � ���� ������ - "����� � �������� �����������" [18]. �������� ������� ������ � ���� ������ �������������� � ��������� �������, � ������ - ����, ��������� ���������, ��������, ����������� ������ ��� ������. ���� �������� ��� ���� "�� ��������� ��� ��������� ����������� ��������, � �� �� ��������� ��������� ���������������" [19], ��������� �� ���������� ���� � ������� �������������, �� ������� ���� ������ �� ���������� ������� ��������� ���. ����������� ��������� �������, ���� � ���� �. ������������� �� ����� ������ ��������� �����. �������� ��������� �������� ������������ XVII-XVIII ������ (������ ���� - ����������, ��������� - �������� � �������) �������� ������ ������� ����. ����������� �� ����� ������ �� ������ ��������� ����������� ����������. �������� ��������� ������ ����� �������� � ����� ����� ������ ����� ��������. �� ������� ��������� ������? ���� ����� ��������� � ���� 򳺿 ������, �� � ������� ���� ���� ������, ��� ������ �� ��� �������? ������������ ��� ���� ���������, �. ����� ������� �� ���� ������������ �������: "W naukach historycznych jest aksjomatem, |e pierwsze paDstwa w dziejach powszechnych powstaBy na Staro|ytnym Wschodzie (Sumer, Egipt, Indie, Chiny); przyjmuje si tak, cho niewiele wiadomo � planach tworzenia tych paDstw czy te| politycznych koncepcjach - powiedzmy - sumeryjskich wBadc�w czy egipskich faraon�w. Kiedy jednak rzecz dotyczy paDstwa ukraiDskiego z poBowy XVII w., to historycy nierzadko zaczynaj zda dokument�w, kt�rych nigdy nie wymagaliby od badaczy Starozytnego Wschodu" [20].

�� �� ������ ���� �� ���� ���������� ���������� ���������, ���� ������� ����������� �� ������� ������� �����? �� ���������� ������ ������� ��������� �������: �����, ������������ � ���������, ������� ���� �� "���������� ������", ��� ���� ���� �������� ���������� � ��������� ���� �� ��� ����� �������� "��������� �������". ������ ������� ������������ ������ ����� ��� ���������, �� ������������ ������� ��� � ������ �� ���� �������, ���������������� � ����� ����� ����� � �� ��������� ������ � ���� ��� ���� �����, "��� �� � ��� ������ ����, � � ��� �����������-�������� ����, ��������� � ������ ��������� �������-������������� � ���������� ���������������� ��������" [21]. �� �� ������ �������� ��䳿 �. �������, � �� ����������� - ��� ������ ����������� � ������ ���� �� �.������������, � �������� ������� ������� ������.

Co Miasta spustoszone? � W[i kdy byBy
Ledwie znaki? Co pola? Ostrym si rozwily,
Amarantem � Ostem? Ani zadne stada,
Ani trzody domowe; opr�cz ps�w gromada,
Z wieku sprzymierzonymi chodzc po nich wyi
A dotd nie grzebionym trupem ludskim tyj....[22] -

- ��� C.������������ ����� �� ����������� ����, �� ������� ������ � ������. ������� ����, ������� ��������� �� ����������. ��� ������� ������� ���� - ������ ������ ������ �� �������������, ���� ��������� ����� �� ���������: "�������� �������� ���� � �����, ������� ����", "������� [...] ���� ������ ���������, ���� ����� ���������� - ������������, ������ ������, ���������, ��������� ���'���� � ����� ���� �����, � �쳿�, � ������� �����, �� ��� ����������" [23].

�. ������������ ������ ��� �� �'�������, �� � ��������� �������� ������ ��������� ��������� � ������� ����� �� �����������'�������� ������� - �� „honor�w � bezdennych zbytk�w. Niekaranej swej woli, wntrznych nieufno[ci, Pychy � rozbujanej a| nazbyt wolno[ci" [24].

He ����������� �� ������������� �� ������, ����� ���� ������� ���� �� �� �����������, ��� ����� � ������ ���� - ����� ��������� ����. �. ������������ �� ������ ����� ������������, ��� ������� �� ����������� ��������� ����. ����������� ��������� ���� �������� ���� ����������� - ���������� ��������� � �������� �����������.

���� ���������� ��������, ���� ���������� ��������� ����� ������ ������ ��������� ������, � �� �������. "�������� ����" ���������� �������� - �� �� ����������� ��� ���, ���� ��������: "���� ������ - ������� �� ����� � ����� � ��" [25]. � "�������" ���� ��������, ��������� � 1625 ����, ���� � ����� ������ ������������ ����� ��� � ���� ������ � �����, �� �����

����� ���� �������� �����������,
̳��� ���� � �������, ������, ��������,
��������� ����������, ������� �������,
�����������, �������, ��������� ��������,
������� ���������, ���������� �������� [26].

�������� ������ "�����������" ������� ���������� �� ������, ���������� ���������:

�� �� ����� � ���� �, ������ � ���,
��� ����� �� ����, ������ ���
�� �� ���� �� �����: ���� �� ������
�������� ���� �� ���� �����" [27].

�� �������� ��� ������������ ���� ��������, ���� ����� �������� �������� - "���� �� ���������". � ���� ���������� ��'���� ������� - ������� - ������� ����� ��������� ����� ��������: "�������� - ����������� - ������������". �������, ����������� � "�������" (�������� �����- ���������) ��� ��������� ������ �� �������, �� � ������� �� ������� ��, ����� �������, ������������ ������ �� �����������, ��� � ���������-��������� (���� ��� ����� I); ���������� � ��� ����� � ������ ��� ���������.

���������� ��'���� ������������ - ������� ���������� ��������� ������������ ���������, ���� ���� - � ����������� ��������� �������� �� ����������� ����. ��������� � ������ ����� �������� ����� ��������� ���������� �� ������. ³� ��� ������������ �� � �������� ��������� ����� �����, ��� � � ����������� ������������ ��� ��� ������ ����� ��� ������������.

��������, ����� � ��� �����, � �������� ���������� ������������� ��� ���������, ��������� ���� � ����� ����� �������. ����� ����� � ����� -- ������� ������, �������� �� ����� ������ ���� �������, ���� ������ ����� �������� [28].

���������:

1. �. ��������, �� ����� ��������� ���������, ��� 1997, �. 141.

2. ��� ��, �. 314.

3. H.'G m � t � � � k, Wojny kozackie w tw�rczo[ci Samuela Twardowskiego // ������� ������ XVII ������� � ���������� �������� ���������� �� ����������� ������. �������� ����� ��������-��������� �������, ���-����� 1996, �. 107.

4. �.��������, �� �����.., �. 294.

5. M.Kaczmarek, Epicki ksztalt poemat�w historycznych Samuela Twardowskiego, WrocBaw 1972, S. 16.

6. �.��������, ������ �������㳿 XVIII �������, ��� 1990, C. 89.

7. ����������� ������ ����� �� � "��������� �������� ������" (B.Chlebowski, Samuel ze Skrzypny Twardowski - poeta XVII w., Warszawa 1912, t. III, s. 77).

8. S.Turowski, Samuel ze Skrzypny Twardowski i jego poezija na tle wsp�lczesnym, Lw�w 1909, S. 86.

9 ��� ��, C. 91.

10. J.Krzy|anowski, Dzieje literatury polskiej, Warszawa 1969, S. 124.

11. Z.Libera, J.Pietruszewiczowa, J Rytel, Literatura polska od [redniowiecza do o[wiecenia, Warszawa 1988, S. 167.

12. ��� ��, S. 163.

13. �.������, ˳����� ������ ������� �� ����� ����������� ������������ ������, ������� 1996, C. 26.

14. S.Twardowski, Wojna domowa z Kozaki � Tatary.., Kalissii 1681, S. 182.

15. �.�������, ˳�����. �������� � ������ ��������� ���� ���. �������, ��� 1991, �. 1, C. 303.

16. Ibidem, �. 2, C. 7.

17. L.Szczerbicka-Slk, Narrator w heroicznej poezji Renesansu � Baroku [w:] W krgu Klio � Kalliope. Staropolska epika historyczna, Wroclaw-Warszawa-Krak�w-GdaDsk 1973.

18. �.��������, �� �����.., S. 302.

19. ��� ��, C. 296.

20. J.Mycyk, Czy Chmielnicki pragnB niezale|nej Ukrainy? // „Mowi Wieki" 1995, nr 12, S. 10.

21. H.��������, ��������� ������, ��� 1993, C. 270.

22. S.Twardowski, Wojna.., S. 2.

23. �.�������, ˳�����.., C. 27.

24. S.Twardowski, Wojna.., S. 2.

25. ˳����� �������, ��� 1989, C. 457.

26. X.�������, �������... // ���'���� ��������� ��� �� ������, ��� 1988, C. 521.

27. ��� ��.

28.Lorenco Pompeo. Letopis Samijla Velycka i jego polskie |r�dla// Barok w Polsce i w Ewropie Zrodkowo- Wschodniej.- Warszawa, 2000, S. 343-353.



˲����� ��̲��� ������� �� ����� ������������ ˲����������� ������

˳����� ���������� ������������ ������ ����������� ������� - ��������� �� ������� ���������� ��� ����� ����, ������������ � ��� 1848-1864 ��. ������������ ����� �������������������� ����� ��������-�������� ����� �X��-�V�II ��. ������ � ����, �� �� �� ����� ������ (��� ������ ������� ���� ����� �������), � � ����������, ������������� � �������� ���. ����� � ˳������� ���������, ˳������� ������� ��������, "������ ����" ������� ��� ������� � ������ �������� ������������, �������� ��� � ��������-�����, ��������� ����-����������� �����쳿, ������������ ����������� "����� ��������� ������������", ����, �� ������� �.������������, ������� "�� ���� �������� ������������ ������� ���������� ����� �������� XVIII ��. �� ����������������� ����� �� ������� ����� ��������: �� ��������� ����������� ��������� ���������� XIX �������" [1, �.216].

�.����������� ����������� ����� ��������� ���'���� ��������� ������������ �� �������� ���� ����� ������� ����������� ��������� � �� ��� �����������, �� ������� �� ��������� ������� - ������� �������� ����������� � �������� � ����� ��������� ��� � �����, ����� ������� ��������� ���������� XIX ��. "��������� ��������, ���������� ����������� �������� �� ����������, �������� ���������, ������������ ���������, ��������� ������������ ������� � ����� ��������� ���� - �� �� ���������������. ��� �� ���������� ��� �� "��������� ������������" XVIII ��., � ���� ������, ����� ������� ���� ������� �� �����, ���� ����� ���� ���� ���������� � �������� �� ������� - � ����� �� ������ ������������, �� ������ ���������� �� ����� ���� - � ����������� ��������, � � ���� �� ��� �� ��������" [1, �.223]. ��������� �.����������� �������� � �������� �� �'������� �� ���� ��������� ������� �������, ��� � ���� ˳������ ������ ������� - �����, ������ �������� � ������� ��������� �� �������� �������� ������ "��������� ���� ��������" [1, �.220].

���� �.����������� ������ ��������� ����������, ���������� �� � 30-� ����� ����� ��� ˳����� ������� �� ��� ��������-������������, �������� �������, ����� �� ��� ������ ��� ��������� ����������: "���������� ���� ������� ������ ������� �����, ��������, �� ����� ����� ���� ������������ ������ � ������������� ���� � ���������� ��� ��������� �������� ������ ������� �� �� ����, �� ����� ��� �� ��� ����������, �� ����� ���������� ��������, ��������� ѳ� �� �������� ��������� ��������� ��������, � �������, � ����� ���� ���������, ���������, ������� ����� �����, �������, ���� �����������" [1, �.220].

˳����� ������ ������� ����� �� ��� �� ��������: � � ����� ������� �� �������, � �������� (1649-1652 ��.) � � ����. ��������� (���������� ���� �����, �����, ������, �������� �� �'��� ������ ������� ����) ������� ��������� ��������� �� ������� ����� ������� - "�����������", ��� �� �����������, ��� ��������� �� ���� ��. ���� ������� ����� � ������� ���, � ����� ���, �� �������� ���������, ��������� ������������. ��� ˳����� ������� ���� �� 1700 �., ��� � ������� ���� ����� ����� � ������ ���� (���������, 1723 �.), � �������� ��� ���������� ��䳿 1700-1720 ��. ˳�������� ����� ����� ��������� � ��� ��䳿, �� �������������� ��������� ���� �� ������ � ����������� ��������. ��������� ������ �����, �� ������� �� ��������� 1708 �., ���� ��� ��������� �������. ��� ������� �.�������� ������ �� ������� ��������������: �� ���� �����, ������ ������� �������� � �������� ����� ������, �� ������������� ����� ��� �������. ����� �� �������� ������ ������� �� ��� ��������������� ���������, �� ��� � ��������� ������������ � ������ ��������� [2, �.74]. ��� ������������ ������� ��� �� ������� �������, ��������� � ������� ������� �������� ������. ϳ� ��� ����� ��� ��������� �� ����, ������� ������ - � �������� �.�.��䳺���, ��������� �������� �� ������� �.��������, ���� � ����� ������ ����������� � ���� �������� ����� ����, ���� �� ��������� � ��������� ������. ����� ������ ���������� ��������� ������� ����� ������� �������� �.�.���������� � ����� "˳����� ������ �������" (�������, 1926).

��� ������� ������ ��� ��� �� ��� ����, ����� �� ���� �� ������� ���������. �� ������� � ������� ���� ��������� ����� ���������, �� ������ �������, �� ����� �.�����������, ������� "���� ������ ����� ����������� ��������� �� �� ��������� ��������㳿" [3, �.302]. �'�������� ��������� ���������� �� ����������� ���� � ��������� ����������, �� ������ ����� ����������� �����. ��������� �� ��� �������� � ����, �� ���������� ˳������ ������� ��������� ������� ���, �� ����� ��� ���������-������. "� ������� ��� ���� ������ ���������� �������, ���� �, ���������: �� ����� ���� ���������, ��������, ��������. ��� ������ ���� �� ����� ������������ ��������, �� �� �� ���� ������, ���������� ����, ������� � �����, �� �� ������� ��������� �� ����� �������. �� ���� ����, �� ������� ����� ����� ������� �� ��������� ����������", - �������� �.������ [4, �.67]. �� ������ �.��������� ����� ��������, �� �������, � ������ ����, ���������-���������, � � ������� - ����� ������� �����, ����� ����� [5, �.1589]. �������-��������� ������ ������� ��� ���������� ����-����������� �����쳿. ����, ������ ��� ���, �� ��������� ������������� �������� �����, ���������� � ����������, ��������� ��� ���� ���� "�������" �� "��������" �.�����������.

��������� ��������, �.���������� �����������, �� ��������� ������� ������ ������� ����� ��������: ��������, ���������� (��� ���������) �� ������������ [6, �.339]. ������� ��������� ������������� � ����� �����: �������, �� ������������ �� ��, ��� ��������� "���� ������� � ��������, � �������� ������ ��� �������; ������ "��� ���������� �������", ��� ��� ������ ������ �������: "�� ������ ���� ����� ������, � �� �������� ������ ������������� ����'�" [6, �.339]. ��� ������� ������ ������ ���� �� 100 ���� ���� ����� ������, ���� ��� � �� ������������ �� ��, �� ��� ���� ���� �� ������ (� ��� ��� ����������� ���� ���� ��������� ���������, �������� � ����� - ���� �����, ���� �� ����������), ��� ������� �� ����� ��������� � ���������� � � ������ ˳�����, ���� ��� ����� "����������", ����� ������� ���� � ���������� �� �������� �������� ����������� ��������� ��������������� �������� �� � ����� ������� ������, �������� ���������, ������ ��������������, ����� �������, ���� ������� ���������� �����������. "������������� - �� ������� ���� ����������� �������, ���� �����, ���� ����������, ���� ����. � ������� ������������� � �������� ������� �����, ��� � ����� ��������� ���������. �� ����������, �� � �����, �� �� �����, �� ���� ������� �����" [7, �.59].

��������� ��� �������� ���������� ������ � ���� ����������� �� ���������, ��� �� ������ ��������� �� �� �������� �������. ���, �.���������� ������ ������������� ������� ��������: "� ��'���� � ��� ������ ����� ��䳿, ������ ������� � ��������� � ����� ��������, ����������� � ��������� ����, ������ �� ������ ����������� � �������, �� ����������� ���������� ������ �� "���������", ����� �������� ���������� ��� ���������. ���� ���� �������� ��� ������ ������������, �� ��������� ��� �������� �� ����������" [5, �,1591]. ����, ������ ������� ���� � ��������� ����� ����������� ����������-�������������� ��������, � ����� ����� �� ��������� ����������, ��������-����������� ��'���� ����, ������� ����������� ���� ������������ �������� � ���� �������� (�� ���� � ��������� ��������� ����). � ������� �� ��������� ˳������, � ������� �������� ������, � ����� ������������� ���� ��������� �������� ������� ������ - "����������, ��������� � ��������� ���������� �����", ������� ����� � ����������� ���� ������� ������� �.����������. � ���������� ���� �������� ��������� ��������� ��� ���������� ���������� ����������� ��������� � ������������� ����������� �������, �������� � ����������� ����, ������������ �����. ������� ������� ����� ������� ������� ������ � �������� ������ - �� ��������, ��� � ���������������, �������� ���� ��������������� �������������, ������ �������� ����, ����������, ���������������. ����, ����� ˳������ �.������� ��-���������� �������, ����������. ����� �����, �� ����� ��������� [19, �.19], � ��� ��� �� ��������� �����. ����� �����, �� ��������� �.����������, "������ ������ ��������� ������� �� �������� ���� �����������: ����� �������� ��� ���� ���� ���� ����� - "�������" �����, �� ������ ����� ��������� �������� �������, ��������� � ��������, � ���������� ����� ˳������; ���, �� ������� ��������� ������ �������, ����� ������ ��������; �� ��������, ��� � ����������� ���, �� ������� ���� ����� ����" [18, �.303].

����� ��������� ������������ ˳������ ������ ������� �������� �� �����, �� ����� ���� - ���� ��� ����������� ����������� ���������� �����, � ��� ������� ��������� ������ ����� � ��������������, � �����������, � ���������� � ���������� �������������, ���������� ����������� ��������� � ����� �� ��� ����������, ��������� ������ � ������, ���������� ����������������. � ������� ���������� ��������, �� ��������� �.�����������, ��������� ����� �������� ��������� ��������� ���� ����� ������� - "������������ ���������" [3, �.220-221]. ��������� ����������� ������������, "����������� ���� ����������, ���� ���������" [17,�.331-332], �.������ �������������� �� ������� ������� ����� ��������� ���������. �� �� � ����� ����� �� ��������� ���������� ������ ������ ������� - ���� �������� � ��������� ��������� �� �������� �.����������� ������� "���������� ���� ��������� ������" [3, �.220]. �.����������, ����� ����������� �������, ��������, �� ������� ��� ������ ����, ���, ���������, ������ ������� ��������, �������� �� ����� ������������ ����������� �����������, ��� ���� ����������� � ������ �� ���� ������ [18, �.304]. ������� �����, ������� ���������, ������ � ˳����� ������� � �.������ [2, �.348], � ������ ������ ��������, �� ��������� ����� ������������ ������ ����������� �� ������� ��� �������� ������������� ����������� ��������� [19, �.320]. ������ ������ � ���������� ��������� �������� � ����������� ���� ��������� �.������� � ������� �������� ��������� ���� ���'���� �� ���� ������� �������� [14, �.320]. ��� ������� ��������� �� ���� �� ������ ����������� ˳������ �������� �.����� [4, �.198-223] �� ��������� [11, �110-111], ���� �������� ����� ���������� ������ �������� �� �� ����������, � ��� ��� �� ���� ���� �����������. ���� "� �������� ���� ���� ������� ���������� �� ������ ��������� ���������� "������ ������", �� ��� �������� ��������� �����, �� � XIX ��. ���� �� �������� �������� ��������������� ������� ���������� ������, � ����� ��� - �������� ������ [4, �.163].

����� ����� ��������� �������������� �����, �� �������� ��������� ������ ������, ��������� ���� ��������� �������� ����� ������� ������� �������� - ���������� ���� ���'���� ���������� ���������� �� ���� ������ �.�������. �� ��� ���������� ����� ������� �� ����� ����������� ������������ ������, ���, ����� �� ��� �'�������� ������� ��������� ����� ����������� �����, ��������� (��� ���������� ����) ���������� ���� �������. �������� ��������� ����������� � ���:

  • ������� ˳������ ������ �������;

  • ����������� ��������� ����� �����;

  • �������� ���������� ˳������;

  • ������ ������ � ˳����� ������ �������.

���������� ������� ����� ����������� ������� � ������������. ����� �������� ��������� ������� ��������������� ��������: ��������� �������� ����� ������ �������� � ��������� �����, ����, ����������, ������������ �����, �������, ������. ��� ������ ������� ���������, �� ����� [9, �.420], � �������� ������: ������� ������ ������ ����������� ��� �������, ��� ������� ��������. ��������� ��� ������ ��������� � ���������� ����� ����� ����� � ������, ��������� ������������, ������� ��������. ������ ������ � ������������ �������������, ����������� � ��������� ������ [11, �.110]. ���, ������� ����������� ����� "����� ������": ���������� (������ �������������), ���������� (������ ����������), ����������� (������ �����), �������� ������� ��������, �������, ����, ����, ��������, ������'�. ��������� ����� ������������ ����, �� ���������� ���� �� ���������� ��������� �������� �.������� [10, �.83].

��������� ����� ���������� �������� � ����� �.������������� "³��� ������������" ����� � ���� ������� ����� �� �������� ����������� ������, �� �����, �� ����� �.�����, ��������� ���������� ��� ���� ��������� � ���������� ����������� ���������� ���� [4, �.203]. � ���������� ����� ����������, ������� ������� ��� ������� - ����� ���� � ��������, ���� ������� ������� ���������� �� �� ����� �.�������������, ��� � �� ����� �.���������� "����� �� ����������� �����", ������ ��������� ����� � ��������� 1718 �. ������ ������� ��������� �� ��������� ������ �������� ����, ��, �� �� ��� ������� � �������� ���� ������������-�������������, "����� ���� � ������" ������� "��������" �� ������ ����������� �������� ��� ��������� �������������� ����� � ����� ������. "�������� ���� ��� ��� � �����", �� ��� ���� ������ �������, ���������� ��'������� ��������� ������� ����, ��������, ������ ����, ���������� ������� ���� ���� ����� � ����� � ������� �� ���� ������������. ���������� �� ��, �� �������, �� ���������, ��� � ����������, ������ ������ ������������� (����� �.������, �.�����������, �.����������� �� ��.), � ��� �� �� ���� �'�������� ���������� ������� ��� �������� ������ - ������ �����, ������� �����, ��� �����, ��� ��������� ���� �� ���� � �������� ������ �����. � �������� ���������, ��������, � ������ ���������, ��������� �� ��������� �����������, � ������ �.����������� ��'� ����� �� �����������. ��������� �� ������� ����� ����������� � ��� �����, �� �.�����������, �.������, �.����'������, �.���������, �.�����������. �������� �����: "...������� ������ ����� � ������� ������������ ����� ������� ����� ���� ��� � �������� ����� ��� ����������, ������� ������� �������������, ��� � ������� ���������� ��������� �.������������� - ������ �����, ��䳺 (�� �����) �������� ������" [15, �.83].

���䳿 �.������������ � ����� ������� �.����� ������ ���������������, �������� �� ���� ������ ����������, ��� ��� �������� ������������: "��������, ����� �.dz��� - ������� �� ������ �������, � ������ �� ���� ��������� �� �����������" [4, �.205]. ����� ��������� ���������� ������ ������� ������� � ���� �������, ���� ��������� ������������� ������� ����� - �� �.����������, �.����������, �.���������, �.���������, �.������������, �.������, �.���������� �� ��. ���������� ������� ����� ������� ��� ��������� ��������� ������ �.����������� �������� ����� ������ �.�����, ����� �������� � ����� ������ ������� ��� �������, ����, �� ���� �����, ������� ������� �����. ����������� ���������� ���� ����� ���������� �.���������: "...���� ������� ������������ ������, �� ��� ��������� ���� �� ������� ����������� ������� ("���������"), �� ������� ������� � ���� �������� ���� �����" [8, �.596]. �.��������� ��������, �� ���� ������ ������� �������� �� ����������, ��� � �����������) ����������� �������������, ����� �.������ ���� ��������� �������� ������ [1, �.59] � �������� ���������� ����������. �������� �����������, �� ���� �����, �������� ����� �����, ��� �������� �����������, ����������.

��� ������� ����� ������� �������� ������ ����������� ����� ����� ������ - ��������� � ����������. ���, � ������� ��� ��������� ������ �������� ������ � "���������" �.������������� - ��� ��������� ������ � ������ ����������. dz "���������" ������� ��������� � ������ ��� ���� � ��������� ��������, ���� ���� ���� �������� �� �������, �� ��������� ��� ����, �����. �.������ ������� ����� �� ��, �� ������� �� ������ ����� �� ������, � ����� �� �� ������ ��������: �������� �� ������ ����� �������� ����� ���� [1, �.59]. ����� ���� ���������� �������� ��� ������ �������� ������� ������ ������� ���� � ����� ���� ������ � �����, ������ ��������� �����. ������ ���������� ������� ������� (������� �� ����� �������������, ������� ���������� �� ������ ����������� ����������-������������), ������ (����., ��������� ���� ����� �����������), ��������� (�������� �.���������� � ���� ����� "������ ��������" �� ��). ���������� ��������� � ������������� �� ���������� ���� ������� ������ � ������ ����� ����� �������� ����� "��������� ��������". �� ����� �������� ���� ����� ������� ������� ��� ��������� ��� ������ � �����, � ����� ������������ ��������� ������������ ������ 1677-1678 ����. ���� ������ ������� � ���������� ����� ��������� ������, �� ���� ��������� �� ����� ������ (����� ������ �������), �� ����� ���� ��� �������� � �������� �������� ��������, �� �� �������� ����� �.������ [2, �.348] � �.���������� [18, �.303], � �.����� �������, �� �������, "�� ˳��, �����, �����, � ���� ���������� ��� ������ ����� ������ ������" [4, �.203]. ����� �����, � �������� �� �������� ���� ���������� �.������: "������� ��� ������� ��� ����������� ������� - �� ������� ������� ���� ����� ˳������" [1, �.57].

��� ����������� ��������� ����� ˳������ ������ ������� �� �� ������ ����� �.����������, ���� 1870 �. � �����糿 �� ����� �.������� "���������� (����� ����) � ������� �� ���������� � XI �� XVIII ���" ���������, �� ������� ��������� ������ � ������� ���������������� "��� ������-�������, �� ������ � ������� ����" [7, �.17]. ����� ��������� �� �������� ������ �� ���������, ������ ��������� �� � ���� ���������. ���, �.������, ����������, �� ������� ���� ���� �������� �������� ������ � ����� ����, � ���� ��� ���������, �� �� �������� �� ������� � ��� ��������, ������� �� ������������, �����: "³� ������� �� ��������� ������, ����� ��� ������� �� �����������. �� ������ ��� ������ �������� �������� �������, - ��� ��� ��������� �� ����� ��������� �� ����� ������" [1, �.55]. ������ ����� ������������ � ������ "��������� - �����" ������� �.�������: "����� ���������� ������������ ������, ������� �������� �� ����, ��� ������ �������� �� "������ ������" �, �������, ������ ���� �����, �� ����������� � ����� �� ����� ���� � ��������" [9, �.418]. ̳�������� ��� ������� ���������� ˳������, ���� ���� ���� ����� ��������� ���� � �.�����������, ���� ��������, �� �� �������������� ����� "������ ���� �������� �������. ��� ����, �� ���� �������� ������� � ������� �������, ������������� ����� (������� ���� ��������) ���������, ��� ���� � � � �������: �� ���� ��� �������� ���� �.�������������� �� �������� �����, ���������� ��������� �� ��������, �� �������� ��������� �� ��������� ������ (������� ) ����" [18, �.303]. ���������� ������ ����������, �� ���� �����, ��������� �� ���� ����� �����. ���������� ����� �.������ ��� ��, �� "������� �������" ����� ������ �������� � ������������ ��������� �� ����� [6], �������� ��������� ���� ���������. �������� ���� � �������� ����-���� ��� ������ ������� �� ������� � ������������ �������� ����� �������, ������� �������� � �������������� ��������� ���� ���� ������ ������ � �������, � ����� �������� ��������� � ��������������. ����� ���� - �������������� ��� ��������� �������� ������������, ���� �� ����� ����� ��������� ��������� ������. ���������� �������� ������� ����� ������� ��������� ���������� ���� �� ����� �����, ���� �� ���� - ������ ����������. ˳����� ������� ��������� ������������, ����������� � �������� ��������, ������'��� �� ���������� �������� ����������, �������� ���� � ����� �� ���� �������� �����. � ���� �� ��������� �������������� ������������ ������� ��� ������, ���� ���� �������� ��, ������� ��� ���� � �����, ������ �� ���� �����, ��� ��������, ����� � �������, ���������� ���� �� ��. ������� ������� ��������� ����������� ���� ��������� ��������� ������� ��� ���� ������������ ������, �� ��������� ���������� �������� �� ��������� ������� �����. � ���� ������� �������, �� ��������� �.��������� [5, �.92], ������ ��������� �������� ����� �������� �� �������, ����������� ����� ����� ����� �������� ������� ������������ ������: "...����, ���� ������� ��������� ������� ����������, ��� ������� ���� ��������, ����� ������" [12, �.8].

�� � � ��� ��������� ��������, � ���� ������ ������� ����������� �������� � ������ ������������. ����� ������� ���� �� ���� � ����������� ������������, ������������ ���������, ��������� ������������, � � � ������� ������: "����� ��� ��� ������ ������, ����� ������ �� �������� ��� ������� ��� �������� ������ ����������� ������ ����������, � �� ����������� ���� ��������� �������" [12, �.31].

�.������ ������� ��������� ��������� �� ������ ��������� ���, �� ����� ���� "��� ��������, �� � ������� � ����� ������������ �����������" [19, �.15], ������� ��� ������ ����� ������������. ����� ������������� ��� ��������� �������� �.������: �������� ������ �� �������, � "���������� � �����������, �� ����� �� ����� ����������� ������������ �����������, ���, �� �� ����, ��������-�������������� ������; ��� �������� ��� ��� ���� ����������, ��� ���� �� ���������� �����" [1, �.55].

������� ������ ��������� ����������, ������������, ����������� ������ �����, �������� ���������� ��������� ����� � �������� ������. ������� ���������� (����� �� �������������� ���������, ����� ���������) �� ������� ������� ��� �'�������� ��������� �������� ������� ˳������ ������ �������, ���� ��������� �������� ��� �� ���.

���������:

1 ������ �. ����� ��������� ������������. �.,1925, ���. 2.

2. ������ �. ������ ����������� �����������. ����, 1922.

3. ����������� �.�. �� ���������� ������������� XVIII ���� // �������� �� ����: ��������� ������������ ����. ������, 1934. N3.

4. ����� �.�. ������ ������� �� ���� ������ // �������������� ���������� � ��������� ���. �., 1971.

5. ��������� �. ����� ����� ������: � 2 �. �., 1991 , �. 2.

6. ������� �. ˳����� �.�������� � ������ ����������� ��������� // ���. �����������������. 1988. N 8.

7. ���������� �. �������. �., 1991.

8. ��������� �.�. ���� ������� �������������. �., 1908. �.2. ��.2.

9. ������ ��������� ���������: � 8 �. �., 1967, �.1.

10.������� �. ��������� ������� �����������: ��������� ����� �� ���� �����. ����, 1938.

11. ��������� �. �������� ��� ���� ������� �� ���� ����� // ���. 986. N 10.

12. �������� ������� �������. �., 1851. �.2.

13. �������� �.�. ��������� ������������ (� ������ ���� �� �������� XIX ���). �., 1959.

14. ������� �.�. ��������� ��������� ����� �������� XVIII ��. � ���� ������� ���������. �., 1980.

15. ����������� �.�. ������ � ����� ������. �., 1940.

�6. ���������� �. Գ�������� �����: � 3 �. �., 1979. �.1. 17.������ �. dz������ �����: � 50 �.

�8. ���������� �. ������ ��������� ���������. ���-����, 1956.

19. ������ �. ������ ������� �� ���� ˳����� // ������� ������. ˳�����. �., 1991, �.1.



����������� ���������� "����� ����"

�������� ��� "������ Pyci�" ��������, ��� �������� �� ����� ���������� �� � �������� ���� "��������� �����". ���� ���'����� �� � ����� ���������, ��� ���� � ��� ������������ ���������, � � ������ ������ ������ ��������� �� ������� �����. 170 ���� ����, � 1829-1830 ��., �� �������� �. ����������, "������ ����" ���� � ������ � �������� ������� [1].

�� 110-� ������ �� ���� ������� ������� (1846) �'������� ��������� ��������� ����� ������ ���������� ��������, ���� ������ � ���-����� � 1956 ����. � 1991-�, ����� �� 145 ������, �������� � ��������� ����� "����� Pyci�" ���� ���� - ������� ���������� ����, ����������, ������������. "�� ����� ��� ����, ��� �� ������������" [2], - ��������� � �������� �� ��������� ������� ����� ���������. ����� ����, ������� ������, �� � ������ 2000-�� ����������� ���� 275 ����, �� ��� ��������� � �������������� ������� ����� ���������.

�, ������, ������� ����: 160 ���� ����, � 1839-�, �������� ��������� ����� � ���������� ����� ��������� ����� Pyci� �������� ������� ��������� ������������ (��� 1, ���������-˳���� 1839). �������� ����� �� ��, �� ������� �� ���� �� ����� 7 ���� ������ �� ������������ ���'���� ����������� ���������� � 1846 ���� � �����.

��, ������, ����� �� ����� 155-���� �� ���� ������� ������� �������, ��� ������ �� ��� ��������� ������-����䳿������� ��������.

��������� �����, ������� ����� ���������� �������, ��������, �'������ �� ���� ������ ���� ��� � ������� ������ ���'����, ��� � ����� �������� ���������� � � ����, ���� �������� ��������� �� ���������� � ��������� ��� ���, �� ���� "�������������� ���������" [3] ������� �.��������; ���, ���� ������� �������� ��� �� �������� ������� �.�����, �.�����������, �.������, �.������, �.���������, �.�������-�����������, �.������������, �.����������� �� ���� ����� ���������. ������� ��� ������ �� � 1978 �. ���������� ������� ������ "U zr�deB romantyzmu i nowo|ytnej my[li sp�Becznej na Ukrainie", � ��� "������ Pyci�" ���������� �� ���� �� ������� ��������� �� �������������� ���������, � � �� ������볺 ��������� ���� ��������. ����������� ������������ �������� �����, � ��� ���������� ��� ������� �� ��������� ������, ��������, �.����� ��������, �� „podstawowa struktura wypowiedzi jest tu dyskurs historiozoficzny, mimo |e w niekt�rych partiach utworu ma on zdecydowanie charakter polityczny, moralistyczny i religijno-filozoficzny. Natomiast historiograflczny wykBad nie odgrywa w niej wikszej roli, bowiem speBnia tylko funkcje sBu|ebn uprawdopodobniajc i wzmacniajc zasadniczy dyskurs" [4].

�������� �� �����, ���� ��������, �� �������� ����������� "����� ����" ��������� ��� ���������� �������������������� ������������� ���������. ����������, ����� ���� �������������� ����� �������� �.������������, �.�����������, �. ������, ����� �������� �������� ����� ��������, �������'�, ��������, �������, �����, ����, �������.

����������� ���������� ��� - „zBo, kt�re niszczy innych, musi albo nagi si do og�lnego porzdku, albo zniszczy samo siebie" [5] - ������� ����������� �� ���������� ������� "����� ����" ������������ ����, ����������� ���� ������� ���������� �����������.

���� ������� �������������� ��������� ������������ �������� ������� � ��� ������� ³��, �����, �������'�. � �� � "���������� ����������� � ����� � ����������� ��������������� ���������" [6], - �������� �.�����.

��� �� � ����� �� ���, �� �������� ��������, ����� "����� ����" �������� ��������� �� ���������� �� ����������� (�� � �������, ����, ³��) �� ��� ����� ��������? ����������� �� ���� ������, � ������� ���� � ��������� ѳ� - "�������� ���������" - �������� ������������� �������� ��� ����� ��������.

�� ��� � ������������ - ���� �������������� �������� ���� �� ������ ���� � ��������� ������ ������, ���� ��������� sacrum, ����� ��������, �� ������ "�� �������� �����" [7], �� �� ����� �� �����? � ��� ���� � ����������� ���������� ������ ������� ��������� �����: ���������� ������ ��������, � ��� ������, ��� "� ���� ������� ������� � �� �������� ��� ��������, �� ���� � ��� ����� �������� � ����� ���������� �� �������� ������ ����� �� ���� �������� �������� �����, ��� ��������, ������������ � ����������� ��������� ����� ������, �� ���������� ������� ������� ��������"? [8]. �� ��������� � �� � ������ �������� ������, �� "�������� �� ������� �����, ������ ����", ������ ���� ����������� �������� ����������, ���� ������������� �� �������������, "�� �� ������ ������ � �� �� ���� ����������...".

��� ���볿, �������� ����, ��������� ������, ����� ��������� ��, �������������� �������� ������ �������� ����� ������ ��������� �������, � ��� ���� �� � ��� ���� ���� "������ ����". ��������� ���������� ��� ������ ����� ���� "������ ����" �� �������������������� �� ��� - �������� ������ �������, �� ������ ������������ - �� ������, ����� ��� ��� "����� � �����, ���� ������ �� ������� �� ��� ������� ��� �������� ������ ����������� ����� ����������, � � ���������� ���� ������� �������" [9]. � ��� ��������� �� ������� - �� ��������-��������� ������������ (�� � ���� �� "���������") � �� ������������-������������ ������������, � ��������������� �� ������� ��������� ��� - ����������������� (�� ���� ���� "De Libertate"):

���� ������ ����, � ���� ��������,
��������� ����, ����� �������!

������ "����� ���" � ����� � "����� ����" ������ ������������, � ���������� �� �� - ������, ����� ��������, ����� ���������. ��� �� � ����� ����? ���������� ������, �� �������� ������ �����, �����������, �� ���������� ���������� ��������������� ������� ������ � "����� ��� ������������ ������� ������, ����� ������� � ������������ ������� �������" [10]? �� ��������� ������� ������, �� ������� ���� ������? ���, �������, - ��������� ��������� ��������. �������, ��� � ���� ����� �� ������ ������ - ��������������� � ���������. �� ������ ������ ("������� ��������") - �� ���������� �������� �������� ��������� ��������� ������ � ��������� �����, �� �������� �������� ("������� ��������") - �� ������� �����������-�������� ��������� ����������� ������, �� ��������� ��������� - �� ���� �������� �������������� ������������" [11].

�� ����, ������ �. ��������� - ������������� "������ ����" �� �������� ����� ��������� �����������-�������� �����, �� �������� ��������� ����������� ��������� � �� �������� ��������� �����������-��������� �������� [12] �� ������ � �� ������� ���� ������ � ������, � ��� ���, �� ������ ����� ��������� �� �� ������ ����������� �������, �� "�������� ��� ���������" �����, "����� ��� ��������� �����" �������, "г� ��������" �������, "����'������������� ������" ���� ճ������������.

��-������ �������� �������� �������������� �������, � ����, � ������� �������� ��������� "����� ����" � ���� ����� ����� ����'������ ������������ XVII-XVIII ��. �� �� �������� �� ��������� ������� �������, ���� ��������. ������ ������� ����� „Teatralno[ dziejopisarstwa Renesansu i Baroku" [13] �� ���� ������, ������� � ���� "Kr�lestwo SBowian. Historiografia Renesansu i Baroku w krajach sBowiaDskich" �.����� ������ [14], "�������� �������� � ����������� ���������" ������� ����� [15], "������ �� ��������" �.����������-������� [16], ,,Latinitas" w historii i w pamici historycznej Europy Zriodkowo-Wschodniej" ��� ������ [17].

��� "����������� ҳ�� ˳��", ��������, ���� � �������� �� ���� ��������� ����� "���������� �������", "������������� ���", �� ��� ���������� ���������. �������, �� ��� ������� ������ �.��������� ��������� "������ ����" "������� ����������" [18] �� ���� ��� ���������� ������ ����������� ������� ���������� ����, ���� ��������� ���� ����������� ���� ����������� [19]. �� ������ ���� ���������� ���������� �������������� �������, ���� ��������� ������: ��, ����, ���, �� ���� ���� ���� �������� ���'����, �� �� �� ������ � ���������� ����� ������ ������� [20].

� ������ �������� ����� ������ ���� ���������� �� ������������ �����������, �� ������� �������� [21]. ������� ���� ��: ������ ������ ��������, ��������� �������� ����������� �����, ���������� ����� �� ������, � ����� ���������� ����������� (���� �� ���������� ����������) "������������ ����� ������������ � ������������, �� ���������� �������� ����������� "[22], ���������� �������.

��������� ������� ������� � �������������� �������. ��������� ����� � ������� � "����� ����" ���������� � ��� ������������� �����, ��� ����� ������ �������� ��������� �������, ���������� �������������� � ����� �� ���������� ����'������ ������������ XVII-XVIII ������, ���� ������, �� �������� �.����� �������, „w przedBu|eniu retorycznej tradycji cyceronskiej, a tak|e w dydaktyzmie i moralizmie, realizowanym przez dostosowanie pewnych wzor�w, figur i [rodk�w wyrazenia nale|cych m.in. do zespolu "znakow teatralnych"" [23].

��� "������������" � "������������", ��� ������������� ������� � ����������� ���, �������� - ��� "������ ������", �������� �������� � ������ - ��� �� ����������� �� ���������� ��������� ��������, �� "����� ����".

����������, �� �� ��� ���, ���� ������ �� ���� ����� �������, ������������� ������ ��������� � ���� �����, �� �� ����� ���������� ��������, ��� � �������� �� ������ ��������. ���, ��������� �������� �.��������������, �����������, �� "����� ����������� �������� � ���������� ����������� � XVII ���� ���� ���-�������� ����", ��������� �� ��������, �� ���� "���-�������� ���������� � �������������� ��������� ������� ������ ������-��������� ����" [24].

� �������� ������ ��� ��� ��� ����������� ����� ������, ��� � ������ ���������� �� ���� XVIII ��. � ������������ - ����� �������� ����������� ��������������� ����� � ��������������. "��������������, - ������� ����� ������, - �� �� ����������, �� "�����������" ��� ������ ���������" [25].

��������� ������������ ����'������ ������������ XVI-XVIII ��.��. - �����, ������ �������� ������� �� ������� ����������, ������, ��������, �������� ��������, �� ��������, �� „estetyczny autorytet Cycerona zaci|yB na jzykowych i stylistycznych ambicjach humanistow, staB si nie tylko najlepszym, lecz z czasem i jedynym postuBowanym modelem imitacyjnym" [26].

�� ������� �.����������, �������������� ����� ���������������, jako rozwlekBy (fusus), obszerny (amplus), powa|ny (gravis), przyjemny (suavis), uczony (eruditus), budzcy podziw (admirabilis), wygBadzony (politus), szBachetny (libera-lis); cechuj go uczucia i pasja, jak [wiatBa bByszcz w nim sBowa i mysli, ozdabiaj figury, przydaje wzniosBo[ci amplifikacja; ma wielk sil wzruszania" [27].

� �. ���������� ������ �� ���������� ����������: „[...] styl oratorski, periodyczny, peBny, logicznie konsekwentny, jasny, chocia| nieprosty, o budowie gBownie hipotetycznej, zdobny w figury zdaniowe, brzemienne harmonijny, nadajacy si gB�wnie do audialnej percepcji, perswazyjny i emocjonalny - to model Cycerona" [28].

����, � ���������� ��������� ��� ���������� ������� ��������� ������������ ����'������ ������������, � ���� ���� � ���������, �������� ������� ��� � �� ���� ������ �� ������ ���� ��������� ������� ������� ���������, ������� ��������, ������ �������, � � ����� ������, � �� � ����� ��������� �����, �� ����� ��� ����� ��'����� �������� ������. "������ ����" ��� �� ������� ��������, ������� ���� � �������� ��������������� ������������, ������� �������� �����������, ������������� ��������� �� ���� ������� ����� �� �������.

����������� � �������������� "����� ����" ������ � ����, �� ������ �������� ��������� � ������� ����, �� �������������� �� ����������� ����� �������� "������ ���������� ��". "����� ��������", ��� ������� ��������� ����� �� ���������� ������������, ��������� � ��������� �������� ������������� ���������� ������ �� ������, ��������� �������������, ���������� �� ����� ��������� �������, ���������� ��������� ���������, ����������, ������������� �����, ����������� ��������� ����, ���������� �������������. � "����� ����" ���� ���� ����������� ����� �� ������� ������������� �������. ������������ ������� � ����� ������� ������������� ������� �� ���������� "�������� ����", �� ������ �� ��� �����������. ������������� �������� ����������� � � ������� ���� �����, ����������� �� ���� ������������-��������������� � ������ „kuasi-monologicznych rol imagiha-cyjnych aktor�w" [29]. ��� �������� ������ �����������-����������� ���������: ������ 䳿 ��������� �� "����� ����" ��� "����� �����".

� "����� Pyci�" - �� ��������� �����, ������������� �� ��������� ������������ ������� ����� ��������� �� - � ������������ �� ����������� � ������, ��������, ��������-���������� ��������� �� ������, � ��������� ������, ����� �������� �� ��������� ������, �������, ���������� �����. � "����� ����" �� ����������� ��������� �������� �, �� � ������ ������� ��������, �� �� ��泺 �� �����, ��������������, �������, ��������, �� � ������ �������. ��� "����� ����" ����������� ������� ����� "������������ �����" - �����, �������� ��� �����, � ������������ �� � �����: "³��� � � �����⳺�� ���� �������� � ���������� ��� ��� ������, ��, �� ��������� �� ��, �� ���� ������� ������ �-�� ����� ��������� ����� ����� ��������� ��������, ���� � ���� � �������, �� ���������, �� � ��� �� �������� � ����� ����� ����������� � ����������� ��������� � �������� ������� ���������� ���������, � ������ ������������ �������, �� ���������, ����, �� ���������� � ����������, ��� �������� �� ������������ �� ��� ������� �� �������, �� �� ���� ���� ��������� � ��������� ����� � ���� � ������� �� ��������, ���������� � ���������� � ���� ���� � ������ ���������, �� �� � �� ����� ���� ������������� ��������� � ������������, ��������� � ������ ���� � ������� ���� �� �� ���� � �� �� ����� �������" [30], - ��� ��� � ���� �� ������� �������������.

"[...] �������� ���, �� �� ���� ����� ���㳿 � ������ ������, ��� � �������� ������� ���� �� ����, � ������ ���� [������� - �. �.] ������������� ���� ���������, �� ���� ���� �������" [31], - ������� �������, �� � �����, �� ������ ����� � ����� �� ����� ������������ ������ ��������, ��� ��� "������������� ���� �� ������� ������������� �������" [32] �� ������, ��� ����� ����� ����������.

����������� ���� ���������� ������������-��������� �� ������ ��������, ��������� �� ��������� ������������ ����� - ����������� � "����� ����" ���� ������, � ��������� �� �� 䳿 ��������� �����, �� �� 䳿 ������� � ��������������� ������������������ ��� ���������� ������� [33], � ���� ��� ��������� ������ ����� ������� ��������� ��䳿, �� ������������ ������������� �������.

� �������� ������ ��� ����������� ����� �� ���� "���������� - �������", ����� ��� ��������������, �� ���������� ��������������� ���������� �������� ����������� �������� �򳺿 ������ �������� - ����, �� ���������� �� ������������� �� �������������, ����� ����������� ��������, "������� ����� ������������ ����� ������� ������" [34]. ���, ����� ������ ��������, ���� � ���� �������, �� �� �������� "���������� �� ����������", ��� ����� ���������� ������������ �������, ��� � "�������� ������� ��� � ����� �������". ���� ���? - ��� ������'������ �������� ��������� ������������� ������� ������, ���������� �������� �������� � ���������� ����, ��� ����� ��������� � � ������ ����, �� �� ������ ������������ (�� 1765 �.), �� "[...] ������ � ��������, �� ���� �� �������� � �� �������� �� ����", � ����������� �� ������ ��������� �����, �� ����� "���� ���������", �� ��� � ���������� "�� �������� ������� �������� ������� ��������..." [35].

� ������� ������� (������ �� � ����������-������������ �������� ���� �������� �� ���� ³���������) ������� �����, ����������� ����� ���'����� � ��������� "�����������" (������� - �� ֳ�������), ����, � ����������� � ���������������. ����� � ��������� �������� �� � "����� ����" ������� ������ ������ ������糿 - ������������, ���� ��������� �������������� ������� ������� - ��������� ������. �������������, ������������� ���� ������ �����, ���� ����� � ������, ���� ������� ��� ���������, ����� �, ���� �� �������� ������.

"������ ������� ������� ����� � ���������, ������� ������� ����� ������������ � ������� �������� ����� �� ϳ���� �� ϳ����. �� ����� �� ���������� ����� ���� ��� ����������" [36], - ��� ������� ��� ����� ���������� ��������� ����� �� ������ ���������� �����.

������� �� � ����� ����� ������ ����� �������� ���������� ����, ��� ������������, �� ���� ����� � �������� �� ����� ��������� ���� ����, ������� "����������� �������� ������ ������ ������" [37]. ����������, ���� ���������� � ���� �������� ��������, ����� ���� ���� ������� � ���������, �� � ��������� ������ ����� �������� �� ������ ������� ����� �� ����������� �������, ������� ���� ��� ������������ ��������. ��������� ����� � ������� � ����'������ ������������ XVII-XVIII ������:

„Uznanie historii, pojmowanej jako magistra vitae, za zbior egzempl�w byBo jeszcze jedn przyczyn, deformacji prawdy oraz jednostronnej interpretacji fakt�w, kt�re czsto swiadomie adaptowano do wBasnych cel�w ideologicznych i politycznych lub, po prostu i zwyczajnie, do osobistych zainteresowaD autora" [38], - ������� �.����� ������.

������ � �������� (��� �������), ��������� ���������, ������ ���� ��������� ���������� ������, - ������� ������� �������� ���������� ����� � "����� ����". ����� ������ ������ ���������� �� ������� ����������, �� �� ������ � ������� ��� �������㳿 ���� [39], � ���������� ����� ����� ������, ��������� ѳ��, � ������������ ������ "������ ��������" ��� ��, �� �����-�� ����������, ��������� �� �� ������� ��������� ������ ���� ������, � "������ �� ��� �� ������" [40], � ������� �� ������ ������� ������, � ������� �������� ������������� �������, ������, ���� ���� ������, ���� �������� ��������� ������ � ������ �� ��������� ������ ������� "����� ������� �������� ��� ������� � �����" [41]. ������� �� ����� ��������� ������, ��������, �������� loci communes - ��� �� ��� "����� � ������� ������糿" [42] � ����������� �������. �������������� ��� � ��������������� � �� �������: �� ������ ��� ���� �� ��������� ����������������, ������ - ����� �������� �� ������, ����� �������� ���� ������ � �������� �������� - �� ���� ��������� ����������, �� ���� � �����, �������, ���������:

"�������� ��� ��������� ���� ���� ������� �� ���������", - �������� ������. ���� "������� ������� ������� ������� ���� �����", - ���������� ���������� ������� �� 7 ������� 1649 �. � ����� No 7. � ���� �������� ���� �����, "�� ������ �� ���� � ������� � � ��������, �� ���� �� ������ � ������ ��� ����� ������������� �����, ����� �� ����������" [43], - ��� ���� ��������� ������, ����� ������� ������, �������� ������ ������������. � ���� ��, ���� ������� � "�������� ����� ������ ��������" ������� �� �������� �������� "������������ ������ ����� ������� ����" [44]. ��� � ����� ����, ���� "�������� ���� �������� ���� � ������� � ��� ������� �����������, �� ������� �������� ������, �������� ������..." [45].

��� ��� � "����� ����" ���������� ������ �������, �����������, �������������� �� �. ���������� [46]. ��������� ������ � �����, �� ���, ��������� � "����������� ��� ������� ������������� �����, ������ �������� � ������ ���������" [47], �� ����������� �.����, � �.��������� ������� ����������: "���������� ������� ��������� ������ ������ ������ ��� ��������� ��� ������ ����� �������� �������" [48]. � ������������������ ������ �� ���� ����� ������, ��� ���� �� ������ ������� �������������. � ���� ����, �� ����������� �������, �� ��������� ������ �. �������, �� ���������� �������� [49].

����� "����� ����" ������ �� ����������� �������������, ��� � �� ����������� � ��������� �� �� ������� � ����� ����� ��������������. ���� � �������� ���������, � �������� � � ������������ �� ����������� ������ ����� ��������� �������, �� � "����� Pyci�" ������� �������� ���� � ������ �������, �� �������� � �������� �� ��� ��������� �����, ������, �� � "�����" �.��������������, ����� �� ��� ����. ����� �� ��������-�������� ��������� � "����� ����" �� ���� � �������-�������������, � ����������, � ���������������. ��������, �������, ������� ������� ������ ��������� ������. ����� ��� ������ �����������, �������������� ����� ������ ������������ ������ �� ���������� ������� �����.

"������ ����" - ��� ��������� ���������, ��� �� ����� ����������� �� ����� ���������� ��������. �� ������ �������, ����� ��� �� ������� ������ � �������, �� ��������� �� ����������� � ����-����������� �����쳿. ��� ������ �������� ���������� ����������� ���� �������, ���� ��������, �� ��������� �������, �������� ������� � ��������� �������� � ��������� [50], �� ��� �������� �� ������. �� �������� ������� ���� ������ �����, ��� ���� �� � ���������� ������� [51] � ����� ��������� ������������ XVII-XVIII ������. ����, ����, �� �������� � ������ ������� �� ��� �������� "����� ����", ���������� �� �������� ���������� �� ������������ �������� �������������� ��������, ��� � ����� ��. � ������ �������� �� ������� ���������� �� "��������������", "���������", "���������", "���������" [52].

�� ���������� ������ �������������� ������������ - �������� ��������. ���������, � ���������� �������� ���������� ���� ���� ����� (��� ������). ������ ��� ���������� ���� ��������, �� ���������� �� ����� ������������ �������, � � ������� ��������, � �������, ������� �� ���������� ������������ �������. �� ����������� ������ ������� ���������� �������� �����������, �� ���� ������ �� ���������, �������� � ����������� ��������, �� �������. �������� �������� � ������� ���� ���������� ��������������. ³� �������� ���������� ����� "����� ����" ��� �������� ��������� ����, �� � ������ ������, �� ���� ����, ��� �������� ���� ������ ��������, ������� �������� ������ � �������, �������� � ���������� �����. ������� �� ����������� ����������� �� ����������� ��������� (� �� �'��������, �������� ������� ��� ��� ���� �� ���� ����� � �����) - � ��������, � ���������� ���� ���������� ���������� "����� ����".

���������:

1. "������" 1887, No l, C. 177.

2. �.����, ʳ���� ��� ����������� // ������ ����, ��� 1991, �. 29.

3. �������������� ��������� ������� �������� ������ "������ ����" �. ���������� � ����� "�� ������ ��������� �������� ������ "����� ����".

4. S.Kozak, U zr�del romantyzmu i nowo|ytnej my[li spoBecznej na Ukrainie, Wroclaw-Warszawa--Krak�w-GdaDsk 1978, S. 132.

5 H.J. Gottfried, Mysli o filozofii dziejow, Krakow 1962, S. 269.

6. S.Kozak, U zr�del romantyzmu .., op.cit., S. 112.

7. �. ������, ������ �������� ���������, ������ 1935, �. VIII, �. 118.

8. ������ Pyci�. �������� �. �����, ��� 1991, C. 37.

9. �.�������, ��������, ��� 1848, �. 1, C. 31.

10. S.Kozak, U zr�del romantyzmu .., op.cit., S. 108.

11. �.��������, ������� ������ // ������ ����. �������� �. ���������, ���-���� 1956, �. XVII.

12. ���. �.��������, �������.., op.cit., S. V.

13. G.Brogi Bercoff, „Teatralnosc" dziejopisarstwa renesansu i baroku // Publiczno[ literacka i teatralna w dawnej Polsce, Warszawa 1985, S. 187-203.

14. G.Brogi Bercoff, Kr�lestwo SBowian. Historiografia Renesansu i Baroku w krajach sBowiaDskich, Izabelin 1998, 310 s.

15. H.White, The Content ofthe Form, London 1990, 237 s.

16. T.Chynczewska-Hennel, Lacina na Zapororzu // Lacina w Polsce 1995, Nr 1-2, s. 61-72. " J. Axer, ,,Latinitas" w historii i pamici historycznej Europy Zrodkowo-Wschodniej. Paradoksy cigBo[ci i niecigBo[ci [w:] Lacina w Polsce 1995, Nr 1-2, S. 81-89.

18. �.��������, ������� ������, op.cit., C. VII.

19. �.�������, ��������� ��������� ����� �������� XVIII ��. � ���� ������� ���������, ��� 1980, C. 296-299.

20. �.������, ����������� ������� "����� ����" // ������ ����, ��� 1991, C. 5-28.

21. G.Brogi Berco ff, Krolestwo Slowian, op.cit., S. 156.

22. G.Brogi Bercoff, „Teatralnosc" dziejopisarstwa.., op.cit., S. 187-188.

23. Ibidem, s. 203. �.������ ��� ������� ����� �� ��, �� � ������� ������� XIX ��. � �������������������� ������� ����� ����� �������� ����: "�������������� ����� � �����. ������������� ����� ����������� ������ � ����������� �������� � ��������� ���� �����" (�.������, ����� u ������������� � �������� XIX ���� // Semiotyka � struktura tekstu. Studia po[wicone VII Miedzynarodowemu Kongresowi SBawist�w, Warszawa 1973, S. 343.

24. �.�������������, XVII ��� � ������� ������� ���������� (������������� ������ � ���� ������� ������� ���������� XVII ����), �����-���������. 1884, C. 16.

25. G.Brogi Bercoff, Kr�lestwo SBowian, op.cit., S. 108.

26. B.Otwinowska, Ciceronianizm polski // Literatura staropolska i jej zwizki europejskie, Wroclaw-Warszawa-Krak�w-GdaDsk Jc 1973, S. 102.

27. E.UIcinaite, Teoria retoryczna w Polsce i na Litwie w XVII wieku. Proba rekonstrukcji schematu retorycznego, Wrodaw-Warszawa-Krak�w-GdaDsk 1973, S. 102.

28. B.Otwinowska, Ciceronianizm polski, op.cit., S. 103.

29. G.Brogi Bercoff, „Teatralnosc" dziejopisarstwa.., op.cit., S. 203.

30. ������ ����, op.cit., S. 182-183.

31. Ibidem, S. 183.

32. ���� ��� �. �������� �������� ����������� "����� ����", �����������: "� ����� ����������� "����� ����" ������ ���� ������ � �������������, ���� - ���� � �������� - �������" (���. �. ��������, ������� ������, op.cit., C. XVII.

33. ���� ���������� ������� ������� ������ ������������ � XVI ��. �������� ����� ����������� �� - ���� XV � XVI ��., � �������� "������ ��������������� � XVII-XVIII ��. ������ ����������� �� ���� ��� � XVII ��. � ��'���� �� ��������� �������������� ������������, �������� ����������� ������ � ���� ����������, ����� ����������� ������ ������� ������, ������� ���� ���������� �� �����������" (J. A. Drob, Trzyzegary. Obraz czasu i przestrzeni w polskich kazaniach barokowych, Lublin 1998, S. 104-105).

34. ���. �. M. ����������, ����������� ��������� � ������� ����������: ��������� ��� �������������� �. ������� u ��������������� ����������, ������ 1919, C. 25. �������� ��������, �� � ��� ���� ������ ���������� ��������� ���������������� ��������� �� �����������-����������� �������, �� ����������� �� ����������� �������� �� ����� - ���� � ����������� �� ����������� ������ ��-������������� ������� ���������� � ������ ��������� ������� � ����� "����� ����", op.cit., C. 33-46.

35. ������ ����, op.cit., C. 316.

36. Ibidem, C. 313.

37. �.����, ʳ���� ��� �����������, op.cit., C. 29.

38. G.Brogi Bercoff, Krolestwo Slowian.., op.cit., C. 99.

39 ����� ������ ������ ��������� �� ��������� ���� ����� ��������� ��'� - ����, ��� �� �������� ������ �� ���� �� ����� ������� ��� � �� �������� ����. �������� ����� "������" � �������������� ������ ����, ����� ���� �������� ����� ������������ ������ ��������� �������. ������ ��������������� ���� �� ������ �� ������ ��������� �� ��������� VI ������� �������� (���.: �. ������, ����, ������ ��?, ³������ 1964).

40. ������ ����, op.cit., C. 35.

41. Ibidem, C. 81.

42. ����� „broD i [rodek perswazji" ���������� � ����� �.����� ������� �� �����, �� ������� ������� ����������� ������� loci communes � ������ ������������ // G. Brogi Bercoff, Kr�lestwo SBowian.., op.cit., S. 101.

43. ������ ����, C. 187.

44. Ibidem, C. 34.

45. Ibidem, C. 35.

46. "���� ���, ����� ����, �� ����������� �������� ������ � ���, �������, ��������� �������� � ������� ����� �������� ���� ��� ��� � �������, � ����� � ��� ����� �������", - ����������� 9 ������ 1846 �., �������� ������ ���������� �������� ����� ���� (���.: ������ ����, ���-���� 1956, C. 1).

41. �.����, ʳ���� ��� �����������, op.cit., c. 29.

48. �.���������, ��������� ��������� ������, ��� 1992, C. 17.

49. �.�������, ������������, ������ 1991, C. 93.

50. ���.: E. Ulcinaite, Teoria.., op.cit.; M. Korolko, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990.

51. �������� �������� ��������� ���� ��������� ���������� � �����: T. Chynczewska-Hennel, Lacina na Zapororzu, op.cit., S. 61-72.

52. B.Otwinowska, Ciceronianizm polski, op.cit., S. 111.





��Ҳ� ����� ��������� � ����������� ˲�������

���� ���� ������ �������� ����������� � �VIII ������. �� ���� �������� �������� ��������� ������������� �������� �.��������� [1, 144]. ����� �� ����� ������� ��� ��������� ��������� ����� ����. � ����� ����������� ����������� �V��-�V� ��. �� �� �������� ����� ��'����� �����, �����, ���������, � �������� �������� � �������� �.��������� � 1742 ���� "��� ����� ������ ������" ��� � ��������, ����� �� 800 ������� "��� ����� ��������" �.�������. �������� � ������ ��������� �������� ���� �� ��'������ �����, �� � ������ ���� ����������� ������ �� ���� ���������� ��������� �������� �����, ���������� ������� ������� �������, � ������ - ���� ������������ �� ����������� ��������-������������ �����, �� ����� ����� ���� ������. ������� ��� ������ ���������� ����������, � ����� ������������ ����������� ������� ������ ������������ ����������. �� �����, � ���� ��� ������� ���� ���� ����� ������, ��������� �������������� �� ����� �������� ������� ��������� � ���� ��������� �������. ��� ��� �������� ����������� ����� ��������� ��������.

��������� ���� ����� � �������������� ���� ����� ���������, ������-�� � ������������ ��� �� ������� ���������������� ������� �� "����� ����". �������� ����� ������, ��� ����� ������� �� ��� "��� ����, ��� �� ������������" (�� �������� ����������� "����� ����" ���� ����), ������� ������� ������ ����� ������ �� ������������� ����� ��������� ����� - ������ ����������.

� ������ 1999 ���� ����������� 275 ���� �� ��� ������� ����� ����� ��������� � ��������� �������������� ������. �� ������������ ������ ���� ����������, �� ������ ������������� ������, ����������� �������. � �������� ������ ������������� ���������� ����� ����� �� ���� �� ������� ���� ������������ "����", ��� �������� ������� ����������� ����� ���������� ���� �� �����������, ��� � ������ ��������� �������. ׳���� ���� ����� �������� ��������, ����������, �.���������.

��������� �� �� ������ ������ ����� ��������� (29 ������ 1724 ����) ��������� ���� ���� ��� ��������, � ��������� ����� ��������� �� �����������, � ������ ������� ����� ��� ��, �� ������� ���� �� ������� � ���������� ��������, �� "������������ ��� �� � � ������ �� �������� ������� 18 (�� ������ ������. - �.�.) �����, ������� ������ �� ������� ��������� 1724 ����" [2, 202].

����� ����������� ��� ������ ������������� ���������� ����� ���� �� �� �� ���������, �� ������ �������� ��� ������� ���� ����� ���������� �� ����������. ��� �� ���� ��� ��������, � ������ �� �������� �������� ����� �������� ( � �� � ������� �����������) ��� ��������� �� ���� ���������. ������� �������� ������� ��� ������ � ���������� �������� ���������. �� ����� �� ����� ��������� ����� ����� ������ I ������� ������, ������� ����������. �� �� ����� �� �� ������, ��� �������� ������ ����� ������, - ����� ���������� ������ � ������� ����������. � � "� �������� ��� ��������� � ����� �����…" �.������� ��������� ����� ���������� ����������-��: �����������, ��� ����� I ������ ��������� �������� ���� ������ �� ������������, �����, �� ����� "���� ����� ������ ������" [3, 50]. ������ ����, ��� ����� I ������ ����������� ����� ���������, �������, ��� ���� �� ���� ������ ��������� �� ��� ������� ������ �������� 7 ��������� 1708 ����.

�� ����� � ���� ���� ���������� ���� ���������� ��� ��������? �������� �� 8 ������ 1725 ���� ������ �������� ������������ ��������� �������� � ����, �� ���� ������ ����� ������ �������� ������� ���������, ��������, ��������� � �����, ���������, ���������� ������ � ����������, ���������� �������� ������ � �.�. �������, ��� ������ ����� ��������, � ���� ����������� ������������ ������. ��������, �� ��������� �������� ���� ������������, ���� ������ ���������� �������� ������������ ����㳿 �� ��������� ������ �� ������������ ���� �� ���� ���, �� � ����� �����, �� ����������� ��������, "����� � ��� ���� ������ ������ �� �����, � ���� �� ������ ������ �� ���� ������ ���������" [4, 6]. � ��'���� � ��� ���������, ������� �� ������ ���� ��������� �� ���������� � ������������. ����� ���� �������� ����������� � �������� �� 8 ������ 1725 ���� ��� ������ ����� ��������� �� ��������� ��������. ��������� �������� ������� ������ �������, ��������, ����� ��������� ��������� ������� ����� ���������, ����������� �������� ��������� �� ���� �����.

����������, �� �� � 1861-�� ���� � ������ ����� �.������������� "������� �� ��������� ����� �������� ����, ���������� ���������?" ����������� ������� ������� 򳺿 ���������� �������� � ����������� ��� ����� ���������, ��� �� ��� ��� ��� ������������ � ��������� ������������ .

��������� ��������, �������������� �������� ������� �.�������������, � ������ ������������ � ���� � ����������, ��� �'������� � "������� ������" �� 1880 ��, - �������� �������������� � ����� �.���������.

�������� �������� ������ �������� � ��������� ���� �������� �� 8 /19 ������ 1725 ����, ��� � ������������ �� ��������������� �� 1861 ����� (����� ����� ����� �.�������������). ̳�������� �� ��������� ������������� ������� �.�������� (�VIII ��� "������ ����� �� ����� ����� �������"), � ��������� (�� ���������� �����������) �.������, �.�������������. �� ����� �������� ����������� � ���� ����� �.���������. �������� ���������������� ������� ��� ������������ ������ �������.

��� �� ���������� �����, ����������� ��������, ���� �� ������ ������ ������. ���������, ��� � "������� �������� ���������" ������ ������ ����������� �������� 1723 ����� ��� ��, �� ��������� �������� ������� ������� � ���� ������ "�� ������� �������, ����������� � ���������", �������� � ���� ������� �������� "� �������� �������� �������� �������" [5, 308]. �� ����, ��� ������� ������ ��������� ������� ���� ��������, �������: "������������� ��������� ���������� ���� ������ ��������� �� �������� �� �����-���������� ����� ����" [5, 308-309] ���� � ���� ��� �� �� ������������. ��������� ������ ��������� �������� �������� ����� ������������ ������ [6, 32-33].

����� ������������ �� �� ������ �������� � ������ ��������� ����� ��� ��, �� ��������� �������� ����������� ����� ����� ��, �� ������ ��������� ��� �� ����������: "������ ������ ��������� " [7, 140]. ����� ������������ ���� ��� ���� ��������� ��� ��, �� ������������� ����㳺� ���� ��������� �� ���������� ����� ����� �������, ��������� �� ���� ������ ���������. � ��'���� � ��� ���������� �������� ��������� ������� ������� �� ���� ��������. ���� � ����� ����� ���� ��������, �� ���������� ������ ���������, ������ �� ����� �� ���� � ����� ��������� ������������ ������ ������� �������������, � � ��������� ����� �� ������� ��������.

�������� ����� �������� ������������ ��������� ������� ��������� �����: �����������, "����� ������ ���� ��� � �������� ������� �� ���������, ������ �� ���������" [7, 141]. ���� ������� �������� �� ���� �� �������� ������ ������������ ����������� ����� - ����������� �� ����� �������������. ��� � ������ ������� ��� ����� ���������� ������������: � ��� ���� ��� �� ���� ���� ��������, � � ���� ��������� �� ����������� ����������� ���������� ���� �������. �������� �� �� �����, �� �, ���������, � "� ��������� ��� �������� � ����� �����" �.������� �������� �������� ������ �������� ��������: �������� ��������� ������� ���� ��� ������������ ������ ������������� �� ��� ������� ��������, ��� "�� �� ���� � ��������� ��� ����� ���������������" [3, 118] ������ ���������� �� �������� �����. ���� ���������� ������ �� ���� ������������ ���������� ��������, ��� � �������� ������� �� ������������ �������� �������, �� ���� "���� ���� �����" � ��� �����.

�� �� ����� ��������������� ���'����, ��� �������� � ������������, � ��������� ����������� �������� �� ��������� ������, �������� ��� ������ ��������� �� �� � ���� ������� ���� "���". �� "������ ����", ����� � ��������� � � ���� ����, �� � ��� ������� ������ ���������� �� ��������� �� ���������� ����� ��������. ���� � �������� ��������� �������� ���������, ������������� � ������������� ����, ���� ��� ������������ ����� ������ ������ �� "����� ����". ������� ��� ��������� "������� ������������ �������� � ����� ����� �� 1765 ����", � ��� ����� ��������� ������������ ��������, � ������� ������ ���� �������� ������ ������ �� ��������� ������� ������������ �������� ��������� ��������.

����� ���'���� � ������ ������ ��������� "����", ���� � ���� ����� ���������, �������� ��� ����������, ���������� ��������� ������ ������� �� ������������, ��� � �������������. �������� �������� �������� ��� �� ���� �� ������������, �, �������, ���������������. ���, �.��������� � ����� "����� ���������" ��������: "�������� ���� � �������� ��������� � ����� ������, ����� ���� ����� ������ �� �� ���� ��������, � �� ��� ��� � ����� ���������� ���� � �������, ���� ����� �������� �� ���� � ��������� � ������ ���� ����� ������� ��������, ��� ���� ������� ��������� � ������ ��������" [4, 89]. "������ ����" ���� ���'��� ������ ����� ��������� �� ��������� �������� ���� ���� ������. ���� ���������� �� ����� � ������, �������� ��������� ����㳿 ��������� ������ ������� ������� � ��������� �� ��� �������� �� ������ "��� ����� �� ����� ���� �� ������ � �������� ����� ��������� �������, �� ��������� �������� ������������ ���������" [9, 285].

��������� � ���������� ������ ������� �� ������ ��� ������� ������� �� ���������, � ����� ������� �� ����㳿 ����, ���� ������� ��� ��� ������ � ������� �� �������, "�������� �� ���� ������, ���� ������ � � �������� �������� ����������, �� ������� ����� �����, �� � �������" [9,285]. �����, ������������ �� ������, ��� ����� ����� � ������� �������, "�� ��������� ������ � �� �������� �� �� ��, � ������� ����������� � ���������, �� ���������� � ���������, ��������� �� ������� �� ���������� ����� ���������� ���'���" [9, 285].

��� � ���������� ������� ������������� ����� ��������� ������� ������ ����������� �������� �������������� ����, � ������ ��� - ���� ������, ������ ���� �������. ���, �� ������, �� � � ����������, �� ����� �� ������� ���������� ������� ���� ����, ������� �������: "ϳ��� ���� � ������ ����� ���� 1723 -�� ���� �� ����㳿 ����������: ���������� ���������, ����� ������������ �������, ������ ������������ ������ ������ � ���������� ���������: ����� ���������� � ���������, ������� � ����������, ������� � ������ �� � ���� ������������ ³��������: ���������������, ������� � ����������". �� ���� �����, ��� ������� ���� ������ �� ����� ������� ������, ������ �������-������� ������ �� ����: �������� ������ ����� ����� ������ ���������, ���������� � ������ ������� ������� ��������� ����� �� ��� ������ �����, ��-��� �� ��� ���������� ����� "���� ����� ������ �" - ������-������� ���������� ������� �������� "���������� ������� ����, ���������� ����� ��������� � ������� ���� �������� �� ��������� ���������� �� ���� ��������� ��������, � ������� �� �������� ����� ���� � ������, ���������� �������� �� �������� ��������� ��������� �����������, � ��� ����� � ���� ��������� �� ������� ��� �������� ������� ��������" [ 9, 285-286].

��������� � �������� ��� ��������� ��������� ����� ����������: ����� ������ ������ ����� ������� ���� ������������� �������� � ������ ��������

����� 10 ��������� 1723 ���� ���������� ������ ������: �������� ���� ��������� �� ���� ��'������� � ������������ ������ ������� �����. ���� � ��� ��������� ����� ���� ���������, ����� ��������� ��������� �� ���� � ������ �������: "����, ��������, � ������, � ����� ������� ��������� �� ����� ���, �� �� �������� ����� ����� � �� ��������� ���������� ���������� ������. ������� � ���������, ��� � ������ ���� ����� ����� ��� �������� ���� �����, � ������, �� �������� ��� ������ �������� � ���������� ���� �� ������� ����, � ����� ������� ����� � ��������� �� ���� ��������� � ��������, � ���� ����� ��������� �� �������� �� ���� �������. ������ � ��������, �� ��, � ��������, �������� ���� ����� ������, ������ ��� ������ ������ ���� � ����� � ���� ��'�������, ���������� �� ��������� ������ ����� ����? �������, �� ��� ���������, � ���� ���������� ����, � ���������� �����, � ��� ������� ��� ��������, � ������ ����� �� ��������������� � �� ����� �� �������. �� ������� � ������� ������ ������ ����� ��� ������ �� ������� ����, ���������� ����� � ��� ���� �����������, ������� �������� ����� ���� � ������, ���������� ���������� �����������, �� �� � ��, ��������, ������� ���� ������������. ����� ��� ����� ������������ � ��������� ����� �������, ������� � �������� ������� ��� ����������� ������ ���� � ����� ���, ���� �� � ����� ��� ���� � ����� ��������� � �������� � ����� ���������� ���� � ����� ����. � � ���� �������� � ���� �������� � ��� ���� ����; ��� �� � ������� ���� �� �����������, ���� ����, ������ ���������� ��� ��� � ���� ��������� �������� � ��������� �����, �, �� ������ ��� ���������� �� ������, ���� �������� ���� �������� ������������ �������� ���� �� ���� � ���. �� ��� �����, �� �� ��� ���� �������� ��쳿 �������� �������� �� ���� ���� � � ������ �����, �� ��������� ��� ���� �� �� �� ����� �� ������� � ����� ��� �������� ���������� ��������� �������� � ���������� ��������� �����; ��� �� �� �������� �� ���� ���� ������� �� ������ �, ������ ������ �� ��������, ������ � �������� ������� � ������� ������� ������ ������� � ��������, ���� ���� �� ������ � ��������� ���������� �������, �������� ��� �� ����� ����� ������, �� ����� ������ �������� �� �����, ������ �� ������. �� � �������� � �������� ���� ���������, ������, ������� �������� ����. �������� ���������, �� ������� ��� ���� � �� ������ ���� �� ������ ����� � ����� �����������, ������ ����� ��, �� �� ����� ������ ���, �� �������� ���� ���� ����. ����, ����� �� ������� ������� ��������������� � ���������, �� ���� ������ ��������� ���� � �������� ����, �� �� �� ����, ���������� �������? �� ������� ��� � ����������� �� ����� ����. ��� ����� ��������� �����, �������������� ������ ������ � �������, ��������� ���� � ��� ������ � ��������� ��������� ���. ������������ ������ � ������� ������ �� ����������� � ������ ���������� ������, � �� �������������� �������, ���� ������ ��������� � �������� ���� ��������� ������� ������. ����, �� �� ��� ������� ������� � ����� �'������, �� �������� ��� ������� � �������� �� ������ �����������, ���, ���� �� ����, ���� ��� ������, � ��������, �� ���������� �������� ��� ��� �������� ����� ����� ��� ����, ����������� �����, �� �������� ���� � ������ ������" [9, 287-288].

�� ������ ������, ����� ���� - ���� ���������� ��� ������������ ��������� ���������� �� ����� �������������, ����, ���������, � ������ ������-��������� ����� ���������� � ����������� "��������� ���������� � �����, � ��������� �� ����� ����� �������" [10, 111] . ����� �������� ����� ������ ����� � ��������� ������� ������� ����� ������ ���������� ��������: �� � ������� ������ �� ����� ���� ����� ����������, ������; �� � ������������ �������� ������ �� ����. �������� ����� ������� ���� ���� �����, ������ ������� �� �����. ���������� �� ����, �������� �������� �� ����, ��䳺� �� ���� ��������� ��� ������� ��������� ���� ������� �� ����, ��� ������� ���� ��� �� �� ����� ���������� ������, � �� ���� ����� ������. �������� ������� �� �� ��������� � ���� ������ [11].

����, ����������� �� ����� ������������� �������� ����� ����������� �������� �� ����, ����� ����� ����� � ������ ����� ������� � �� ���, � ���, ���� ����� �������. �� � ����������� ����, ��������� � ������� ��� ����� ����� ��������� ������� �� ��������. ���� ��� ����� ������ ���� ����� ������, ��������� ������, �� �� ������ �� ����� ���������, ��� �������, �� ���� ������������ � ��� �� ������� ������ ����� �����.

�� � ����� �� ���, ����� ��������� ����� ������ �� ���� ���, �� ������������, ��� ��������� ��������� ����������� �������� �������. ��� ������ �� ���� - �� ��������� ������ ������� ��������, ����� ����� �����. ��������� ��������� ��������� - ������������ ������. ����������� ����� �� ������ �������� ��������.

������� ������������� ������ ����� ���������� ����� ��� ��������� [12, 50]. �� ������� ��� ��������� ���� ���� �� ������ ������ � ����� ���������. ���� ����� ���� ��������� ����������� ������� ���� �� �����. ���������� ������� ��������� 䳿 �� ����� ��'��������, ��� �� ������ ���������, � ������ �� ���� ����� �� �� ���� ������, ���, �� ����� �� ������������ ��������, �� ��������. ���� ��������� ������ - ����������� � ���� ���������, � ����, � �������� ���� ������.

�� ������, ��������� �������� ������������� ������� ����� � ����� �������� ���� (� ������ � ������� �VIII ������� �� "������ ����") �������������� ���������� ��������������.

� ������������ �������� ������������, �� ��� ����������� ����������� [13, 188], ������������� �������� ����� ���������. ��������� ���� ��������� "��� ������������ ������� �����������", � ����� ������������, �� ������ � ������ ����, ���������� �� �������� ����� � ������ �� ���������, ����� ��������� ����, �������� � ��� ����� � ��������.

����� ��������� ��� �������� �������, ��������. � � ����, � � ������ ��� ����� ����������. ������ ����, ����� �����������, ������ ���� �������� ������� ���������� ������� ��� � ��� ���� ������������ ��� ������� ����� I, �� ����������� �������������. ���, �������� ������ �.�������������, � ��� ����� ��������, �� ������� ��� ����� ����� ����� ����� "����� ����", �������� ������� "������" ������ ������� [4, 86]. �� ����� ��������, �������� ����, � ���� �.������������ ��������� ���������, �� ����� ����������� ���� ������ ��������� ����� ���� ����� ��� ����� ��������� ������ ����, ���� �� ����� ���� � ��� ������� �������� . �������, ���������� "������", �� ��������� ���������� � ��� ������ � ���� "������������� ���������", �� ��������� � ������, �� ����� ����� "����� ����" "�� ���������� �������� ����������". �������, ������, �� ��������� �� ������ ��������� ����� � ����� � ������� ����� �������, ��� �� ������ ��. "������ ������, - ���������� � �������, - ��� ����� "������ �������", ��������� ��� ��� �������, ���'���� ��� ��� ��䳿, �� ��'������� ��������� � ���� ��������, ������� ���� �������, ��� �� �� ���� �� ���� ���������" [4, 86].

������� ��������� - ����'���� �������� ���� ����������� �� ������������, ��� � ������������ ����. ���� ���� ���������� ��������� ����� �� ������ ���������� ������������ �.�������-����������� �� �.���������, ������� ��������� ���� � ���� �����, ������� ����������� ����� 1787 ���� � �����, - ���-����� �����. ��������� ��� ��������� ����������� �, �� ��� �������, ����� �����. ������� ����� ���������, �������� �������, � ���� ������� �� 򳺿, ��� ������� �� ��� "������ ����". �� ����� �.�����������, � ������ ���� "��������������"[13, 701].

�� �.������������, � ����� ������ ��������� ������� ����� ���� ���� �������� � ������� �������. �� ������� ������ �������� �������, � ���� ����� ������ ����� ����� �� ���� �����������, � � ��� ������ ������, ������� ����� ����� ����� ��������� � 1710 ���� ����� ����������� ������.

����� � ������������ �.��������� ������� �������� ���������� [15, 249] ������������ ��������� �� ������� �� �������� ������, �� ������� ���������� � �����������. "������ ����" �� ���������� ���� �������� ���������� ������� � ����������� ����� ������, �� "������� �������� �������� ������������" [16, 27] ���� ��������� ������� ��� �����������, ����������� �� ��������������, � ���� ���� � ������� ������, �� ������� ������������� ���������� ��� ��������� ������. �������� ��������� ������� ������� ������ ����������: �� ������������������ ������ ����� �� ������� ������ ������������-�� � ���������� ����� ����� � �������� ����� ��������� � ������ ���� �������: "��������� �� �������, � �� ����� �� �������, �� �����, � ��� ���� ����� �������� ������ ������, �� �������� �� �������� ������ ��� �������" [17, 185].

����� �����, ������ �������� ��� ������������������ ��'���� �������� ������������ ��������� �� ������ ��������� ����������. � ������ �� ����� ���� ����������� ���������� ������ �� ������������� ����� �������� ���������, "������ ����" ����� ���������� �� �������� ����������������� ������-����.

˳��������:

1. ������� �. ���� ����� � ������� ��������� �VIII �. // ������� ������������� ���������� (�V�- ������ �������� �VIII �.). ˳���������� ������� �V�� ����. ������.-������, 1978. - �.144.

2. ������� ������������ ��������� ����� ��������� (1717- 1767). - �., 1893.

3. ��������� �. � �������� ��� ��������� � ����� �����.-������, 1847.

4. ��������� �. ����� ��������� // ������. �������� ���������� ��������������. - 1925. - No6.

5. ������� �������� ���������, �������� �������� ��� ������� �������� ������. - �., 1878.

6. ������������ �������� �� ������ ������ (1587- 1725) � ����-������ ���������� � ������������ ��.������������ // �������� �������. - �., 1890.

7. ������� �������� � ��������� �������������� ����� � � ������� ��� � ���� ��������� ����� ����������� �������� ����� ������������ 1765 ����. - ������, 1847.

8. ������ ������ ��� ����� �����. - �., 1846.

9. ������ ����. ���������� �������� ����� �����. - �., 1991.

10. �������� �. ���� ������� ���.- �., 1994.

11. ������ �����, �� �������� ���������� ������� � ������ ��������� ������������ �� ������ ����� 1, ���������� � ������� �.�������� "��������� ������� ���������� ������������� ������� ������ � 1710- 1730 �� (������� ��������� ���������� ��������. -- �.��VIII), �.�������� "�������� ������ �� �������� �����" (����.- �.�� ).

12. ����������� �. �������� ��� ��������������� �����������. - ������, 1997.

13. ������� �.�. ������ ����������. - ������, 1999.

14. ���������� �. �������� ���������. -- �����-���������, 1905. - ��.5.

15. ������� �. ������� ������������� ����������. - ������, 1979.

16. ������ ��������� ��������� �-�VIII ������. ��������� ��������.-�����, 1989.

17. ������������� �. � ������ ���� ���. - �., 1993.



������ �� ��˲ò� � ��������� ˲�������

��������� "��������� ������������" ����� [1] �������� �������� ��� ���'���� -- "��������� �� �����������" ������ ������ (1710), "ij����� �������� �����" ������� �������� (1710) �� ��������������� ˳����� ������ �������, ���� ���������� � ��������� � ����� �� 1715-1728 ������ ���� ������: "�������� ��� ����� �������� � ��������..." (1648-1657) �� "������������ �������� ��� ����������� � ���� �������� ��䳿..." (1657-1700).

���� ��'����� ����� ������������ � �� ���� ������� �� ������� �� ��䳿, � � ���� �������, ��� � ������� ����� ������ ������� �� ���� �������� ����. .ij����, ������������ ����������� ������� �������� �� ������ �� �� ������� ������ ������, �������� �.��������, ���� ������� �� � ������: "�����, ������� ���� �����, � ���������� �������� ����������� � ������, ���������� ����������������� ����, �� �������� �������� ��������, ����� �� ������������� �������� ������, � ������� ����� ��������� �����, ���� �� ��� ������ �� ����" [2].

������������ ����������� ���� - �����, �������� �� ������� - �������� ������ �� ������ ���������, � ���� ������������� ����� ������� ��������� � ������������� ��������� �� ���� �������: "�� �� ��� ������ ������� �� ����� ����, �� ����� � �����? �� ������������ ������� ������� ��������, �������� � ����� ���� 1708-1709 ����? �� ���� ������ �����������, ���� � �������� ��� ���� � �� ���� � ����� ���������?" [3]. �� ����� ���������, ��������, �� ������� ������ ��� �� �� �������� ����������� ������ �� �� �������. ��������, ������ �������� ���� ��������� ������� � ������ ���� ��� ������, ���� ��� �� ��� ��� �������������� �� ����� �������, � ����������� ���������� ������� ���������� ������� - ��� ������� ����������� ��� � ����������� ���, ���� ��� �������� ��������� ��� ��������� ��� ��������� ������.

����������� ������ ������ �������� "��'����� ������ ������ �� ��������� �� ��������� ������ ����������, ��� ������� � ��������� �������� �����", �� � �������� ��� ����� "�� ���������� ���� ��������� ������� - ����������� � �������� �� ������������� ����������� �������� ��� �������", � ���, �������� � ���, � �������� "����� ���������� ���������� �������� ������, ��������� �������� ���� ������������ �����, ���� �� �������� ��������, �������� ����������" [4]. �� ������� ���� ���� �������� � �������� �� ����������� ������� ��� ������ � ���������� ���� � ��� ����������� ���������� ������, ������ ������� "����������": "������ ����� � ������������ ��� � ���� ��������, ����������� � �������� ����������, ������������ � ����������. ���������, �� �� ��������� ����� �������� ����, �� ���� ������� � ������ ������ �� ��������� ������� ����� ��������, � ���� �������� �� ���� � ����������, ���� ������� - ���� ��������, ���� ��������� - ���� �������. ���� � ���������� ��������� ��������� �����, ������ ������ ����������, ������� ������ ���������� ���������� ������, ���������� ���������� � ��������� ������...

����� ������������ � ������ ��������� ���-����� ����� ���������� ������� ������ � ���� ���������� �� ���� ���������� ������, ��������� ���� ���������� �����, �������� � ��������� ���� ����� �� ������� �����" [5].

dz��������� ������ �������� ���� ����� ��������, �� �� ������ ������������� ���� ��������� �� ���� ��������� � ������ - �� ���� ����������� �������� - ��������� �������� "���������-���������� ������", ���������� ���������. "��������� �� �����������" ������ �� ������ ���������, ��� � ��������� �������� �� ������������� ������ ���. ����� ���������, ���� ���-����� "������ ����� ������� ���������� ������� �������", ���� ��� ���������� ���� ������, ������ ������� "����������, � ���� - ���������", ���� ���� ��� ������ "�� ���������� � ������������ ����". �.����� �������� �������� �������� ������� ������ ��� ��������� �������� ������� �����������: "��� ��, �� ��������� ���� � ������������� ��������� ��������� �������, ������ �� �������� � ����������� ���������� �����������...". ���� ��������� ������ ������ ����� ����� ��������������� ������� ���� ���� ������������ �� ������������ �� ���������� ������� ����������� ���������, �� ������� �������� ������� �������������� ������� ��� �� ���� ����� ���������� ������ �� ��������� ���� - "�� �����, �� ���� ������������ ������� ������� ������� ��������� ���� ������. ϳ��� ���� �� �� ���������� ������ �� ������ �� �������� ������ �� ���������� (������������) ���� �� ����� � �� �����, ���� ���� �� ���� ������������� �� �����, �� �����, �� �����, ������ �� ���� ������, ���� ���� � ��� �����, ��� �����-������ - �� ����� �������� � ����, �� � ����� ����'������� �� ��������� ����� ��������" [6]. ��� �� ������ ������� ������������ ˳������ ���� ������������-��������� ������������� ������ ����� �����, ������������ �� ����������� ���� ���������� ������� ���������� �������. ����� �����, ��������� �������� ���������� ������ ������������� "�� ������, � ����� � ��� �������� ������������ ����", ��� �� ������ �������� �.��������. ������� �������� ��������� ��� ������ ������� ������ - � ��������� ��� �����, �� ������� "� ���� ����������� � ������� ����������� ��- ������������, ������ �� �������� ��������� ��� �, ������������ � ����, ������� - ����������� ������ ������������" [7]. ���� �� ������ �������, �� �������� ��������, � ������������� �����, "������ �����, ������ ������ �������� ����������" [8].

����, � �������� "�����-������", ������ - �� ������� ������ ������, ���� �� �������� � ������ ����� �����. �������� �������㳿 ������ �� ������� ���� ����� �������� �������� ����������� ���� ��� �V� ������� ���. ����� ����� �� ������� ��������, �� ������ "������ ����", ����������� �� �������� ���������� ������, � ������ ������� - �� ���������� �������. ������, �� ������� � ˳����� ������� - �������� ��������, ����� ���� �� ������� ���� ���������, � ����� �.�������� ��� ����� ����������� ����� �� ������������� ����������� ���.

��������� � ��� ������ � ����� ����������� ������������ � ������ ����� ���������� ������ �� ����� ���������. ������� �����, �� ����������� ����� ������� �������������, �������� ��������⳺, ����������� ������ �� ��������� ���� ������. ��� �������� �������, �������� � ����������� ������� � ����� � ������������ �������, �� �������� �.��������, �������� �� "����� ���-�������� ������", "������� � ������� ������������� ������� ���� �� ������� ���� ���� � ������������� ��������� ���� ������ 1658-1659 ��. � ���, ���� �������� � ������ �������� ��������� ��������� ����������� (���������������� � ���������������), ���� ����������� ������ � ���� ���� ������������. � ������ ������� ��������� �� ������ ���������� ������� ��������� � ������, ������ �������� ������� ������ (����� ������� �������-����, ���������� ����������, �.�������� - ���������� ������������� �� ��.)" [9].

��� ���� ������ ���������� ������ �� ��� �� �� �������� ������� �������� ��������� �������� ��������� ���������: "�� ��, �������, �� ������ ����������� ��� ����� ������� ������, ���� �����, �� "�� ���� ������ �� ���� ������� ���� � ����� г� ���������" [10].

�������� ������ �� �������� ������������� �������������� �� ������ �� ������� � ���� ��������� - ���������� ��������� ���������� � ������ ���������'�. ��� ������ ����� ���� �������� ��������� ����� ����������� �����. � ����� ����� ������������ � ��, �� �������: �������� �������, �� ���� ����� ������� ������������� - �� ��� ���� ������ ���� ����� 15 ������ 1657 ���� [11], � � ���� 1672 ���� ����������� ����������� ��������� ����� �� ����� �� ������ [12]. � ��, �� ������ �������, �� �� ����� �����: "����-�� �����, �� ������� ��������, ������������� ����������� ������� ��� ��� ���������� ����, �� ������� ������� ���� ����������� � ����������� ����������: ����� - �� ��� ��������, ����� - �� ��������� � ����� - �� ������� ������� �������� ����������" [13].

������� ���� ���������� ������ �����, �������� �� ������� ��������� �����������, ����������, �� �������, ��� � ������� �������� ���� ������� ������������� ���� ������� � ���������. ���, � ���� ������ ������� ���������� ����� (� ��������), ��� "���������-���� �������� ���� ��������� ����� �, ���������� ��� ���� �� �����, - ������ ������� �������� �� ���� ���������� ���� ������, ������ ����, ��� ��������� ������� ��� �������� ���������, ��������� �� ������� ������� ����,- �������� � ������� �� ����� ���������� ������� � ����, � ���� ������ �� ������ �� ����, ����������� �� (������. - �.�.) � ��� ��������� ������, �������� ���� ����������� � ��� ���������, ����� � �������� ���������, � ³����� ����������, �� �������� � ������� �������� ������, �� ����� ��������� � ���� ��'� ���� ����� ������ � ���'��" [14], - ������� � ��� ��������� ������ ������ � ������� ��������� �����������, �� "���� ����� ��������� ���㳿, � �� � ����� ������, ������ �� ³������ ����������� � ������� �������" [15] �� ���������� ����� ������ ������������.

���, ������� �������� ���������� ��� ����������, ������������� ������� ���������� � ���������� ����, ���������� ������ ����������� �� ����� �� ��������� ������ � �������� �糿: "� ������ ��� � ����� � ����� ������� � ��� ����������� ����� �� �������, ��� ������, �� �� �� ����������, �� ���� ��� ������ ����������� � ��������� ���������, � ���� �� ��������, �� ��� ���������� ������� �������� ����� ��������� �, �� �������, ��� ����� � ��� ������������� ���������� � ����� ����� ���� � ������� ������� ���������, �� � ����� ������� ����� ��� ������ ���������, �� ������ ����������, �������� ����������, ��� �� �� ��� ������ ������� �� � �� � ������� ��� ������? �� � �� � ���������� ����� ������ ������� ������? �� � �� �������� ���� �����?" [16]. � ������ �� �������� ���������� ����� ������� � ��������� ����� �������, ���� ������������ �� �������� �����������: "�������� ��������� �������� � ����� �������" (�.��������), - �� �������� ����� ������ �� ����� "������������� ���������", � ���������� ���������� ������, �������� �� �����������, ���糿.

� ��������� � ������� �� �������� �������� ����� ������ ���� "���������� ������ �������� �����, ��� �������������� ������� ��������� �������� �������� �� ������������ ���" [17]. ������� ����������� ��� - �� �������� ���� � ������, ������, ���������, �������, �������� ����������� �� ������ �������� � ���������, � ������������ ������� ����. ���� ���� ����� �� ����� �������� �������� "������������� � ������� ���������� �����-������ ���" [18], �� ���������� �������� ��������� ���� �� �� ����� ��� ��������� �� ���, �� ��� �� ��������� ������� � ����� ˳������ "�������� ��� ��, �� ������������ ���� ����������� ���� ��������� ������� �� ���� ��������� �����������, �� ��� ���� � �����". ���������� ������ �� ���� ������ ���� � ������������ �����, �������� ����������� ������� �������� - �� ��������� ����������� ���������, �� �������������, ������� ���� ����� �������� ��������. �������� � ���������� ����� ���������� ����������� �� ����� �������� �����, �����������, �� ������ �� ������� ������ ������� ������ ������ ����������� �� �������������, � ���� � ���������� �������: "��������� ����������� ���������� ������� ���� � ����� ���� ���������� ���������" [19]. ��� ������ �������� �������� � � ������ �� ����� �.��������, ��� ��������, �� �.���� �� ����� �� ���� ���������� �������������, �, �������, - ���������� ����� ��'���� � ��������, � �� � ���� ����� ��������� ����������� �� � ��� ��������� ������ ���������� ������ ������� [20]. ³���� �, �� ���� �.���� �� ������� ��������� ������ ��� ��������� �� ������� ����, �� ������� ��������� �� ������� ���������� �����, ������� ����������� � ����������� ����������.

�������� � ������������ ���� �� ��������� ����������, ���� ������� ��������� �������� ������, ���� ��������� �������� �������������� ����������� �������� �� ������ ������, ������� ����������� � ������ ��� ��������� �� �������� "����" - �������� ����� ������, �� �� �������� ������� ������� ���. ��� ���� ������� � �������� �������� � �������� ������� �������������� �� ���������, �� � �������������� �������� ����������� ������ � ������ ����� ������ ������, �������, ���������� ��������, �� "������ �������� ��������� � ����� �������� ����������� ����������, �������� ���������� �� �� �������-��������� ���������" [21].

������� �����, ������������, ������� "��� ��� �������, � �� ���� ������ �������" [22], �� ������� ��������, ������ ������� ������� �� ������ �������� �� ����������� ��� �� ������, ��������� ������, ��� "����������� ����� � ������������ ���� ��� ����� ���� �� ���� �� ������, � � � ������ �������� � � ����, � ��� ����������� ������ � ���� � ���� ���� ������ � ��������" [23]. ��� �� �� ������ ��������������� ������� ����� ������ �������������, � �� ��� ����������, ����� ���������� �� ��� ����������� �.������. ϳ��� ����� ���� �������� ������� "����� ��������� �������� ����� �� ������ ����� �� ������ �������������� �� ����� ����� �������� ��������� ������, ����������� ������ � ���������, � ������ � ����� ���������� ��������. � ������ �������� ������� �� ˳��- � ������������ �������� ���������� � ������" [24].

������� �������� �������: �� ��� �� ��������� - ��������, ���� ������ �������� �������, ���� ��� "��� ������ ��� ������ ����� ������������� ��������" [25], ��� �� � ����� �������� ���� ������������� "�� ����� ������� � �������� �� ������� ����!" [26]. ��� ���������� �������� ��� �� ���� ���������� � ��������� �������, � ��� ����� "������������� ����� ��������� ������" [27] �������� � ���'�� ������ ������ ��� ������������ � ������ ����������� ����� ������� �����������, ������ ���� �������� �����������, ���� 230 �� ��������� ����� �������, ��������� ��������� ������ "���� ������ � ���� ���������". ������� �������� ������� ������������� �� ���������, � ���������� ���������� ����������, ���� ��������� �� ����� ������ ������� �������� ���������� [28], � ��� ���� � ����� - ���� �� ��������������� � ������������ ����������� ��������� ����� ����� �� "������ ��������", ���� - "���� ���� � ��������" [29]. �������, �������� �� �������� ����������� ������ �� �������� �� ����������� ��� "���� � ��������" ��� �������� ����� ������� - ��������� ���� ����������� 12 �������������� � 20 ��������������� ������ ������ �����.

�������� ����� ��������� ������� ��� ������ ������� "������� ����������� ���������'�" �� �������� ������������ �������� ������ � ��� ����� ���� ������������� ��� ������� �������� ���, � ��� ����� ��� �������� ������, � ��������� ��� ������ ������������ ��������� ��� "���� �� ������". ���, � �������� ������: "������, �� ���������� ��� ���� �� ������ (� ����� - ������������, � ������� - �����������, � ������ - ������� ����), ������������ �������� �� ���� � ���� �����, �� ������ ���" [30]. �� ���������, ������������ ����� ������� ������� ��������� ���� �� ������, ������� ����� ������� - �� ������ ����� � �� �������� ����, � ���� �� ���� �� ������ ����������, ������ "���, �������, ����������� ������ �������" ������, � �� ��� ���� "��������� ������ ���� ���� ������ �����������" [31]. ������������ ���� ����� ������ ��������� � ��� ������������ �������� ����, ���������� ���� � ���� �������� ������, � ���������� ����� �������� � ���������� "������ ��������� � ��������� �����������, �� ���������� �� � ������������ ��������" [32] � � ����������� � ��������������� ����� ���������� � "����� ������� ��".

����� �� ���������� ������� ������������� � ����� ����� ������ ������� ���� ������-���������� �� ��������������� ������������ � "������ ��� ����� � ���������" ������� ��������� ��������� �������������� ������ ������� ���� �����������-������������� � �����, ���� ����� ������� � ˳�����. � ������� ����� ������������� ���� �������������, �� ������, ����� ��� ��� �� ����� � ����� ��������� ��� ����� �� �����. ���� � �������� ��� ��������� ����� �������� �����, ��� "������ ������" [33], � ������ ��� - "������ �� ������" [34], ����� "������������ � ���� ��������" [35], �� � ������� ��� - �� ������ ����������� �� ����������, � ��� (� �� ����� �������) - "�����������" � "������������" [36]. � �������� ��������� ����������� ����� ���� �������������� ������ ���������� ��������. dz ������� ����� ������� �����, ������, ����� ����������� ���� [37] ������������ ���������-������� ��������� ������ ��������� � ���� ��� � ����, �� ������������ ����������� ����� ���� �� �������� ������ � �� ����������� ������������ ���������� ����������. �� ������, ����� ���� ������������� � ������ 1648 ���� ��� �'��� �� ����. ���� ������� ����� �������� ������ � ��������� ���� ��������� �'����������� ��� ��, �� ������������� ������� ���� ��� �.������������� ����� "����� ��� � �������� ���� �� ���������� ��������", ����� �� ��������� ���������� ���������� � �������� [38], ���� ��������� ���㳺� ����� �������� ������������ [39].

����, ���������� ��������, ������� ������ ������ �������� ������������� �� ������ � ������������� �����������, ����� ����������� �� �������� ��������, � ������� � ���������� ������� ����������� ����� �������. �� ��������� ��� �������� ������� ���� ����������� ��� �� "���������-�������� ����" �� ������ ���������, ������� ��������� ��������, ������������ �����, ������ "����� � ������������� �� � ������� ������, ��� � � ������" [40], - �� ������ ����. ��� ����� �������� ���� ���������� ��� ������ ������� ������ �� �������������.

��������� ����� � ���������� ��������� ��������� � ������ ��������� �� �����, ��������� ������� (������������� ������� ������������� � ����������), �������� �� ��������������� ������, ��-�� � ����� �������� ������� ������������, ���� �����-�� "���� ����������" �������� ��������� �� ��� ������� ����������� ������, �� ������ ��� ���������� �'���, ���� "���� �������� � ��������� �� ������������ ��� ����" [41]. �� � � ���������� �� ������������� �������, ��'������� - ������� ������� �������������� � ������-�����������, �� ���������� ���������, ���� ������� �������� ������ �������� ��� ������������� �� �������� ������������ ����� �� ��������� ��������� ��������� �� ��� �������������� �'���� 1439 ����, �������� �� �������, � ��� ����� �����������, �������� ��� ��������� ��������� �� "�������� ����������" �� "������ ����������� �����", � ������� ������ ���������� "������������ ���", ��� �������������� �����������, "�� ���� ������" [42].

�������� �� ���������� �������� ����� ������� ������������� (����, �� ������� ������ �������, ������ ����� ���� ���������� ������� �� ������ [43]), ������ ������� �������� ���� �� [44], ��� ���� ����������� �������� ������� � ���� ��, �� ������ �� ���������� ������ ������ ������� ���������, �� "�������� � ����� ������������� ��� ���� �������������� �������� ��������� ����� �����������..." [45].

� ������� ����� ���� ����� ������� ����� ������������ ��� ���� ��� ����������� �����, ��� ����� ������ ����� � ��� ������� ��������, ���� ��'������� �� �������� �� �������� ���� � �� � ������ ������ �������������, ��� ����������� ������� ��������� ���������. ����� ������� ������ ���� ������������� ������� ������� (���� �������� ��������� ������������ ����������� ������������ ���������� ���������) � ��� ������� �� ������� ����� ������, ���������, ������ ������� ����� - ������� ��������� � ��������� ��������'� � ������� ����������� �����쳿, ����� ����������� ��� ����������� [46]. ˳�������� �������� ��� ���� ����� ����� �� �������������� ���� �������� ����������, � ���� ����� ��������� ��� ������� "���������� � �������� ����������� ������������� ���������� �� ������ �����-������ ������", �� ���� ���� ���� "� ������ ������" [47].

�� ����������� ����� ������������������� ������� � �����, ������ ������������ ������� ˳������ ������� ������������� ���� ���'������ �� ���� � ������� ������, ����� �����, � � �� ������� ������ �� �� ���������, - ���������� ����� ����. ��������� �� ���������� � �����������, ���������� ���������, ��������� ���������� ������� � ��������� � �������� ����������� ��������, � ������ ����������� �������� ��������, ������� �������� dz��⳺���, ���� ������ ������� �������� ������, �� � ��, "����� ������, ����� ��������":

��� �������, �������, �� ���� ������,
����� ���, ��� ������ ������� �������.

�� �� ��������� ���� ����� ������� �������� �� �������������:

�� ���������� ���� � ���,
�� �������� ���������
������� ��� � ���� ѳ�,
����� � ����� ����� ����,
� ���� ������ �� �����...

ֳ ����� � ������������ ������� ��� ���������� �����, ��� ����������� � ��� ������� � ������� ��� ����� ������ � ���� � ����, ������ ������� �������� �� ������� ��������� ���-������ ��� ���� � �������������� ���������� ������������� ��������. � ���� ���� �� 16 �� 24 ����� 1662 ���� ������ ������� ����� �������� ij�� ���������, � ���� ���� ������� ������� ������� (�� ����������� "�� ���� ����� ���� ���") � ������ (�� "������ ���������� ������ �������������� ����"): "������� ��� �������� ij��, ������� ������������ �������� - ���������, ����� ���� ���� ����� � ����, ������� ����� �������, ��������� �� ����� ���� ��� ����� �� ����������� ����, �����, �����, �� ������� ������� � �����, ����� ���� �������, � ������� �� ���� �������� ��� ������ � �������, �������� �������� ������������ ������������, �� ���������� �� ����, ������� �����" [48].

��� ��������� ������������� �������� ����������� ������� ���������� �� ����� "���� ��������" ������ �������, � ��� ������� ��� ������� �� "��������� ��������", � ��� �� �������� ����, ��������� ����� ����������� ������ ��������������. ³�� ������� ���� ���������, �������� ����� � "�����������" ����� ��������� � �������� �����, ��� �� ���������� ����������� ����� �������������� ������ ���������� ��������, �� ������ ������ �� ��������� �� ������ �������� ������ �� ����� ������������ - � "����� �� ���� ���������� ����� � ������ �������������".

�.�������� �������� ��� "������� �� ����������� ������ ��� ������ �����" �� ����������� ������ �������, � ��������� ����� �� ��������� ��� ����� ѳ�� [49]. �������, ����, ���� ��� ���� �� �������� ����������� �������. �� � ������ ��� ���������� �� �� ���������� (������� ������� ������������ ������� ������ �� ����� ������� ��������, � ��, �������, ������ ������������� ����, ��� ����� ��������� "�� ���� �������" ��� ���������� ������� ������� ������ ��������� ��䳿.

������� �������� ij�� ���������� ����� �������� ���� � ˳����� �������, ��� ���� �������� �� �������� � ����� ���������� �������, � �������� ��� �������� ��������� ���������� �������, �� � ���������� ���, ���� ������ �� �������� ����� ����� ���������� �����������, �� "���� ����������� �� ����� ������� ���� ����" (��� �� � ������ ������� ������ ������� � ��� ������� "���� ����������"). �������� ���� ������� - ������� ��������, �� ���� ������ �� ���� "��� ����� ����������" ���������� �� ��������������, � � ���� ��������� �� �� ������ ���� - � ������ 1675 ���� "� ��� ����� ����� ��������". dz������ ������� � ����� ���������� ��� ������: "����� �������� �������� ij�� ���������� ��������� ��� �������� ����������, �� �� ��������� � ������ ���� ������������ ������ � ��������������, ���������, � ��������� ���� ��� � ���� ���, �� ���� ����� � ������, �� �����, �� ����� ����, ��������� ��� � ���� ��� ����, ����� �� ���� ����, � ����������� ������� ������ �� ��������. ��� �� ������� �������� ����� ������������ � ���� �������� ���������, � ��� 26-��, �� ���� ����� 26-��. � �� ������� ����, �����, ����� �� ���� �������� ���� ����� ����, �� ������ �� �� ���������, ��� ������ � ��-���� ��������� ���������� ���� ���� �������������, ���� � ���� ��������� � ������������� 26-�� ��� ���� ������ ��������� ���� ����� ����" [50]. ����������� ���� ����� �������� �� ��, �� ��������, �� � � ������������ �������, � ����������� �� ������, ������䳺�������� �� ����� (����� � ������������� �. ˳��������): ��������� �� ���� ����� � �����, ��� �� �������, � ����� ���� ����� (��� ������), �������� �������� ����������� ����������, � ���� � ������� �������� ��� ������ � ���������� ��� ���������.

����������, ��������� ����� ����� ������� ����������� �������, �� � ��� � �������� � ���������� �����, � �������� ������������ ������� ��䳿 - �� ����������� �� ��������� � �������������� ��� ���������, ������ ��������, �� �� ����������� ��������������, ����� ����� ���������� ��� ���� ������ [51], - � ����� �� ���� 1689-�� ��� ���������� � ����� � ������ ����-���������� �������� ���������� ����� �������� ij�� ����������, ��� "������ �������� (�� ���� �������) ��� �� ���������� ����������� � ����� �� ����������". � ����� ��������� ������ �������, �� ������� ������ �� ����������� �������� ���������� ����� ��� ��, ��� ���������� ����� ���� �������� �� ��� � �����, � ������ �������, "��� �� ����� ����� �������� ���������� � ������� ����������� ��������" [52] .

� ������� ��'�������-������� �������, ����������� � �����������-���������� ������ ���� (� ���� �����������!), ������ �� ���� ���������� ����� (�� �������� �������, ��� � �������, ��-�� ����� ��������� ���������� � ��������� [53], �� ���� ������, � � ��� ����, �� "����������� � ��������� ���������, ������-������ ���� �����". ��� ����� ������ ������-���� �������� �������� �������������� � ��������, � ���������� �� ������������� ������� ���� ������� ������ �� �����������, ��� � ����������: �.�������, �.����������, �.�������������, �.����������, �.��, �.����������, �.����������, �.����������, �.������������, �.�����������, �.�����������, �.������������ �� �����. ����� ��� ����� ��� � �� ������ - �� ������� ���������� ����������� ���� ������, �������������� ������ ������� ��������� ���� �������������, ���������-��������� ��������, ������� ������ �������� ������ ������, �� ��� � ����������� �� ���������� ����� ������� ������-�������� (�� ��������), ����������-���������� ��� � ��������-�������� ��������������� ������.

��� ����� � �������� ����� �� ��� �� �������� ����, ���� �������� � ������������� ��� ������� ����� �� ����� ������������ ��������� ������ ����������� ������ �� �����������-������������� ������. ������� ���������� ��������� ������, �������� ������������� ���� �� �����. ���� ������ ���������� ���������� � �������� ���������� ���������, �� ����������� ��������� ��������� �����: �������� �� ������������ ���������-��������� ���������� ��� �� ���������'�, ��� � - �������� ������ - ���� ��������, ��� � "����� ���������� ��� ����� � ����� ����������� ���������� ���, � ������ - ��� ����� �����������"[54].

������ ������� ����� - ���� �������������� ����� � �������� �.������ �� ��������� ��������, � ������ ��������� ��������. �����, ���������� ����� "��� �������� ����� � ���������� �����-�������", ������� ������� ������ �������: "����� ���� � ���� �������� ���, �������� ������볺 � �������� ���� ������" [55]. ���������� ���������, ��� � �.������ �� �.��������, � ���� ����� ������������ �����, � ˳����� ������� ������������ ���������� ���������� ������. ͳ � ����� ������� ���� ��� ���� �� �������� ����, �� � ������,- �������� � "������ ����� ����������� ������" �.���������� �������� ����������. ���������� �������� ��������� ����� �, �� �������� �.������, "� ����������������� ������� �� ������� ������������ ��������" [56]. ��������� � �����, �� ���� �����, � � ���������� ����� ������.

����� ������ ������볺�, �� ������������� �.�������, ���������� ������ � �������� �� ����� ��� [57], ����� ������ ������볺� ������ ������� ����������� ������� ���� ������ [58], ���� "����� ����� ������볺 ������ �����, ������ ���������" [59] ��� ����� ����������� ����������� ����� ���� 1694-��. ��� ������� �������� ����������� � ����� ���� 1681 �� ��� ���� ������ ���� �� ������ ��������� ������� [60]. �� "���������� �������������� �����" ����������� ������, ������� � ����� ������� �� ������ � ���� ������. ������������������� ����� ��������� ������������ ������������� ��������, ����������� �������� � ��������� � ��� "����" (�� ������� ��������� ������� ������� ���������� ������) ����� ��������� ��������, ��������� ��������� �� ���������� ����. �� ������������ �������� ����� � ������ ������ �������������� (������� �� �������� "������������" ��������� ���� �������, ���� ����� ������������ �� ������� ����) �������: �� ���������� �� ����� ���� "...�����, �� ������ ������� ������, ���� ����, ���� � �������� ������-������ �������, ���������� ����-���� 1670 ���� �� ����������� ��� ������� � ��������� �� ��� ����������� � ��� �������, � ����� ����� ����� �� �������� ����������� �� ����� �����������, �������� � ������� ���� ���������, ����� ���� ���� �������� � ��� �� ������� �������������� �����: ���� �� ����������, �� �� ���� � ������" [61].

� ���� ���������� (�������, ����������� ��� � ������������ ����� �������� [62] �� ����������� �� 26 ����� 1686 ���� �� � ������������ ��������� ������ ����������, ����������� ��������: "...������ ������ � ������,- ������ ������ �����������, - ��� ��������� �� ������� ���� ��, ���� ����� ���, �� ��� �� ��������� ���, �� ����������� �� ���������� ��� � �� ����� ������ �� ��������, �� ��, �� ��������� � ���, �� ��������� ������������� ������, ��������, � ��� ���� ��� �����, �� � ����� ��������� � ����" [63].

� ��� ��������� ��������������� ������� ������ ������, ������� ��������, ������ ������� ��������� �� �������� ������������ ���� ������ ����������������� �����, ��������� ����������� �������� � ������ ������ ��, ���� � ղ�-�� ��������.

������� ������� ���������� ���� ��� ������������� �����������, ��������� � ����������� �����. ���� ����� ��������� ��������� �� �������� ���������� ����������� ������.

���������:

1. ���.: �������� �., ����� ����� ������ � ����������� ���� �� ���� �VIII �������, ��� 1997, �. 247 - 252.

2. ��� ��, �. 247.

3. ��� ��, �. 248.

4. �������� �., �������� �., ����� ��������� �����������. ϳ��������, [�] ����� ����������� ������ �������� ������ ������. 1710 ��, ��� 1994, �. 50.

5. ����� ��������� ����������� �������� ������ ������. 1710 ��, ��� 1994, �. 17.

6. ˳����� ���������� ���������� ������� ��������, ��� 1992, �. 15.

7. ��� ��, �. 19-20.

8. ��� ��, �. 22.

9. �������� �., ����������� � ����� �������� 50-� ���� �VII �������. ������� � ������� ����, ��� 1998, �. 64.

10. ˳����� �. ��������, �. 118.

11. ��� ��, �. 111.

12. ��� ��, �. 142.

13. ����� ��������� �����������…, �. 31.

14. ��� ��, �. 19.

15. ��� ��, �. 23.

16. ��� ��, �. 36.

17. �������� �., ����� ����� ������..., �.249.

18. ˳����� �. ��������, �. 89

19. ��� ��, �. 71.

20. �������� �., ����������� � ����� �������� 50-� ���� ��� �������..., �.64.

21. ���.: ������������ �., ������� ��������� �������� �V- ���� �V� ��.: �������� ������ �������� ���, [�] ��������� ̳��������� ������� ���������. �����, 26-29 ������ 1999. ������ �� �����������. ������, ����� - ��� - ���� 1999, �.114.

22. ˳����� �. ��������, �. 65.

23. ��� ��, �. 68.

24. ���.: �������� �., ����� ����� ������..., �.244.

25. ˳����� �. ��������, �. 49.

26. ��� ��, �. 35.

27. ��� ��, �. 23.

28. ������� ������, ˳�����. �������� � ������ ��������� ���� ������ ������, ��� 1992, �.2, �. 263.

29. ��� ��, �. 7-8.

30. ˳����� �. ��������, �. 68.

31. ��� ��, �. 109.

32. ������� �., ˳����� ������� �������� �� ��� �������� ������������� �����, "��������� �����������������", 1989, No 9, �. 51.

33. ˳����� �. ��������, �. 32.

34. ����� ��������� �����������…, �. 19.

35. ��� ��, �. 17.

36. ������� ������, ˳�����. �������� � ������ ��������� ���� ������ ������, �. 193, �.310.

37. ���., ���������, ��������� �������� ��� �������, � ��� �� �������� ����� "���� �����" ��� ��� ���������, ��� �� ������ � ����� (��� ��, �.420) �� ��.

38. ��� ��, �. 306-337.

39. ���.: ����� �., �������� ��������� ������� �������������: ���� ������� ���������, [�] ���� ������� ������������� (�� 400- ���� �� ��� ���������� �������� ��������), ��� 1995, �. 29.

40. ������� ������, ˳�����. �������� � ������ ��������� ���� ������ ������, �. 464.

41. ��� ��, �. 255.

42. ��� ��, �. 257.

43. ���. �������� ������ ������� � ����� ˳������ (��� ��, �. 31).

44. ������� ������, ˳�����. �������� � ������ ��������� ���� ������ ������, �. 31-39.

45. ��� ��, �. 39.

46. ��� ��, �. 408-412.

47. ��� ��, �. 408-409.

48. ��� ��, � 18.

49. �������� �., ����� ����� ������... - �. 250.

50. ������� ������, ˳�����. �������� � ������ ��������� ���� ������ ������, �. 187-188.

51. ��� ��, �. 381.

52. ��� ��, �. 381.

53. ��� ��, �. 130.

54 ������������ �., ������� ��������� �������� XV- ���� XVI ��.: �������� ������ �������� ���, �. 114.

"������������ ����� ������, - ����� � ����� ������� �.�����-���������, - � ����� �������������� ����������, �� ���������� ��������, ���� ��� ����� �����, � �� ������, � � ����� �������������, � � ����������-������������ ��������⳿, � � ���������, ��� ��������� � �����, � � ������� �� ������, � � ���� �����������. ����� ������ ����������� ������ � ��� �����, � ���� ������ �� ���� ��� ��������-�������, � ���� �������� ���� ��� ��� � ����…" (���.: �����-��������� �., ���������� ���������� ����������, [�] ������ ��������� ���������� ������� �� �����������������. ����������, ��. 2, ��� 1998, �. 221).

55. ����� ��������� �����������…, �. 47.

56. ������ �., ��������, ���� ������…, [�] "����� ���������", ��������� 1999, �. 8.

57. ������� ������, ˳�����. �������� � ������ ��������� ���� ������ ������, �. 325.

58. ��� ��, �. 349.

59. ��� ��, �. 460-461.

60. ��� ��, �. 537.

61. ��� ��, �. 122.

62. ��������� ��������, �� ������� �������� ����� "�������� ����������, �������� �� ��������� ������� ����", � ��� ��� ���� ��������� ����� �� ��������� �������������. �� ���� ����������������� ����������� ��������, ���� �� ��������� �������� ������� � ������������ (���.: �������� �., ����� ����� ������..., �. 250). ���, �� �������� ������ ������������ ��������, ��� ���� ������ ��� ��������� � ����������� ����� ���������, �� �� ������� ������� � �������������� ������ ��� ����� �� ����� ������������ ��� ������ (���.: ���� ������� �������������. ������ �������� �����, ��� 1995, �. 265- 272).

63. ������� ������, ˳�����. �������� � ������ ��������� ���� ������ ������, �. 310.



�����������ò��� ������� �������� � ��������� ˲�������

�� �����, �������� ����������� ����������� ������ ��� ��������� ������� - ������� �����������. �� ���� �������� ������ �������� ��������, ����� ���� ����������� ���, �� �������� �����������, ������������ "������� �� ����� ���� ���� ������������ ��������, ���� ����������� ��������, ��� ��������� ��������. �������� ��������� ����� ��������� ����� ���� ���� �������������, ���������� �����, ���������� ������ ����������, ������ � �������, �� ����� �� ������ ���� �����, ���� �'�������� ���-������ ��������� ��������� �� ��������" [1].

�������� ����������� ���������������� ����, ��������� �.�����������, ������� � ���� ����� "�����������" ������ ���������, ������ �������� ���������� �������� �������� �� ������������ ���� ��� ��, �� �������� - "�� �� ����'� ������ � �����, � ����'� ������������ �������" [2].

�� ��������� ����� ��� �������, "���������" �� ��� �� ������ ������ ������ �� ��� �.��������� ������� �� ����� �������� �� ���������� ������� ������, ����� ����������� - �� "������ ��������� �� �������� ������. � � ����� ���� ��� ����������� ���������� ����� �������� ������������� ����������, � �������� ����������� � �������� ������ ��'����� � ������ ������������ �������. �������� �������� � ���, ����������� ��, ������ ������� � �� ���" [3]. ���, �� ������ �������� ������ ������, ���� ����������� ������� ���� �������� �� ����������� �'������, �� 򳺿 ��������, ����� �������� �������� �������� ���� �� ��. ������� "������� ����������� ����", "�������� ��������� ��������� �� ��������-�������� �����", "��������� ���������� ����������� ������", �� ���������� �������� ���������� ����������� �� ����� ���, �� ���������� � ������� �������� ������ ������ � ������ ���������� �������� ��������, � ����� �� ������� ����������� �������" [4].

����� �����, ��������� ������� �������� ������ ����������� �� ������ ����, ��� �'�������� ����� �� � ���� �������� ���� ���������� �������, ���� � ��� �������� ���� �������-���������. ������������� ��� ���������� ����� �������� ����������� �������� ����������� � ��������� ������� - ��, ������, �������� ���� ������� �� ���������, �����, ���������� � 1956 �. ����� ���������� "�����������", �������� �� �.��������: "�� �������� ����� ���� �������� � ��� �� ������, �� �� ������ "��������� �������"?

���������� �� ����������� �������. ����� ������ ���������� ������ � ��������� ������ (�� ���������� �������) - � ����� �� ����� 1182-�, �� ������������ ��� ������ ��������������� ����� ���������� ��������: "� ������� �� ��� �� ����������.., �� ��� �� ��� ������ ���� ������". ����� �������� ������ ��� ���� ������ ������ � ��������� ������ � ����� ����� ������ ������, �� �������, �� ���� 1189-�� ������ �� ������ �������� ����� ���������. � ����� ��������-���������� ������ ���������� � ����� �� ����� 1213-� ����� ������ ����������� (ò³º¿, �� �� �����): "������ �� ���������� ������ � ��'���� � ������� …��� ������ �����������".

�.�����-���������� �����������, �� "�������� ����� ������ ����������'�������, ���������� ��������, ��� ��������� �� ��������� ����������. � ��'����. � ��� ��� �������, �� ��������-��������� ������� �III -�IV ��. ����� ������� ���� � ����� ������. �������� ��䳺��� ������ ������������ ������� �� „������ ���������� ��������" [5]. �.������������ ������ �� ���, ��������, �� ��, �� ��������- ������ ���� ������ ��������� ������������ �� ���������� ������; �� ����� ��� �� ����, �� ��������-������ ���� ��������� ��������� � ����� ����������� ������ ���� "��������� �� ����������� - �������������� ���������, � ����� ����������, � ����� ���, � ���� - ���� ���' ���� ����������� �������" [6].

˳������ �V��- �V��� ��. ����������� �� ������� - ������� � ���� ������������ - �������� ������, ������� ������ � �������� ��� ������������ ������� ������, ��䳿, �������� - ��� �� �������.

���� �� ������������� ���'���� � �������� ���� �� ��������������� ���������� ������ - ������ ��������� - �� "������ �������� ������������������ ��������" [7]. ����� �� ���, ����� �� ˳���������� ������ � ���� �������� ������ ����� ����, ��� ����� �� �����������. ��� ����, � ������� ���� ����������. ��� �������� �� ������������ ���������� �� ������� ������. ���, ���������, ���������� ������ ���� ������ � 1690 ����, ���������� ����: "���, �� ���� �� ʳ��, �� ������ � ������ �� ������� � ���� ��������, � ���, �� ������, ���� ������ � ������� ����������; � ����� ���, � ������, ���� ͳ���� � ��������� � �� ѳ���� ���� ��������� ����������" [8].

"������������ �-�� ������� �� ������, ������������ ���������� � ���..." [9] - ��� ��������� ���� �� ���� "��������" ������� ��������, � �������, �� ������, ����� �� �������� �������� �� ������� ��������� ����. ������ ������� ������ �� �������� (�� � �� ��������� ���) �������� ������� ������ �� ������� "��������������" ������. � �� �� ���� ���� ����� ������ (�� ����� �� ����� - �� ������'� ϳ�������� ij��� �� ������'�� �����, ������ �� ����'��, � � ����� �� �����- �� ������� ���� �� ������'� ������), � � �������� ( � ������ �� "��������� ������") �� ������. ����������, �� ���� ������� � ������� �������� �� "������ ������������", ��� �� ��������� (�� � ��������� ������) ��� ����� "���� �������".

������ �����, ��� ������ ������������, ��� ��� ������� ������ ������ ������� ���� � ����� ��'����� �� ��������� ��������� ������ � �������, ������, ���, ��������, �����⳿, �������, �����, ���������. � �� �� �����. �� ������ ������, �����, ����� �� ������� ��� ����������� � ���� ��� ����. ��� ����� ����������, �� ������ ������ ��������� ������� ˳������: ������� ��� �� ���� ��������, �� � � �������� ��������, �� ������������ ���� (����������, ����� ����� ������ - ������ �������������, ������ ���������� �� ���������������� �����) - ���� ���� ������ �����������, �������. ����, � ���� ������� ��� �� ������������� �� ��������� �������, �����������, � �� � ��������� �������, �� �� �� ������� ����� [10].

������� �������� �� ������ ������������ ��������� (����, ����������, ������, ������������� ���, ����, ������� ������, ������������� ����� �� ��.) ���������� �������� � ������� (� ���������� � ������ ��������� ���� ������) ����� �� ���������������, ��� � ����������� �� ��������� ������ ��������. ����� ������� �� ������� �������� ��������� - �� � ��������� ����� [11, 326], � ���� ����� [11, 326, 331, 528], � �������� ��������� [11, 326,328], � �������� �������� [11, 316, 493], � �������� �� ���� [��, 126, ��, 497].

�������� � ��� ���� � ��� ������, � ������� ���, ������� � ���� ������ �������� �� ������ ������- ����� � ���� ���� � ���������� ����� [12]. �������� � �������� ���� ���������� ����� �������� � ��������� ������. � �� �� ����� ��������� - �����������-�������, ������, � ����� � � �������� �������- �� ��������� �� �����, ���� ����������� ����������, � �� � ������������� ��� ���������� ��������. ��, ���������, � ������ � �������� ������ ���� ����� �� �������� �� 1686 ����, �� ��������� ���������� ��� ������� ��������� ��� � ������ ���� ��������, � ���� ���� � ��������. ��������� ���������� ���� � ������� ������ �������, ������ ������� ����� ��������, ������� ��������, �� ���������� ����� [13], ������ ��� ����� ����� ��������� [11, 316].

�������� �������� ������ﳿ �� ��������� ��� ��� ������ ������������ � ����� ������� ����������� ����� �� ���, � ����� ����� �������� - ������� ��������� ���� ���������� ��� �������������, ��� ����� ���� (����� ��������� �������������� ����� ������� �������) �� ������ ���� �������� ���� ��������� ������. ������� ��� "������� �������", "� ��������� ������ ������" ������� �������������, ������, �������� ���� ���������� �� ������ ��������, ��������� � ���������� ���������� ����� ��������� � ������ ������. �� �� ����� ���'�������� �� ������������� ������ ���� �������������� ��� ����������, ��� (��� ������ ���������) �� ������� ��������� ���� �� �������������� �������� ���������� �������� ������ ����������� ���������� ��� �� ���� ������� ��������, � � ����� ���� �����, ������, ���� ����� [���. 11, 493-495].

������ �������������� ��������, �������������� ����� ������� ���������� � "����� ����", ��������� � ������ ��� ���������������� ����� (������������ ���������-�������� ����� ��������� �� ���� ����� � - ���� �� ���). �������� ������ ���������, ������������, �� �������� �.�����, "������� ��������� ������������ �������� �������� ���������� ����" [8, 28] �� ������ � ����� �������� �V�� �������, �������� ���������� ����� ������ ������� ���������� ����� � �������� ����. ���, �.��������� ����������� �������� �� ���������� ��������� ��������� �� ����� ������� ������������� [14]. ����� ������ �������� �� ������� ���������. � ��� ��� �� �������� �� ������� �������� � ������ ���� ����� ���������, ������� �� ����� ��������, � ��������� ���� ����������� ��������� �� ���� �����, � ������ ��������� �������-��'������� �������������� ����� �������. ���� � ����� ����� ��������� ���������� ���������� �������, �� �������� �� �������� ����� ������������ ����� ���������� �������� �� � ���� ���� � ��� �� �������������. ���� ��������, �� ����������� �� �.������, "��������� ����������� ������������, ����������� ����� ����������, ���� ���������", ����� � � "�������� �������� ��������� �������". ������ ������ ��������, �� ������ � ��������� �������� � �� ���������� � ����������, ����� �� ������������, ����������, ������ � �.�., - " ���� � ��������� ��������� ���� �� ������� ��� ������������, �� � ������� �� ��������� ����� ���� �������� ��������".

������, ������ �������� � �������� � ������� �������� � �� �������� ������, ����� ��������� ��������� ���������, ������� ������������, ������������ ����������, ��������� �������������. ���� ���, �� � ����������� �������� �� ������ ����������, �� �������� ���������� ������ ��������, "���������� ����" (�.��������) ��� � �������� ������������ ����������, �� ����� ���� ���������� ����� ������. ̳�� �� �������, �� ���������� ���, �� � ��������� ����� ��������. ������ ����� ������ ��������� ������� �������, ���������� �� ���������� ����� ������� � ���� ��������� ���������� �������, �� �� ������ �.������� �������� ������� �������� [15]. ��� �� �������� �� ������� ����, ��� �������� ��� �� �������, ����� - �������� ������� ��������� ������, � ������������ ����� ���������������� ���� 򳺿 ����, �-���� ��� - ���������.

��������, �� � ��������� ���'������ ��������� ����� ��������� ������� - ������� �������������. ���, �.�.����'������ ����, �� ���������� ���� ������� ����������, ������ �����������, �� ���� �� ���������� ���������� � ����� �� �� ����� ��������� ��������, � ����� ���� ��������� �������� ��� �� [16]. ��� ����� ������ ������ ���������� �� ���� �������, �� „Statystyczne, topograficzne i historyczne opisanie gubernii podolskej"���������� ������ ������� �I� ������� �.������������, ������ �������� �� ������� ������� �� �����, �������� ³������� ������, � �������, �� �� � � ��� ��� ��� ���� ����������. ��� ������� ������� ������ �������������, �.����'������ ������� � �.�����������: "��� ��������������, �� ���������� ������ � ��������� � ������������� ����, �� �������� ���� ������������ � ��������" [16,41].

������� �����-�������� ���������� - ����� ��������� � �����������-����������� - �������� ��������� ��� � ������������� �� ��������� ��������, ����� ����� �� ����������� �������� ��������� ������������ ����� ����������� ����������. ���, �.����� ��������, �� � ���������� �������� ������������� �� ������� ���� 1648 �. "��������� ����������, ���������� �� ��������� �� ���������� ����� ������������ �� ��������������� � ������� ���������� �� �������� ���� ��������� ��������� 20-30-� ��. �V�� ��. �������� ��� �������� ������ � ��� ���������� �� ����������" [17]. ����, ���� � ���� �������� - �� �������� - �� �������� �������� ��������������� �� ����������� � ��������� �����, ��� ����� ���� � ���� ������� �.����'������� ������������ ���������� �������� �������������. ˳������ � ����� �� ����������� ���� ������ �������������� - �������� ���������� � ��� - ��������� �� ������� - ������ ������������� ���������, � ������ ���������� �������� ������� ���� �������� ���������� �������, ������������ ����������� �������. ����������� ������ �� ���� �������� ���������, ����������� �������� ���������� ������, �������� �� ���� ��������, ���� �� ���� ������ ������. ��� ����� �������� ���� ���������� ��������� ���������� �� �����, �������� �� �������-��������, ����� �� ��������, ������ �� �����������.

���������������, �� �������� � ���������� ���������� �������� ���������� ���� "������". �� ����� ���������� ���� ����� �.�����, �.�����, ��� ����� - �� �� ������ ��� �������, � ������ � ���� ������� �� ����������� � �������� ��������� �������������, �� ������ �������������, � ��������� - �� ����� ����, ������ ��������� ��������� � �������� ������ ����������, �� ���������, ������ ��������� ����� � ��������� ��������, ����������� � ������� ��������" [18, 138-139]. ������� �������� ������ �.���'� ���������� ���������� ���� �����������, �����, ����� ���� ���������, ���������� �� ���������� ������� �����, ��� ����� ��-����� � ����� �����������; ���������� ������ ��� - ������ ������; �������� ��� ����� 䳿, ��� ������� ����� �������� ���.

��������� ������� ������� ������������ (�� ��������� ���������) �� ��� ����� ���������������� �������, �� ����� ��������� ���������. � ��� � ���� ����� ����� ���� �������� �� ������������ ������������� �� ���� ��������� ���������, �������� �� ������������, ��������, �������� ��� �� ��������� ������ (��, ���������, � ������� �� ���-���������� ������� �� ������ ����, � ����� ���� ����������� �����쳺 �������� �����). ��������� ��� � ������������ � ����������������� ����� ���� �������� ���� ������ ������� ������������������� ����, ��������� ������� ����� � �� ������� �� �������� ������� �-���� ��� ������� ������� ��� �� "������ ����". ��������� � ������� � ��������-��������� ������ ������� �������� ������-�������� ������, ���� ���� � � " ���������, ������������ � ������������", ��� "���� ������� ��� �����, �������� � �������� ���� �� ��䳿" [11, 7].

� "����� ����" ����� ����� �������������� ���������� ������. �������� ��������� ��������� - �� �� �����������, ��� ��������� ��������� ���������� ���������� ����������. ���, � ����� �.����� "�������� ������������" ��� ������� �����, ���������� ���������� �����: ��������� ����'���� ���� ������������, ������ �����������, �����'��������, �����������, ������ ������ �� ��������� �� ���������, ��������� ������� ��������, ��������, ������������, ���������������, �������� �����������, ���������� [18, 47]. ���� ��������� ��������� ����������� ������������� ����� ���� ������ ������� �� ����� � �������, � ���� ��������� ����������� "�� ����� �����, ����, �� ����� ����������..", �� ��������� ��������� ���������� � ������ ��� �������� ���� ����, �-���� ������ �������������� �������� ��� ����� �, ���������. ����� "����� ����" ������ �������� ������� ���������, ����������� ������� � ��������� �� ����� ������, ������������ �.������������ � ������� "��� ������� ����������": "…�� ����� ���� ���� �������� �� �� ����������, �� ������������� �� ����������, ��������� ������; �� ��� �� ��� ���� �������� �����" [19]. �������, ���������� �� �������, ������� �� �������� ��� �� ��������� ����ﳺ���. ���, �������������� ����������, �� �������� ������ ����� ��� �������� ������ "����� ������ �� ����� ����". �������� ����� "����� ����" �� ����� ����� ���������� �������������, ���� � �� ������ ���� ������ ����, � �������, �������, ��������� ����, � ����� ����� - ������� ��������� ����� ����� ������, �������, ��� ����������� ����������� ������� �� �������� �������������� �������.

�� ������������ ���������� - ������������ � ������ - � ����� ����� ��� ��������� ���������. ��� ����������� ������ �� ������������ ����� �� ��������� ������ ����� �.�����������. ������ ����, �������� ������� �����, �� ���� ������������� ��'���� �� "�� ����������� ����� �������������, ���� ��������� �������� � ��������� ��������� ������ � �������� �������� 1700-�� ����" [20, 113]. � ����� "��������-���������� ���� 1708 ����" �.����������� ������ ������� ��� ��������� ����������� ����������, � ��������, � ���������, �� "��� ��� ��������, ������������ ������ ��������, ��������� �� ��������� ���� ��� ��������� ����� ������ � ����������� ������ �� �����" [21]. ���, ����� "����� ����" ������ � ��� ������� �������� ������ ��� ��, �� �� ����������� ������� ����������� � ���������� ���� ���� ��������� ��������� �����, ��� � �������� ����� - �� ����� ��� ����������, ��� ������� "��� �������� � �������� ������ ���������� ������������" [22] ���� ���������� ����������. ���� ���� ������ ���������� � ��������� � ���������� �������� ������ ����� �������� ��� ������� ��������� ��� � ��� ��������, ����� ����� ��������� ������. �������, ���������� ����������� ������ � ���� �� ���� �� � � ���� � �������, �����������, �������� ��� ����� ���� �� ���������-������������ ������������ ���������� �� ���������� ����, ���� ���� ������� ���� �������� ���� � �������, � �� � �����������.

������� �������� ���������� �������� ������ ������糿, ��� ���� ���� ����������-��������� ������������� �� ������ ��������� ��������-����������� ������ ��� ��������, ��� ����� �� ��������� ���� �� ������������ ���������� �����, � �� ����� �� �������. ������� �������� ��� ����� �������. ˳�������� ���� ������ ����������� �������� ������� ������ (������ - "������ ���", "���������", "�������"), ��� �������� ��'������� �������� ���������� ����� ������ � �������� ���������������, �����, ���������� ����������. � �������� 򳺿 �������������� �������� ������ ����������� ��������, ��� ���� � �� �����, ��� ������� �������� ���� "�'����������" ��� �������� �� �������� ��������� ����� [23, 379]. ������ ������ �������� �� ������� ���������, �������, ����� ������ �������� ������, ����������� �����: ��� ������� � ������ ���������, ��� ����� "�������, �� �� ������� ���� ����� ������� �������� ����������� �����, ��� ���� �������� ��������� ����� ���������, �������" [18,15].

������ ���������������� ���� � ������� ������ ��������, ������� �� ������������. �� ������� � ������ ���� ������, ��� ����� ��������� ������ ������������ � ��������� �������. � ����� ���� �� ����� ������ ����, �����������, �� �������� ��� ��� �� ���������� ��������, �� ���� ���������� ������ ����������� ������� ������� ������ ���� �� ������ ���� "��䳺�"(�����, ����������� ����������� �����) � ������ ���� �� "������" (����� ������ ��䳿) - � ������. "������, - ���� �.����, - � ������ ������������ ���������� ������������ ����, �� �������� ������ �� "��������", � ���� ������� "������". ������ � ���, ���� ��� ����, ��� ��� ����������� ������� �������� ������� ����������, ����� ����쳺�� �� ����, ����������, ������. ���� ���� ���, �������� ������, �� ���� ���� ��������� �������� �� ����, �� �������� ��� � �� ������������ ����������� [24]. �� ���������� ����������� ��������� ����������� � ������ ������-���� ���������� ����, � ������������� - �� ��� ������ ������ ������������� - ���������, � ���� ����� ��������, ��������� ���������� �������, � ��������� �������� ������� � ����� ���������������� ������, � ������������� ���������� ���� ("�����, ����� ������ �������� ������ ��������") [11,78] � ��������-������� ���������� ��������, �������� ������� ����������� ���� ������������, ��������� �� 䳿 � � ����� ���� ����� ��������� �� ���� � ����. � ��������� �������� ����� � ����������� �����������, �������, ����������� ������������ �� ��������� ������ ����� � �������� ��������������� �������, � ���� � ������� ������� ������������ �������� �������� ����, ������, ��������.

���������:

1. ����������� �. ���� �������. - ����, 1911. - �.64.

2. ��������� �. �����������. - ����, 1997. - �. 63.

3. ��� ��. - �. 64.

4. ������ �. �� �� ��������� � ����� ���� // ��������� �. �����������. - ����, 1997. - �. 10.

5. ������������ �. ��������� ������. - �.1. - �������� � ������� ���.-����, 1919. - �. 85 - 110.

6. �����-���������� �. ��������� ���. ��� 1. - �., 1994. - �. 86.

7. ����� �. ����� // ˳����� ���������. - �., 1971. - �. 9.

8. ˳����� ���������. - �., 1971. - �. 151.

9. �������� �������. ˳�����. - �. 51.

10.������� � ���� ���������� ������� �� ���� �� �������� �������� ���������, � � �� �������, �� �� �������. ������� �� ������ ������ ���� �������� 1848-1864 ���� �������� ����� ��� ������� ������ ����. ����� � ������� �������, ������� ��������� ��� ��䳿 1648- 1864 ����, ��� ������� ��������� ������� ��������� "³��� ������" ������ �������������, ���������� �������� ���������. ����� ����� ������ ������� �� ����� ������� �� ��������� ��� ��䳿 ������ ���� �������� �VIII �������.

11. ������� ������. ˳�����. - �., 1991. - �. 1, �. 2.

12. �V�� ������� ���� ���������� ����� �� ���� � �������� ���������� ����� �������, � � ��������� - ���.:�V�� ��� � ������� ������������ ��������. -������, 1969 -- 500 �.

13. ��� ����� �������: ������ �������� ������� ���������� �������. -- �����-��������, 1830. - �.��. - �. 770 - 786.

14. �������� �. ���� ������������ � �������� ��������� // �������� ��������� �� ������������ �������. -�. , 1878. - �. 71 - 74.

15. ������� �. ������� �������� � ���� ������ // ˳����� ���������� ���������� ������� ��������. - �., 1992. - �. 9.

16. ����'������ �.�. ������ ������������. - ����, 1990. - �.41.

17. ����� �. ������� ������ ������������ � ���� ���� // ���� ������� ������������� (�� 400-���� �� ��� ���������� �������� ��������). - �., 1995. - �. 10.

18.����� �� ���.: �������� �.�., ���������� �.�. �������������� � ��������������. ��� ��������� �����. - ������-��-����, 2000. - �. 138 - 139.

19. ���������� �. ��� ������� ����������. - �., 1991. - �. 47.

20. ����� �������. ������� ����.- ��������, 1992. - �. 113. 2 Tamze

21. ����������� �. ��������- ���������� ���� 1708 ���� // ����. - ����, 1909, ��� 92. - �. 104.

22. ������� �."������ ����": ������������, ������������, �������. - �., 1999. - �. 177.

23. ����. ������ ���������� �������: "����� ��������� ���������� 1905-1906 ��., �� ����� �� ����� ����� ������� ����� �������� �� �������� ������� ϳ������� ������� �����… ������ �������� ��� tertium comparationis" ( ���������� �. ���� �� ������ ��������� ������. - ����, 1994. - �. 379).

24. White Hauden. Poetyka pisarstwa historycznego. - Krak�w, 2000. - S. 35.



�������� ��������� ���� ������ � ˲������

��� ����� � �����糿 �� ����� �.����������� "������ ��������� ���������" ���������, �� ����� ������ ������� ������� �� "���������� ������� ����� � �� ���������� ���������" [1]. "����� �����, ���� ���������� � ��� �����, - ����� �� ��������, �� ���� ���� ����������� ����� ����� �������� �� ���� ���������� ������ ��� ����������� ���������… �������� ��������� ����������� � �������������� ������� ����, ������� ����� �������� ��������� ������ ���� ������ � ������� ������������ ��������…� ����� ����� ���� � ���� �������, ������������ ����� �� ��������� ������� �� �������� �������" [2].

���������-���������� ����, ��� ���� �� ��� ��� ������� � �������� �������� ����������� ��������� [3], �� ��������� ������ �����, � ��� �������� ����� ������������� � ����� ������ ���� - ��������. ���� �� ���� ����� �.����������� "ѳ�������� ������� � �������� ����� ������", ��� ������ �������� ����� �������� ���� ���� ������, ���� ����, ����� ���������� ���� ������ (���� �� ���� ����� "������" � ���� "����� ��������� ���������", ����� "���������-��������� �����" �� "��������� ���������" � ����������� � ³������ �������� �� ������� ��������� (������-����,1994). �� ����������� ���� ��� ���� ����� ��� ������ ������ ���� ���������� ��� �������� ������ ������ ����������� ����� � ����, ��������, �� "����� ������ �������� ���, ��, �������, ������ ����� ����, ��������� � ������� �������" [4]. �������� ����� ����������� ���������� ������ �������. �� ���� �� ���� �������� ���������� ������� � �����, ��� ���� �� ��� ��� �������� ����, �� ������ ������ "�� ���� ������ ������, ����, ������������, ���� �� �� ������ ����� ����� (���������� ����. - �.�.). ��� ����� �� ��� ������ ������ ������ ������� ������, ������ �� ���������, �� ��������, � ��� ������ ����� �� ���� ����, �����������, ������, �� ������ ����� �� ���������� �������…" [4, 205]. ���������� �� ��� �������� �������� ��������, �.���������� ��������, �� ������ ���� �������� � ����������� �� �������� ���������� "� ������ �������� ���������, �� �� ������ ������� ������� ���� �� ���� ���������� ���������� ���� - ������������ �� ���������, ��� �� ���������� ��� ��������� ���������� ����� ���������-���������� �����, �������� �� ����������, ��� � ���� �������, ��� ������, �� ���� ���� ���������." [4, 209].

�� � ���� ������� ������� �� �� ���� ������? ��, �� ���� �����������, "��������� �������� �������� ��������� ������������" [4,209], ��� � ��� - ����� �� "��������" ������� ����� ���������, ������ �����, ��������� ������� ���� �����: � � ���������� �������� (� �� ��������� "�������� �����"), � ����� � �������� ���������" [4,211].

����� ��� �������� ����� ��������� �����, ����������� ������ �������, "���������" � ��� ����� - ����� ��������� �� ����� � ������ � "����������, ������������ �� ��������". ���, ���������, �������� ����������, "��������� ������ �� ����������� ���������� �����, �� ����� ���������� ��������� ������� ����, - � �����������, � ����������� ���� ��� ���� "������ ������", ����� ��� ����� ���������� ����� � � ����� �������. ��� �������� ������������ ���������, ��������� ���������� ������������ ��� ����������� ��������� ��������� ����� � ������������� ������ �����" [4, 213].

�� � ����� ��������� �� ���������� �����, ������ ��� �� ��� ����� �������. ������ ���������� �������� �� �� "��������� ��������, �������" [4, 212]. ���������� ������ � ���������� ����� �� ������� �����. � ��� ���� ��� - �� ��� ��������� � ��������������� - ����� ���� �� �������������� �������� ������� � ������ ���������� �����. ������� ����� ���������� ��� ������������ ���������� ������ � ������� 򳺿 ����, ���� ���� ���������� � �����������, ��� ���������� ����� �������� �� � ���� �� �� ������������ ���������, ���� �� � ������ ����������� ������� �������������� ��������� �������� ������. ����� ����� ������������� �� ���������� "�� ������������ ��������� ���������� ����" [4, 213]. � ���� � ����, �� ����, ������? ³������ �� ������� ��������� � ������������ ������� - � ���� �� ���� ����������� �������� ���� ������ ����� �����. ������ �������, �������� ����������, "�� ������� ���������, �������� �� ���'������� ������ ��������� �������, ����� �������� ������ ����� ���������� ���� ��������, ��������� ������� ������� �������, ����� ����� �������������� ����� � ����������������: ��� ������ ������ ������� � �� ��������� ��������� �����, �� �������� ���������; �� ����������� ������ � ����� ������� ("����������������") ��������� ������ ��������� ����� �� ����������� � ����� ������������ "��������������" ���������" [4, 213]. ��� ������, �� ���������� �������� � �������� �������� �������, � ���� ������ ����� ��� �� �������� ������, � (�������� ������) - ��������������, ������ � �������� �������� �� ������ ���� "�� ����� �� �������� ������� � ������ �������� ��������� ����" [4, 213].

����������, �� �� ��'���� ������ ������ �� ���������������� ���������� �������� �� ���� ������ �����, � � �����. ��� � ��� ���� ������� "�����, ���������� � ���� ��������������� �������� �������" [4,213]. � ���� ����������� ������������ �����, �� �����, �������� � ����� ����������, ��� ������ ������ �� "������������� �������������� ������������, � ����� ����� ��� ���� �������� ������ ������������ ����� (������� ����'���, �������� ������ ����), ������� ����� ������. ��� ��������� ������������ ��� �� ������� ���� ����������" [4, 213].

�������� ������ ������ �������� �� ���, ��� �� �������� � �� �������� �� �������� � ��� �� ����� ��������� �� ������������� �������� ��������� ���� ������. ������, ���������� ��� �������� ���� ��������, �����������, �� ���� ��� ������, �����, ������� ������ �������� ����� ������ ����, �� ������� ���������� ���������� ����� ������ �����������, � ��� ��� �� "� ����� �������� ����� (����� ���� ��������� ���������, ������� �� "�������� ����", ���������� ��������� ��������� �����), � ��������� �� ����� �� "���������" "����'������ ���", � "������� �������" � ������������ ������� �������� ����������� ��������" [4, 214].

�� ��� ����� ���� ����� � 1948 ���� (���� ������ ���� ����������� � ������� � ������ "����") ��� ������� ���� ������ �������, ��� � ��������, ���� ������ ������ ���� ���� � ����� �������� �����������, �� �������� ���� ��������� �� �������, � ���� ���� "�������� ������� ����������� ����������� ����� � �� ����� �����������, � ���� ���������� �� ����������������, ��� �� ������ �� �������� �������� ����, - �� ����� ���������� �������� ���������� �������� ����������� ��������" [4, 214].

�������, � ���� "��������������� ��������� ��������� �������� ����� ����" [4, 216], ���������� ����� "������� ��������, �������, ���������, ������ "������ ����". ������� ��������-������� ����� �����, ���������� ����� ���������� �� ������� � ���� ������ ����������� ��������, ���������������� ������������� ��������: ��������� �������������. �������� �������������� ����� ������������ ������, ����� ����� �������, �� �������� �.������ [5], � ���������� ������������ � ������� ������ ����� ���������: �������������� � ���, ���� ��� �� ������� �������. �������������� �� ���� � ����������� ���� ��������� �������������, ����, ����� ���� ����. �� � �������� ��� �����, �� ������ ������ ��� ������ �������� ����������� �������������. ��������� ���������� ����� (���� �� ���� ��������� ���������� ����� "�������������� �����������" �� ��������� �.��������) �������� � ������ ��� � �� �������������, ���������, �������� ���������� ����� [6], ����� �� ��������.

���� ����� ��� ����� ����� ���� � ������������ �� ��� ���� [7], �� �� ���������� ���������� ��� �V�� �������, ���� ����, ���� ������� �����. ��� � ������, �� ������� �����������, �������� "����������" ���������� ����������� �������� ����� ����� �� ��������� �� ������� �� ��������, �� �� ����� �������� "��������" [4, 203]. �������� �������� �������� - �� ���� ������������, �� ������ ������ ���������������. ���������������� �� ������ �� "� �������� ����������; ����� �������� ����� ������� ��������� �����, ��������, ��� ���� ������������ �������� ���� ������, �������� ���� ������ ���� ������ ����� � ��������� ��������� ������, � ���� ��� ���������, � ����� �������� �������������� ����� ��������, �� �� ��� ������ ��������� ������ ������������ ��� ����������, ��� ���������� �����, �������, �������� �����-����������� �����" [8]. ������, ����� �� ���� ����������� ������� ���, ��������, �� ��������� ��� ����� ����� ������ � ��� ������ 򳺿 ����, ��������� �� ���� ������, �������������� ����� � ��������� ��������� � ����� ������������ ���������� ���'������.

�� ������, � ������, � ������ ���������� �� ����������� ������������ �� �������������� ����� �����. ��� ���������� ��������������, ���������� ���������� �����: ������ �� �� ���� ��������� ��������� �������� ���� ������������, ���������� ������ - ���� ������. �������� ������ �� ������� �������� � ������ ��� �������� ��������� �������� ���� �����������, ���� �������� ������������� ����� �������� ���� �� ������������ ������� ���� ������������, ��������� ������ ����� ������������ � ������ �����. ����� �����, �� ����� ������� �������� ������������, - ����� ��� ���� �����������, �� � ����� �����. ����������, �������������� ����� �������� ����, ���������� ��������� ������������ ����� �����������, ����� ���� ����������� ���� � ������.

����� - ������������ ���������, � ������ �������-���������� �������, ���������� ������ �� ���� ����� ����������� ������������ ���������. � ��'���� �� ������������ ������� ������������� ������� �� ������� ������� ��������� ����� �������� ��� ����� �� ����� "������������ �������" (�.�������) �� ������ ����� � � ������ ��� [9]. �����������- ������������� ���������� ��������� ����� ������ �������-����������, ���������, �������� �� ������� "����� ����" ������� ���� �� ��� ������� ��������� ��������������. �����, ����� �������� �������� � ��� ��������� ������� �������, ���� ������ �� ������ ���� � ������� ���������� ������, "���� ����������, ��������������� �����������, ���������� ������������, ��������� �� ���������� �������� ����" [10].

������ �� ����� �� ���� "�������������" ��� ���������� �������, ��� ������ � ������ ��� "����������� ������", � � ������� "���������������" (��, ����� ���'����� � ������) �������. �� ������ ���� ������ � ���� ����, � ����� ��������� ���� ����� � �� �������������� ����������� ������, �������������� ���������� - �������� ��������, ������������, ��������� ���� � ����������� �������� [11]. �� ������ ���� �����������-������� ��������������: �����������, ��������� � ������ ������ ������ ��������� [12] �� "���������" ����� - �������������, ������������ ����� �������� ����-���� ���'�������� ������. "������ ����" �� ������������� ��������� (���� ���������� ������, ������� ���������, ��������� ��� ����� ��������� ���������� �� ��.) ������ ����������� � ����� ���� �� ����� ������� "��������". ���� ��� ������� ������ ������ �� ����������� ���������� � ���� ��������� �� ��������, ��� �������� � ������ �� ������� ��������������� - ������� ������� �������� �� ������ �������. ��������� ��� ����� ���� ���� �������� ����: �����������, ��������� ���� ������������ ���������� ����������� ������������� ����� (� ������ ������� - �� "������ ����") ������������� ������ ������������� ��������������� � ����� ���� ��������. �� ������� ������������ ����������� ����� ������. �� ������������� ��� �� ����������� �� ����� ��������� �������� ����� �����. ��������� ����, �� ���� � �������������� �������� ������������� ������ ������ �� �������� �� ��������� ������� ������ ����������� �����, �� � ��������� �������� ���� ����� (����� � ������� ���������� ���������) ������ ����������� ��� �������. ���, ������� �������, ���������� ������ ���� �������� � ���������, - ��� �� ������� ������ ����, �� ���� �������� �������, ���� ������������� � ������� ��������������� �����, � ���� �������������� ������� ������ �� �������������� ����������� ����������, � ���� ���� � ���� ���������� �� �����������������, ����������, ����������, ����������, ����������, ������������, ����������� �� ��. ���������� ��������������� ����� �� ��������� ������� ��������������� ������ (�� ����� �� ������������ � � ���, ���������� ���� ����������, �������) ������ �� ������������ �����������, �������� ����� �������� �������, ����������� ��������� �������������� ������.

��� ����������� �� ������������ ����������� ���������� �� ������� ����������� ������. ������ ��� ��������� ���������� �� ������� ���������� ������ �����, �� ������ ����������, � ���� ���������� �����, ��� �� ������: "���������� ����� ������". �� ��������� ����, ����� �����, ������� ���������� ����� �� ����� � �������� �����������, � � � ��������-����������� ������: "��� ������� ������� "�����������" ����������� ����� ������� ����������� ������������ ������ � ���������� �������� ������; ��� ���� ���������������� � � ��������� �������� ������ ������� ������� "�����������������" ����� ��������-����������� �������" [13]. ֳ ��������� ������ ���� ���������� �� ���� ������������ - �������� �� � ���� �����, ��� � �������� ����� - �������� ������� � �������� ��� ����������. ��������, �� ��������� �� ������ �������� � ������ �������, �.���������� ����: "� �� �� ������� �������� ����� ��������� �� �������, ���, ������, ��������� �� ���� ������ � ����� ������ ���� ����� �� ������ ������. ����� �� ����� ��������, �� ���� ����������� ������ �������� �� ����� ������ ����, �� �� �������� ������" [13, 254] (���������� ���� .- �.�.).

�� ���� �� �� ����� ������ ���� �������� ������� ��������, ����� "����� ����"? ³������ �� �� ������� - ���� �� ������ �� �������� � ����� ����, � ����� �����, � (� ������ �������, ���� ������ �������� ��������� �� ������ �����) - ����� ������.

�� � ����������� ��������, ������� ������������ ���� ������ � ��������� ���� ����� ����, ����� ������� �������� ����� - ��������� ���� � �������� �� �������. ��� �� ����������� ������� �������� ������ "����� �� ������ ������", ����� ��������� ��� ��� ���������� �������� ������� ���� � ��� ���� ������������ - �����������, ���������, ��������������, �������������. �������� � ������� ������� ������������ ��� �����, ������� �� ���������� � ղ�-ղ�� �������� �������� �������������� �������, �� ��� �� �����������, �, ��������� ���� "�������� �����", � ������ ���������� � �������������� ���� �� �������� ���� ���� ����. ���, ������� ���, �� ��������� ���� �������, ������� ������ ("����� �� �������� � �����" [14, �, 5], ������ ����� "���������� � ���������" [14, 1, 55], "���������" [15, 2, 394], ����� ���� "����� �������" [15, 2, 462-463], � , �����, ����� �� ���: ���� ������������ ����� ������� �� ���������, �� "����� �� ���������� ����� ����� ����� �� ������ ������� � ���������" [14,1,99]. "�� �������� ���������"[ 14, 1, 17; 14, 55; 14, 63-64; 14, 91; 14, 99; 14, 138; 14, 216]; [15, 23; 15, 344 � �.�.) ����������� �������� �� �������� ���, � �� ��������� �������� ����� ���� �� ���� "������������" �� "��������" [15, 430-431]. "��������� � ����������� ��������� �������" [15, 299] ������� ����� ���������, ���� ������� ��� ���� ����������� �����. �������� "�������� �������" [15, 489] ����� ���� ���������� ������� �������� ѳ� �� ���� �� ��������� ������. �� ����� ������ ���� �� ���� �������� �������� ����������� ����� ������ ���볿, ��� ���� "����� �����, �������� ���������� ���� �������� � �������� �������� ���� ��������� ���� ����� ���" [16]. ��� ��� ������� ��� ������� ��� ��������� ��� ���, �������� �������� � ���� ������������� � ��������-���������� ��������. "������ ����� ���� � ������ ������ ��� �� ������!" - ��� ����� ������ ���������� �� ������ ����������� ���. � ����� ������� ��������� ���� � ������ �������, �� ������� ����� �� ��� ������.

������, ���������� � ���������� ��������� ����������� ��� � � ����, � � �����. ���, ��'� ���������� �� �� ������ ���������� � ������������ ������� ��������. � �������������� ��� ������� �������� ������� - ������� �� ���, �� � ��������-����������� ������ (�������, � ����� ��� ������ ���������� [17] � ����� ��������-����������� �������) �������� ������������� ������� ���������� ������ ������� ���, � � ������ ������ ������� - �������� ��������� ��������������, ����������� �������� ����� ������, ������� ��������� ��� ������. �� �� ����� � ��������-����������� ������, ���� ������ ���������, �� "��� ������ �������, ������, �� ������ ���� ������� ������, �����, � �����������, � �������, � ������ ������, ���� (�� ��� ����� �� ����. - �.�.) ������ �� ������ ������� ���� ������…" - � ��������� ����� � "����� ����", ���� �������� ���������� ������ ������� ������ ������� ������� ������ �� ����, ������ �� ��������� ������.

���� � ��������������� ���������� � � ����������. "�� �������� ����� ����������� � ���� (������ "����� ��������� ��". - �.�.) ��������������, � ���� ���������, ���� ��������, ���� �������� �������", - ����� �.������� [18]. ���������� ��������� � ��������� �������� ������������� � ���� � �������� �������� �����������. ����������� ���'�������� �������� ������� �� ������ "���������" ����� ���, ���� ��������� - � ������ ��� �� ����������- ������ ������� ��� ��������� �� ����, �� ���, ������������ ��������� ��� ���� ������ �������. �� ������ ����� - ����� "����� ����" �� ���� �������� ������� �������, � ����� ������� ����� ����� ������, ���������. ���������� - ������� �������� � ���������. ��� �� ��������� �� � ��������� ������� �� ���'������� ���������� (���������, � ����������� ���������� ������ ������ � �������), ��� � �� �������� ������� ��������� �� ����� �������, �� ������������ ��� ��������� � "����� ����".

����, �� ����������, "�������� ������� ����������� ����������� ����� � �� ����� �����������, � ���� ���������� �� ����������������, ��� �� ������ �� �������� �������� ����, - �� ����� ���������� �������� ���������� �������� ����������� ��������" [4, 214] - ����, �� ����������, ���� ���� ���������������� �� �������������� ���� � ���� �������� ��������������. ���������� ��������� �������� ������� ������� ����������� ������������, �� �������� "����� ����", � ��� ����� ��������� ��������. ������ ��������� ���� ���� ����� ������. � �� ������������, � ���� ������� ������� ��������������� ������� �������� ����� ("���������", "�������", "������ ���"), � ����� � ������c�� ����������� ����� � ���������� ������� �������� ����� ��������� ����� ���� ���� �� ���� [19]. ��� ��� ���� ���� ��������� � ���������, ��� ���� ��� (���� �� ���� ����� �.��������, �.�������, �.��������) ������� �������������, � ����: ����� �� �������� �������������. � ������ ���� �������� ������ ����� ���� ������ ��������� 򳺿 ����, ��� �������� �� ����������. ���� ��-������ ��������� �������� ��� ��������� �� ������ ���������� ����� ����. ���, �.�������� ����������, �� ������� ���������������-��������� (�.���������, �.����������, �.�������) ������� ����������, ��������� ���� ��� ��� ������ �������������� �������� �� ����� �����: �������� �����������, �������� �.��������, ������ ������ � ������ ����������� �� ����������� ������, � ����������� ������ [20]. ���������� � ��� ��������, ���� ���� ���� - ��������-���������� ������� - ������� ���������� ������� ������ ������� ��� ���������. ��� ����� �� ���� ���������� ������: �� ������ �������� ������� ��� ����� ��������� ������� �V��-�V��� ��. �� ������������ ����� - ������, ���������, �� ����, �� �������� ��������� ������ ��� ����������� ����� ������� � ����������� ����������� �������� ���� ������� ���, �����������, �� �� � "������� ����������� ������, �� ������ � ���������� ������������ ������� ������� ���������� �������������� ��������� ����������� ��������, ��� ������, ���� ���������� ����� � ��������� ����� ����������� � �������� �������� � ������ ����������� ����������" [21].

�����, ����� ��������� ��䳿 ��������� � �������� ����������� ����� ��������, ���������, �������, ���� ������ � ���� ��������. ��������, �������� ��'������� ���������� ����������, ����� ����� � ��� �� ���������� ����������, ������� ����������� �������� �� ��., ������������ ������ ������� �� ������ ���������� �������� �������, �� �������� ��� ����� ���������� ���������� ����� ���� � ������� ���� ��������. ��������� ��������� ����� ��� ��� ���������� ������� �������������, ����� ���������� ������������� ��������� �������, �-���� ������, ���������, ������� ��� ���������� ������ ������� �� � ���������� ���������� ���, ��� � ������������� � ������������ �����. ����������� � �������� � ������ ��� ����� ��������� ��������� �.������ [22] ������� �� ����������������� ���������� ��������, � ��� ����� ���������� ����� ������ �� ���������� ��������.

���������:

1. ����� ���. ����� �����. -- ��� - ����, 1978. - �. 30.

2. ���������� �. ������ ��������� ���������. - ��������, 1994. - �. 20.

3. �������� �.����������� � ��, �� �� ������ ���������� ��������� ������������� ��������������� ��������, ���� ����������� ������ ������������ ������ �������� �����,- �� ����������� ������������ ��������, ������������ ���� �� ��� ����� ������� ��������. ���� ��������� ���������-���������� ���� ������ ��� ���������� ������������ � ����� "���������-��������� �����", � ��������� ������������ ����� �������� � ����� "������ ��������� ���������".

4. ���������� �. ѳ�������� ������� � �������� ����� ������ // ������� 2000. ������ 37 - 38. - �. 204 -- 205.

5. Culler Jonatan. Teoria literatury. - Warszawa, 2002. - S. 132.

6. ���� �� ���� ������ ��� �������� ����� �.��������: "������� ���������� ����� � ��� �� ����������� ��������� ����� ���� �� ���������� ����������� ���� ������, � ����� - �� ����������� ��������� ����������� ��������� � �� ����������� ���� � ������ ����" (�������� ����������� �������. - ̳���, 1998. - �. 680).

7. ��� ��䳿 �.���������� ������ ������������� ��� �V�� �������: �������� ��������, ������������ �� ��������� ���� � ����������� �������� . ��������� �����, ���� � ������� �������, ����� ��� ������ �� ������������ ����, ��� ����� ������ � ���� ������������ � �������� ����� ������.

8. ������ �. dz������ �����: � 50 �. - �. 41. - �. 40.

9. ��� ��������� � �������� ������ ������ ������������ ������� ������� ��������� ������ �� ��� ���� �� ��������� ��������� (���.: ��������� � ������� �������� ���������-���������� ������������� �����. - �����, 1999. - �. 46).

10. �������� ���������� �� ������������ �����������������.-��������, 2001. - �. 549.

11. ���������� �. ѳ�������� ������� � �������� ����� ������. - �. 202. � ������� �� ����� �������� �����- ����� "������" � "����� �������� ���������" ���������� �������� �� �������� "��������-��������� ������" �� �������� ����������� �������, � �������� ���� �������: "���������� ����������� �������� 1620 �. �� ���������� ������� ����� 1615 � � �� �������, ��������� ������� (1644 �.) �� ������� (1694 �.) " (������ ��������� ���������. - ���-����, 1956. - �. 253.

12. �.������������ ����� ��� ���������� ����� ������ ���������� ���������� �����, ����, ��� ���������� ��������� �������� �� ������������� (�������� �. ���� ������������ � �������� ��������� // �������� ��������� �� ������������ �������. - �., 1878. - �. 71 -- 74). ��������, ���� �������� � �� ����� ������ ����������� ������, � ����� �������, ���� ���������� ��������������, � ���� � ������ ��������� �� ��������� �� �������������, �����������, ������ - ������ ����, �� �������� ���������� ����� �������� �� �������.

13. ���������� �. ������ ��������� ���������. -- ���-����, 1956. - �. 253.

14. ������� ������. ˳�����. - �., 1991. - �. 1.

15. ������� ������. ˳�����. �., 1991. - �.2.

16. �������� ���������� �� ������������ �����������������.-��������, 2001. - �. 458.

17. ���, �.������ � ����� "��������-���������� ������" (�., 1993) ������ ˳�������� ������ ���������� �� �'��� �������: "��������� �������� ������ ��� �������� ������� ��������� �������", "������ ��� ���������� ������� ���������� �����", "������ ��� "������ ������", "������ ��� �������� ������ ����� ����������� ����".

18. ������� �.�. ����������� ����� � �������� ղ�-ղ�� ��.// �����.-�.-�., 1954. -�.10.- �.40-41.

19. ���.: ��zepa Iwan Stiepanowicz (Mazepa-KoBodyDski Jan) // Andrzej Z. Makowiecki. SBownik postaci literackich. - Warszawa, 2000. - S. 481 - 482. � ��� ����� �������� ��������� ����� ������ � ������������ ����������, � ��� ��� �� ����� ������������� � ����� �������� (�. 143 - 144) ������������ ����� �� ������� �. ��������� "������ � �����", � ����� �� ��������� ����� � �������� �������, �� � ����������� ���������� ����� ������� �������� ��������.

20. �������� �. ˳���� ������ �������� // ��������� �����. - �., 2001. - �. 1. - �. 358.

21. ������� �. ����� �������. ��������� ��������� ������������: ���� ������� ��� (X - XIII �������). - �., 2002. - �.153.

22. ������ �. ������������ � ��������� �� ������� ��������� ���������� ���������� �V�-�V��� �����.-���������, 1929.-�.1, ������ 3.-�.72.



������ � ������: �� ��������

���������������, �������������, �����������������, �������������, ��'������, ����������, �������������, ��������������, ������������, ������������ ��������������, ������������, ������������������, ���������������, �������������, �������������, ������������... ���� ����� ����������� ��������: ���� ������������ � ������������ ���� �����������.

��������, �� ���� � ����� �� 1886 �� 1924 ��. �'������� ����� �'������� ����� ��������, ����� �'��� ������� ����� "����", �� ����� � ���������� "Modernite modernite" (1988) �.�������� [1]. ��������, �������� ����������� �������� ���� �������� ��������, ��������� �������, �.����������� � ����� "�������� ��������������" (2000) �������� �������� ���������, ������ ��� ������������� ������������ "����� ����" ���������� �������� XX ��. - ���������, ������������� �� ���� ������������� [2].

����, ���������, �������������, �����������������. � �� ���? � ���, �� ��� �� ������� ������ �������� ��������, ����������, ��� ����� �������� � ������������, ��� - ������� ���������� �� ������, �� ��������. �� ���� ��������� � ��������� ������� ����� �� ������������������� ������������� ����� �������������, �� �������� ���� ���������� �������� - � �� ������������� - ����� � ������������ ����������� ����������� ������ ����������� ��������. ����� �� ����� ���������� ��������� ���������, �� ������ �������� �.��������, ������������ ������� "�������� ����� �� �������� �������������� ������������ ������� -- �������/�����䳿 �������� � �������" [3]. "�������� ������� � ������ ��������" (2001) - �������� � ����� ���� � ��� � ���� ����� ����� ����������-��������� ����� �. �������. � ��'���� � �������������� ���������� �� ������ �� ���������� ����� ���������, ����� � ���� (�� �. ��������� � �. ����������) ����� ������ � ������� ������������ � ����� ��������� �����. � ���� ����� ����� �� ���� ������������� ���������, ��� � ����������� ����������� ������� ������ ���������� �������� � �������� � ������������ �������� �������, � ���糿 �������.

�� � 20 ����� XX ��. ������� ��������� �������� � ������� ����� ��������� - �.������, �.�����, �.�������, �.���������, �.��������. ������� ����������� ����� ����� � ������ ��������� ��������� � ������ ������ ����. ³��������� ��, ��� ��������� [4] �������� �� ��� �������� ����������� �������, �� ������ ����, �� �������� ����������� ����������� � ������ ����� - �� �������� ���������������� �� ���������� ������. ��� � �����, ���������, ��������� ��������� ������ - �������� ��������������. �� ���������� � �������� ����������� ���������� ���������� � ��� ����� ��������� � ��������� �� �������� �������������� �������� ��������� ��������� - ������������, �������.

�������������, �� �.����������� �� �������� ������� �������� � ���� ͳ��������� ����������� � 1924 �. ��������� ���������� ������� "���� ������������� - ���������� �������� XVII �������", � �. �������� � �������� ����� � ���糿 �������������� ������ ��������� ���������. ���� ��������� �������� ���������� �� ����������������� ����� �������� �������������. "�� ������ � ������ - � ��������, � ��������", - ��������� � 1916�. � ���� "��� ����" �.������� [5].

�������� � ������� �� ����� ������������ ����������� �������� �� �����������-������������ ������ XIX ��. �� ��������������� �������� ����� ���� �������. ������� �� ����� ����� ������ ���������� ������������� ������������ ���������, ��� �.���������� [6] �������� �� ���� � �������� ������ "�����������" ���������� ������� � ��������� ��������. �������� �� ����� �� �������, "�������� �� ������ ������ ������������, ���������-������������� ������� � ����� �������������� �������", ��������� � �������� ���� ������������ ��� ���� �����������, ��� � ��������� � ����� ��������� "��������� �������������� ��������", ��� �, �� "������ ����", ���������� ���� ������ ���� ������ ������� ������. ���� ������ ��������� ����� �� ��� ղ�-�� ��., ����������� � ����������� ��������, �����, �� �. ����������, �� ����������� ��������, ��� "������ ��������� �������� � ��������� � ��� ����� ���� ��������� �������, ������ � ������� ������������� ���� ��������". �� ���� ��������������� ���� �������� � �� ���� ���� �������� �����? ������ ���� ������� �� �� ������� ������� ����� ������������ �'������� ������ 򳺿 �������, �� � ���� ����� �������� �� �������� ����������� �� � �������� ����� � ����������� ��������, �� ��������� ������������� ����, �� ��� ����.

���� ������� ������������ �� ���� � �������� ��������. ���, ����������� �������� �. ������ [7], ��������� ��������� �������� ���� XVIII, XIX � XX ������, ������� �� ��������, �� � ������, � ���� � ��������� ���� ������. � ���� ��� (������ ���� �� ����� �������� ����������������� ����������) ����� XX ��. ������� �����㳿 �� � ����� XIX-�� ��., � ������ � ����� XV���-��. ��������� � ������� ����������� ��������, �� ����� ���������, ������ � ����, �� ����� �������� �� ��������� ������ ��������� � ��䳿 �� ����� ���������� ���� �� ������� XXI ��. ������������ ��� �������� ��������� �������� ��������� ������� ������� ��������, �� � �������� �������� � ������������ � �����. ��� �� �����. ���� ����� �������� ������� � ����������� ��������� �����, ��� �������� ��������� ���� ����������� ���. ֳ ���� ������� �� �������� ���������� � �������������� � ��������, �� � ����� ���'�������� �� ��������� ����������, � ���������� ����� ��������� �����, ��������������� ������ �� ���� �������� ���������. � 20 ���� ���� ����� �������� ������ ��������� ���������� ����� �������� (�� ����� �.����� "�������� � �����", "���������� ������ ��������. ����� �� ����� ���������� ��������").

��� ��������� ��������� �������� ������ [8] �� ��� ���������� ����������� �������������������. ���������� ��������� ������ ����� � ��� ����������� ����������� �� ������ ���� �������������������. ������� ������ ����������-�������������� �������� � ������ ����� � �� ���������-�����������, ��������-��������� ���������. ��� ����� ����������� ������ �� ���������, ������� �� ������� ������������� ������ ��� ����� �� ��������� ���������, �� ���� �� ��� ������ �������������, ��������� ����.

� ���, �� ������������ �.�����������, ����������� ��������� ������� ��������� � ��������-��������� ��������. �������� ���������� ���������� (���� �� ���� ���������� �����), �������� ����������� ����������� ��� � ���� ���������� �� ����������� �������, �������� �������� "������ ����". ��� ����� � �����������, ����� �������� ������� ��������� ������� ���������� ������������ ����� "�� ��������, ��� ����������" [9]. ������ ������ �� � 1975 �., ��� ����� ������ �� ��������� ��������� "���������� ����" � ������ (�� �������� �.����� [10]) ������ ������ ���� � �������� �������� ������, ������� ����ﳺ��� �� ��������������� �����.

��������� ����������� ��������� � ������ ������ ���� ����-����������, ��� �������� (� ����� ���� ����� �� ������ ����������: "������" ��� � "�����" �.��������������, ������-���� �.����). ���������� �� ��� ����� � �������� ���������: ���������� ��� �������� �� �������� ̳���� ������������� �� ���������� ������. ��������� �����, ������� ������, ���������� � ������� � ����������� ��� ��������� ���� �� ����� ��������� ������ ������ �� ��������, ���� ������ �� ��������, � �� ���� 90-�. ������, ������, ������� ��� � �������� ��������� carmina curiosa - �� ��� �������� �������� ����������� ������ �� �������� ������������� ��������� � ����������. � ��������� ��������� ������������ ������������� � ���������� ����� ��� ��� ������ ���������� � �����. �������, �������� ���������� �������������� � ���������� �� ������, � ����� - � �������������� ����� �� �������. � ��������� ������ ������������� ��������� � ����� ������ � ����������� ����� ����, ���������� ����� �������� ����� ����������������� ����� ������糿, ������� ������ �� ������.

������ � ��������, �� ��������� �� ��� ����������� �� �������, ��������� ��������� "������������ ����": ��䳿 ���'�������� � ��� ���, �� ���� � ���� ���� ������������ � �������. � ��� ������, � ��� ��������� ���������� ��������� ����� � �����. ����� ����, ����� �������� ��'��� ����䳺 ���������� �������� � ������ ������ ���� � ������, �� ���� ���� ����������, �������� ����������� ����������� � �������� ��������� ���������� ��� ������. � ��'���� � ��� � ��� ����������� ������, � ��� ��������� ��� �������� ������ ������ �������������. ��������� � ��������� � ����� ���� (�� �� ����� �������� ����� ����� [11]), ����������� ��������, ���������� ��� ����� �������� ��� ������������� ���� ����� � ���������� ������� ������. ��� � ������������, - ������� �.�������, - ���� �� ����� �� ������� �� ����, ��� � � ���������� ��������, ��� ����� ���� ����������������� �������������. ��������� (�������� �� ������� ���������) ������ �������� �.������. �.������ ������� �� �����㳿 �� ������� ��� ������� �.�.������������ � �������� �������� �� �������� �������� ���������, ��������� ��������������� � ������-���������������� ���������. ���� ��������, �� �.��������, ������� ��������� ������ ����� �������� � � ��������� ������ ��������� ��� ������������ � ������ ������� ������������� ������� �����. �������� �� ������������, � ���������������. �� ���� ������� ����� ������������ ������� ����������� ������, ���������, ����� ��������. ��� �������� ������� ����� ������������� �� "��������", � ��� ���������� - �� ����������� ������ ��������. ��� � ��������� ������������ ��������� � ������� ��������, � ������ �������� �����, �� � ��������� ������ (����������) �� ������������ (���������) ��� [12]. �������� �������, �� ������� ��� � ����� ����� �. ������ [13], ����� ��������� ������� ������ �� ����������, ����� �������� - �� ��������.

� ������� �������� �� ��������� ���� �����, ���������, �� ������ ������ ������ ������� ����� ��� ������� �������� �������� ���糿. �� �������� XIX ��. �������� ����� ���������� ��������� ��������. � ���� ����� �� 1819 �. "� ��������� ������ u ������������ �������� � �������� ������� �� ������ �� �� �������������� � 1819 ����" �.������ ������ 9 ����������� �� ���� ����� ����� �������� ���糿, ������� ������� ��� �������� ������-��������� ��������� �� ������� ������������ ���� �� ��� ���'�������� �������� ���糿 � ��㳺�.

�� ������������� ���������� � ����������� ������ ����� ����, ����� ���. ���� ������������� � ����� "�����" ���������� �������������� ������ ���糿 � ����� �������� ����� 20 �������� ��������. ��� �������� �.����� ������� ��������� � ��� ����������� ����� "���� � ��� ����" �������� � 3333 �����. ������ �� � ����-��� ����� ��������, - �������� M.������, - � ���� ������� ��'������� � ���� �����˲� ����� - �����������, ���� ������� ��������� ����� � ���� �������������� ����������� ����, �� ������� �� ���������� ������� [14]. ���������� �.������ ��������� ������� � ��������� ��������� ���������� �� ̳��������� ����������� �� ������ ���糿 � ������������� ����������� (1997), �� ��� ���� ���� ������������ ��������� ��������� �� ���� (7 �� 50 ��������) ���������� �����: �.���, �.������, �.�������, �.�����, �.̳����������, �.������, �.������. ���� �� ����� ������, �� � ��������� ��������� �� ������������� ������������ �� 5 ������������ ����������� ���������� (�.�����, �.����������, �.�����'��, �.������, �.�������) �� ������� �������������� ���������� ��� ������ ����� - �.��������� �� Գ��������������� ������������ (���), �� ��������, �� ��������� ���� ���� �� ���� ��������, ���, ���������, ��������� [15].

��������� ������ ����� � ������ ������ ����������� ��������. ���� �� ������� �.������ ��� � ����������: "������ ����� �� ����������� ��������" [16]. �� ���������� ��������������� �� ����������� ��������. ������ ̳���������� ������� ������ ����������� ����� �� ������������� ������� ����������. ���� ���������� ���� ����� ����������� �� ����� ��� ������� � "˳���������������� �������� -- ��������" (��� 1997). ������� ������� � �������� ������� ������ � ������ ���������� -- "���������" [17]. ���������� ����� "���������" ������ �� �� "˳���������������� ��������-��������", ��� � �� "���� ��������� ���������䳿 ���������" (�����-��������� 1998).

�.���, �.�����, ����� ������� ����������, ��������� �������� ���������� ������� - � ������������ ���������, ��-�� � �.�����: "���� ������ ��� ������ ������ ���� ������ ���������� ������ ���� �������� ������� �������, � ���� ��� �������� ������ ��������". �������� �� ����� ������ ������ ��������� �������� ����㳿 - � �.�������� �� �.������. ������ ��������-�������� ���������� �.������, �� ����������� � ������ (����� �� ������ ��� ����) ���, ���������� �� ���������� ��������� ���� ��������, � � �����, �� ���� �����, ������� �� �������.

�.������ - ������� � �������� �������� �������� ������ ���糿 - ������� ����� ���� ��������� �������, �� ������ � ��������, �������� ������� ����� �������� �� �������� �������������� �� ����������� �����������. � ������ ���糿, �� ��� ��������, ���� ���� ����� ������� �� ��������� �������, ��� "������ ��� ������������ � ������ ������������ ���������, ������������ ��� ����� ���� ���������", ������ �������: "����� - �� ��� �����". �� ���� �������� ���������� �� ��������������� ��������� � ������ ���糿 �.������, �.�����-������������� ������ ���������� ����� ���'��, �� �� ������, ���������, � ������� ������� (���������� ����� �� ���������) �.������, ���, ��������������� � �������, ������ �������� ����������� �����:

988
+ 666
1654

�.������� �� �.������ �������������� ���� �� �������� �������� ������� ���������� - ����� ��� � ������, �� ������� � ��������� � ������������, � ������ �. �����������. ���� ��� �������� ���������� ���������� � �������������. "���糺� �������� �����" (������� �� ����) ����� ���� � ������� ��� �. ����, ����������� �. ����-�������������. "��� �������� �������� ���", - �������� �. ��� � �������� ������, ������� � ����� ����� ����� ��������-������������ ������� - ������, �� � �� ����� - "88 - �� ��������", "88 - �� �������� ����� ������", "�� ����� - ������ ��������", "� ���������� �����, �� ������", "�������", "��������� ����"...

�� ����� - ������ ��������,
������� ������ - ���� �������.
�������� �������� �����,
��� ����� �������� �� ������� �� ��������.
� ��������� � ����� ���,
˳� ��� - �����, ����� -- �����.
� ������ ������� �����:
������� ��������� �� ����.
�� - ���� ��! - ���� ��������� ����,
�� ij� � ����, �� ������� � ����!
� ������� ������ �������� ����,
��� ���� ������� ������� ���������!

���������� ��������������� ������� ����� ���� �� �� ������� ������� ���� �������� - ���� �.̳����������, ���������� � ������������� ����� � ������ ������-��������� ����������� ������� ��� ������� - ��������� �������� ���������� ����� � ������ �����, � ����� �������� -- � ����������, � �������� � ������������ ����� �������� ����� �� �����������, � �������� ����������� ���� �� ����� � ������� ������������ ����... ��� �� ����� �������� � � �������� ��������� ������ ����� ���� ��������, ��� �-���� ����� ���� ������ ������� �������� � ���� ���� ����� ��������� ����� [18]. �� � ��������� ������������ �.̳����������� ������� ����� �� �����������, �� � ���� ����� ������ ������ ��������. �.�����������, ���������, ������� ������ ����� ���� (���� 1921), �� ��� ��� �.��������, "������������� ������ �����", � ��� �.������� ������� ������ ������ ����������� ���� ���: "��� �� �����������, � ����� ������������� �������" [19]. ����� ���������, �� ������ ������ ��������� ���糿 � ����� ���� �� ����������� ���.

T.C.���� ����� ���� �������, �� ����� - �� ������ ������ � �����. �� ����������� ���� ����, ���������, �� ���� ���� (� �������� � ���� ����������, ������, ��� �� ���� ��� ������ ��������) ������� ��������� � ������ �������������� ���糿, �������� ���� ������ ���� � ����� �� ���������� �����������, � �������� ��������� �����, ������� "��������� ����". ������� � ����������� ��������� ����� ������ ������ ��������� ����������� ����. ��� ��������� � ���������, �������� �������� �����������, ���������� ��������, �������� �� ������������. ��������� ����� � ��������� ������� � ����������. ����� �������� ��������� ���� ����� ���� �� �� �� ��������, �������� ���� � � �������� ������ ���� ����, ��������� �� ������� ����������� ��������� �� ������� ������������� ����� � ����� ������� ���� � ����� ���������� ���� ������������.

�������� ��������� ���� ������ ���糿 ����� ��������, ������� �, "��������" ����������, ������������ ��������� �������� �������� ��� ���������� � �������������� ������� ������������� ����.

���������, ����, �� ���� ����������� ���� �������� (����������� � ������������ �������) ������ ���, ����� �������: ��������� ���� �������. ��� ����� ��������� �� ��, �� ������ �� ��������� (���� ��������� �� ���������� ������������ "������ ��������", ������������� �������, ������, "���������" �������), � ���������� ��, ����������, �� ����� ���� �������. ���� ������, �������� ������� ��������� [20], - �� "������ ��� ������", � ��������� - �� "������ ��� ������", �� ������������� - �� "������ ��� ������", ��� ������ ����� �������� ���������. � ��'���� � ������������� ��������� � �� ������� (��� �� ���������, �����), �� ������ �������, ��������� ���������� �� ����, �� �������� ����������� � ����, � �����.

˳��������, �� �.��������, ����� �� ������ ���� ��������������. �.����������� ������ ����������� �������, ��������, �������, �������� ��������� ������������ �� ������ ����������, ���� �������� � �����, �� ������������� (�������� ����� ��������������, ��������� ���������������� � ������������) �������� ��������� ��������� ��������, ����������� ������� ���������������. ��� �� �������� ������ �� ������ ���� � �������� � ���������� � ��� ��������� ��������, ���������, ��� ����, �� ��� ���������, �������� � �������������� ��������� ����������� �������, � � �����, �� ����� �.�������, �� ��� ������������ ���������-���������� ����. �� � ��������� ��������� �������� ��� ����, ����������� � ����������� � �������� ������� �������� ��������? г���� ������ ���������� ��� ���� �������� � ������������ ������������ ��������. ���� ���� ������������ ����� ����������� ������, ���� ���������� �� � �������� �������� ������� ��������� ������������� ����������� �� "����������-�������������� ������ ��������", "�����������, ������� ������� �� ���� ����������� ������� � ���� ������ �� ������ ��������� "���������������", ������ ������� � �������� ����������� ���� ���������" [21].

����� ������� �����������, ��������� ������ ������� ��������� ���� ����������������� ���������� ��������� ����� �� �������� �������'���� �������� ����������� �� ���������, �� ������ ������ �� ������� ��� ������� �������������� ���������� �� ����������� ��������. �������� ���������� �������������� ���������� �� ��������������� ��������� ���� � ������ ������������ ���� �����, ��� ���� ������ �� ���� ���� ����'����� ��� ������ ����� �� ������, �� ������������� �� �������� �������㳿.

������� ������ ����� ���������� ����� � ���糿 �����������, �� �����, � �� ��� ���������� �������� ��������� ���� ������. ��� ����� ������� ������������� ����� ���� - ����������� - �����, ������� � ������� �������� ������, ���������� ���������� � ������:

"���� ���, �� ��� �����
��������:
„������ - �� ����!"
�� ���� ��� ���� �� ���, �� ���� ����� ����".

���������:

1. �������� ������ ����������-�������� ����� XX ��., �� ���. �.���������, ���� 1996, �. 11.

2. �.�����������, �������� ��������������, �����-��������� 2000, �. 347.

3. �.��������, ��������� �����, ��� 1998, �. 434.

4. �.���������, ���������� ³���������. �������� 1917-1933, ����� 1959, �. 655.

5. ��� �������� �.������� ���.: �. Ilnytzkyi, Ukrainian Futurism. 1914-1930. A Historical and Critical Study, Harward 1997, p. 3-178.

6. M.����������, ����� �������� ����������, ����� 2001, �. 12-13.

7. F.Torres, Deia Vu. Post et neo-modernisme: Le retor du passe, Paris 1986.

8. �.�����������, ��������..., �. 295.

9. ��� ����� ������ ��������� � ���� "Symbolizm i symbolika w poezji MBodej Polski" (Krakow 1975, s. 252-260) ��������� �.�������-�����������.

10. E.Papla, Wprowadzenie do analizy dziela literackiego, Krak�w 2001, S. 111.

11. ���.: �.�������, �������������� ������� � �������� ����������� ������, ������ 1976, C. 20-125; 3.�����������, ��������� ���������� ��� ����� �������� ����, "�������������� �����" 1999, No 5, C. 55-64.

12. ���.: �.������, � ���������� // �.������, ��������� ������, ������ 1992, �. 1, C. 22-23.

13. �. ������, ������ �������� �����, ������ 1996, C. 111.

14. �. ������, �� ������ ������ ���� ����, "����������" 1997, No 11, C. 104.

15. �� ����������� ���� ������������: ������ -- 21 , ��� - 15, ������ - 7, ͳ������� - �, �������������� - 2, ͳ�������� - 2, ���� - 2, ������ - 1, ������� - 1, ������ - 1, ������ - 1, �������� -1.

16. "�������" 1997, No III (28), C. 93-101.

17. �.�������, ��������� // "����� � ���", 1999, No 2, C. 94-96.

18. ���������� ��� ����� �.���� �������� ���.: �.������, ���� "�������� �� �������� � ����� ������..." "����� � ���" 2001, No 6; �.�������� (�.������), ������ �������� �� ����, "˳��������� ��������", 14 ������ 2001 �.

819. �. �������, � ���������� �������� ��������� �������� ����������, ��������� 1928, �. 1, C. 25-26.

20. �. �����������, ��������..., C. 61.

21. �. �������, �������������� �����������" �� ������������ ���������� // �������������� �����������, ��� 1999, C. 7.



������� �������

��������� ������

12 ��������� � ����� �������� �����������

�������� ���������

³����������� �� ������: ��������� �.�.
����'������ ������� ����� �.�.
���������: ������ �.�., ������ �.�.,
���������� �.�.
����������: �������� �.�.

ϳ��. �� ����� 28.01.2003. ������ 60�84 1/16. ���� ��������.
���� �����������. ��������� Times. ��. ����. ���. 9,07.
���. ���. ���. 7,04. ���. 28. ������ 400 ����.

�������� ���������� "������� ���������� ��"
�������� ��� �������� �� ������ ��������, ����������
�� ���������������� ��������� ��������� No �� 697 �� 30.11.2001.

83086, �. �������, ���. ������, 45
���./���� (062) 338-06-97, 337-04-80
e-mail: [email protected]

����������� ��� "��� "�������"
83086, �. �������, ���. ������, 45

� 54
������ �.�.
12 ��������� � ����� �������� �����������. -- �������: ������� ���������� ��, 2003. -- 156 �.

ISBN 966-7804-49-6

�� ����� ����� ��������� ��������� ������ ���� ������ � ����� �������� ����������� ����������� ��-�V��� ������. ������ ����� ��'����� ����� ��� ��������� ����� �������: "�������" - ���������� ��� ����'������, �������� ������ �������, ����� ��� ������ �� �������� ������. ������ ����� ����������� ��������� ��������� ����������� ������������ ������ - ��������� ��������, "����� ����", �������� �������� ������ �� ����������. ����� ���������� ��� ��������, ���������, ���, ��� ���������� ���������� ������������� ������� �� ����������� ����������� �����.

��� 83.3 (4���) 3

�����
 
[an error occurred while processing this directive] TopList
© 2000-2003, ���, ������� �������� -- ���� �� ����������, �������� ����������� -- ����� ������, ��i���� -- 21.05.2003 18:13:58